Arama

Ekmek Ağacı (Artocarpus communis)

Güncelleme: 17 Temmuz 2011 Gösterim: 8.994 Cevap: 3
Bia - avatarı
Bia
Ziyaretçi
24 Eylül 2008       Mesaj #1
Bia - avatarı
Ziyaretçi
Ekmek Ağacı (Artocarpus)

Sponsorlu Bağlantılar
17. yüzyılda Büyük Okya-nus'un güneyindeki adalardan İngiltere'ye dö­nen araştırmacı gezginler, ağaçta yetişen ve kavuna benzeyen bir meyvenin bu adalarda ekmek yerine yendiğini anlatıyorlardı. Çiğ meyvelerinin tadı patatesi andıran bu ağaç o günden bu yana ekmekağacı (Artocarpus communis) adıyla bilinir.

Artocarpus altilis

Ekmekağacının meyveleri bugün de o yöre­deki adalarda yaşayan Yerliler'in temel yiye­ceklerinden biridir. Ayrıca Yerliler ağacın iç kabuğundaki liflerden çok sağlam kumaşlar dokur, kerestesinden ev eşyası ve kano yapar, gövdesinden sızan özsudan elde ettikleri tut-kalımsı maddeyle de tekne kaplamalarındaki çatlakları kalafatlarlar.

Boyu 20 metreye ulaşabilen ekmekağacı genellikle gövdenin yarısına kadar dallan-maksızın, dümdüz uzanır. Parlak yeşil renkli geniş yaprakları asma yaprağı gibi dilimlidir. Erkek çiçeklerin rengi ve biçimi muzu andırır; dişi çiçekler ise çınar ağacının meyveleri gibi top biçiminde ve tüylüdür. Bu dişi çiçekler döllendikten sonra, çapı bazen 30 santimetre­yi bulan iri, kavunumsu meyvelere dönüşür. Ekmekağacı dutgiller familyasından olduğu için meyveleri de dutta olduğu gibi birer bileşik meyvedir.

Yılda iki ya da üç kez ürün veren ekmek­ağacının meyvelerinin dış kabuğu oldukça pü­türlüdür. Hamken koyu yeşil renkte olan meyveler olgunlaşmaya başlarken kahveren­giye, tam olgunlaştığında da sarıya döner, İyice olgunlaşmadan toplanan meyveler bü­tün olarak pişirilip sebze gibi de yenebilir; ama Yerliler ekmekağacının meyvelerini da­ha çok toprağa gömerek fırınlarlar. Bu yön­temde, toprağa bir çukur kazılıp içine ateşte kızdırılmış taşlar döşenir; taşların üzeri yap­raklarla örtülüp meyveler yerleştirildikten sonra çukur kapatılır. Yarım saat içinde pişen meyveler haftalarca bozulmadan saklanabilir. Bol nişasta içerdiği için piştiği zaman tadı ekmeği andıran bu meyveler çok besleyicidir. Ayrıca çiğken dilimlenip güneşte kurutulduk­tan sonra öğütülür ve bu undan ekmek ya da muhallebi yapılır.

Batı Hint Adaları'na, Güney Amerika'ya ve Afrika'nın tropik bölgelerine kadar yayılan ekmekağacının meyveleri Avrupa'ya da gön­derilmektedir.

ARS breadfruit49

Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica

Keten Prenses - avatarı
Keten Prenses
Kayıtlı Üye
20 Mart 2009       Mesaj #2
Keten Prenses - avatarı
Kayıtlı Üye
Ekmek ağacı «Bread fruit» (Artocarpus incisa non seminifera), anavatanı henüz kesin olarak bilinmeyen bir meyve olup, ağacı 10-12 m. kadar büyür ve çevresi bazen 3 m. ye kadar çıkabilir. Dalları yatay ve kabukları kurşuni renktedir. Gövdesinde açılan yaralardan latekse benzer bir sıvı akar ve bundan da kuş tutmak üzere ökse yapılır. Yaprakları yıldız şeklinde, 25-50 cm. boyunda ve en genç dalların ucundadır. Meyvesi bir kavun iriliğinde, dış rengi sarı-yeşil, ağırlığı ortalama 1-3 kg. kadar ve üzerinde düzensiz serpili pullar vardır. Yetişmesi için tropik bir iklime ihtiyacı olan ekmek ağacı özellikle kuvvetli toprakları sever. İyi bakılırsa 700 m. yüksekliğe kadar iyi meyve verebilir. Üretilmesi köklerinden yayılan filizler aracılığı ile yapılır ve altı yaşına geldiği zaman 6 m. yüksekliğini bularak, bütün sene ürün verir. Meyvenin eti açık sarı olup içeriğinde % 25 kadar nişastalı maddeler içerdiğinden çeşitli şekillerde pişirildiği gibi nişastanın fermentasyonu ile biraya benzer içkiler de yapılır.
Diğer bir çok cinsleri de olan bu meyvenin özellikle A. apyrena, A. aravei, A. puern, A. roru, A. rorotoma cinsleri önemlidir.
Sponsorlu Bağlantılar

