Hücre
Bir organizmanın, yapı ve görev bakımından en küçük birimi; göze. İnce bir zar içindeki protoplazma ve çekirdekten oluşmuş, gözle görülemeyecek kadar küçük ögelerdir. Çokhücreli canlılarda hücrelerin birleşmesiyle dokular, dokuların birleşmesiyle organlar, organların birleşmesiyle de organizmanın bütünü meydana gelir. Birhücreliler ise ya tek bir hücreden ya da zarlarla birbirinden ayrılmamış, birçok çekirdek taşıyan hücre topluluklarından oluşurlar. Hem birhücrelilerde, hem de çokhücreli bitkilerde ve hayvanlarda hücrenin temel yapısı küçük farklılıklar dışında birbirinin aynıdır. En dışta zar bulunur. Zar, bitki ve hayvan hücrelerinde farklıdır; hayvan hücrelerinde sitoplazmanın farklılaşmasından oluşmuştur, bitkilerde ise selülozdandır. Zarın içinde sitoplazma ve çekirdek vardır.
Sitoplazma bitki ve hayvanlarda aynı yapıdadır; içindeki çeşitli cisimleri asıltı hâlinde tutabilen bir ana maddeden meydana gelmiştir. Peptik, disülfür vb. bağlarıyla birbirine bağlı protit telciklerin oluşturduğu ağsı bir yapısı olduğu sanılmaktadır. İçindeki cisimcikler ise canlı olan kondriyumlar ve golgi aygıtı ile cansız olan kofullar, yedek maddeler, iskeletimsi oluşumlar ve artıklardır. Bitki hücrelerinde bunlardan ayrı olarak bir canlı madde daha vardır: Plastitler. Çekirdek, memelilerin alyuvarları ve gözbilluru telcikleri gibi değişikliğe uğramış yaşlı hücreler dışında bütün hücrelerde vardır. Normal olarak her hücrede bir tanedir. Bununla birlikte karaciğer hücrelerinde iki ya da kemik iliğinde oluşan kimi hücreler ve kanser hücrelerinde daha çok sayıda olabilir. Sitoplazma, metabolizma olaylarının geçtiği ve metabolizmayı sağlayacak enzimlerin üretildiği bölümdür. Çekirdek hem bu olayları yönetir, hem de hücrenin çoğalmasını denetler. Kalıtımsal bilgiler de çekirdekte saklıdır. Hücre iki yolla çoğalır: ya doğrudan doğruya bölünerek (amitoz) ya da birtakım evreleri olan dolaylı bölünme yoluyla (mitoz). Hücreyi ilk bulan Hooke'tur (1665). Şişe mantarının, çevresi zarla sarılı küçük odacıklardan meydana geldiğini görmüş ve bunlara "hücre" adını vermiştir.

Daha sonra Grew, Malpighi, Fontana, Mirbel, Brown, Dujardin, Dutrochet, Raspail hücre üstünde çalıştılar ve bilgileri genişlettiler. Bu çalışmalar sonunda Schleiden ve Schwan tarafından hücre teorisi ortaya atıldı, bitki ve hayvan hücrelerinin yapısı belirlendi (1838). Daha sonra Remark, Virchow, Henle, Purkinje, von Mohl, Max Schultze, Ranvier, Nageli gibi bilim adamlarının çalışmalarıyla hücre kavramı bugünkü biçimini aldı.