Yüksükotu (Digitalis)

Görmekten en çok keyif aldığım çiçektir
Yüksükotu (Digitalis)

Bu bitkinin Latince ismi Digitalis purpurea’dır ve bitkinin içeriğinde de “dijitalis” adı verilen bir etken madde bulunur. Bu maddenin özelliği, digoksin, dijitoksin ve lanatosid C gibi kalbi güçlendiren maddeler içerisinde arıtılmasıdır. Bu maddelerin tamamı, ve tabii ki dijitalis maddesi de kalp atışlarını yavaşlatma, düzene sokma ve kalbi güçlendirme özelliklerine sahiptir. Bu özelliğin yanında yüksükotu astım, sara, hidrosefali, akıl hastalıkları gibi birçok rahatsızlığın tedavisinde de kullanılmaktadır.

Yüksük otu
Vikipedi, özgür ansiklopedi

• Bilimsel sınıflandırma
  • Alem: Plantae (Bitkiler)
    • Bölüm: Magnoliophyta (Kapalıtohumlular)
      • Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler)
        • Takım: Lamiales
          • Familya: Scrophulariaceae
            • Cins: Digitalis
              • L.
              • Türler

Yüksük otu (Digitalis), yaklaşık 20 türle temsil edilen, Scrophulariaceae familyasına ait bir otsu bitkiler taksonudur. İki yıllık ve ömürlü cinsleri olan bir bahçe çiçeğidir.

Tohum olarak ekildiğinde ilk yıl kalın, oval, rozet şeklinde büyüyen yapraklar çıkarır. Ertesi yıl rozetin ortasından kalın bir sap uzar. Sapın üzerinde tomurcuklar sıralanmıştır. Çiçekler aşağıdan başlayarak açarlar. Pembe, mor, kırmızı, sarı veya beyaz renklerdedir. Borazana benzer biçimli çiçeklerin açık ağızları aşağı doğru bakar. Çoğunun iç kısımları beyaz çerçeveli bordo beneklerle kaplıdır. Yüksük otunun kalıcı bir türü de vardır.

Yetiştirme

Bazı yeni genetik çalışmalara göre Plantaginaceae familyası içine yerleştirilmiş olan bitkinin yüksekliği türüne göre 60 cm.den,1,5 metreye kadar değişir. En iyi hafif gölgede ve humuslu toprakta yetişir ve suyu sever.
Tohumları haziranda hafif gölgeye serpilir. Toz gibi ince olduğu için üzeri örtülmez. Hafifçe bastırılır ve süzgeçli kovayla sulanır. Çıkan fideler yaz sonunda yerlerine dikilir. Yerinde de bırakılabilir. Yüksük otu tıpta önemli bir bitkidir. Kalp ilaçlarında kullanılan "digitalin" adlı madde bu bitkiden elde edilir.
Zehirli bir bitkidir. Bilinçsiz kullanımı zehirlenmelere hatta ölümlere neden olabilir.

Türler

• Digitalis cariensis
• Digitalis ciliata
• Digitalis davisiana
• Digitalis dubia
• Paslı yüksük otu (Digitalis ferruginea)
• Büyük sarı yüksük otu (Digitalis grandiflora)
• Digitalis laevigata
• Yünlü yüksük otu (Digitalis lanata)

• Digitalis leucophaea
• Sarı yüksük otu (Digitalis lutea)
• Digitalis obscura
• Digitalis parviflora
• Adi yüksük otu (Digitalis purpurea)
• Digitalis thapsi
• Digitalis trojana
• Digitalis viridiflora

YÜKSÜKOTU
MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi


Sıracaotugillerden zehirli bir bitki; meryemanaeldiveni (Digitalis). Genellikle bahçelerde ve dağlarda yetişir. Yüksük biçiminde çok güzel çiçekler açar. Yüksükotundan elde edilen bir alkaloit (dijitalin), kalp hastalıklarının tedavisinde kullanılır.