857120artocarpus small


Ekmek ağacı nerelerde yetişir?
Kalın gövdeli, 15-20 m boyunda, büyük meyveli, tek evcikli bir ağaçtır.
Tropik, Asya adalarında (Sunda adalarında) yetişir. Ana vatanı da Pasifik adalarıdır. Yaprakları küçük ve düz kenarlıdır. Ananasa benzeyen meyveleri 1-2 kg ağırlıkta olabilir. Yenen kısım,
çiçek ekseni ve çiçek örtü yapraklarıdır. Münferit meyveler fındıksıdır. Fakat çekirdek teşekkül etmez. Üremeleri vegetatiftir. Tohumla üreme olmaz. Her mevsimde mahsul verir.
Kullanıldığı yerler: Ekmek ağacı meyvesi nişasta bakımından zengindir. Meyveleri beyaz etli ve biraz unludur. Haşlanarak ve pişirilerek yenilebildiği gibi ekmek yapmak için de kullanılır. Bu bakımdan tropik bölgeler için önemli bir bitkidir.


Kaynak

Quo vadis?
_KleopatrA_ - avatarı
_KleopatrA_
Ziyaretçi
16 Şubat 2010       Mesaj #3
_KleopatrA_ - avatarı
Ziyaretçi
Ekmek ağacı (Artocarpus altilis)
vikipedi sözlük


Artocarpus altilis
Ekmek ağacı (Artocarpus altilis)

Bilimsel sınıflandırma
  • Üst âlem:Eukaryota
  • Âlem:Plantae
  • Bölüm:Magnoliophyta
  • Sınıf:Magnoliopsida
  • Takım:Rosales
  • Familya:Moraceae
  • Cins:Artocarpus
  • Tür:Artocarpus altilis (Parkinson) Fosberg


Ekmek ağacı, ana vatanı Hint Okyanusu'nun doğusu ve Büyük Okyanus'un batısındaki adalar olan bir ağaçtır ve diğer tropik bölgelerde de yaygın olarak dikilmiştir. Dutgiller (Moraceae) familyasına dahil Artocarpus cinsinin bir üyesi olan bu bitkinin nişastaca zengin meyvesi, bitkinin yetiştirildiği tropik bölgelerin pek çoğu için başlıca gıda unsurudur.

Batı dünyasından biri tarafından ekmek ağacının ilk kez toplanması ve dağıtılması, 18. yüzyılın sonlarına doğru, Karayipler'deki Britanya kölelerine ucuz ve yüksek enerjili bir besin kaynağı bulmak üzere yola çıkan ve bitki örnekleri toplayan HMS Bounty'nin kaptanı Teğmen William Bligh ile olmuştur.

ener - avatarı
ener
Ziyaretçi
17 Temmuz 2011       Mesaj #4
ener - avatarı
Ziyaretçi
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs.org

Ekmek Ağacı

Dutgillerden, sıcak ülkelerde yetişen ağaç türü (Artocarpus incisa). Anayurdu Pasifik Adaları olan ekmekağacının meyvesi, olgunlaşmadan önce beyaz etli ve biraz unludur. Öğütülerek un gibi ekmek yapımında kullanılır. Tohumla değil de, sürgünle üreyen bu bitkinin her yerinde zamk yapmaya yarayan sütlü bir sıvı vardır. Ayrıca odunundan kâğıt yapımında yararlanılır.

Benzer Konular

19 Mayıs 2012 / gitarcı çılgın Soru-Cevap
9 Nisan 2017 / asla_asla_deme Botanik
19 Şubat 2010 / asla_asla_deme Botanik
26 Eylül 2010 / _Yağmur_ Taslak Konular
22 Ağustos 2012 / buz perisi Taslak Konular