Arama

Turp Yetiştiriciliği

Güncelleme: 21 Kasım 2017 Gösterim: 38.588 Cevap: 3
GÜLGECELER - avatarı
GÜLGECELER
Ziyaretçi
30 Ağustos 2008       Mesaj #1
GÜLGECELER - avatarı
Ziyaretçi

Turp Yetiştiriciliği (Raphanus sativus)

Ad:  turp7.jpg
Gösterim: 3013
Boyut:  78.8 KB

TURP
Turplar, çeşitli şekil, renk ve büyüklükteki yumruları yenilen yıllık ve iki yıllık kültür sebzeleridir. Ülkemizde turplar, Fındık turpu (Ay turpu), kestane turpu ve bayır turpu olarak üçe ayrılırlar.

Sponsorlu Bağlantılar
FINDIK TURPU
Fındık turpları, yuvarlak, hafifi basık, uzunca ve topaç şekilli ve kırmızı, beyaz veya yarı yarıya kırmızı-beyaz renkte ve değişik irilikte olan genellikle küçük turplardır.

KESTANE TURPU
Kestane turpları; yuvarlak, hafif veya hafifçe uzun şekilli, kabuk ve et rengi beyaz yazlık çeşitlerdir.

BAYIR TURPU
Bayır turpları ise; yuvarlak, basık veya dip kısmı hafif sivrice olmak üzere değişik şekilli, kabuğu siyah, eti beyaz kışlık çeşitlerdir. Fındık turpları yıllık, kestane ve bayır turpları ise 2 yıllık sebzelerdir.

NE ÇOK SOĞUK NE DE ÇOK SICAK
Turplar ılık ve serin iklim sebzeleridir. Fazla soğuklardan etkilendikleri gibi, fazla sıcaklardan da hoşlanmazlar. Yetişme döneminde sıcaklığın 14-16°C de olması uygundur. Yüksek sıcaklıklarda turplar çabuk koflaşır ve tadında acılık başlar. turp bitkileri genç devrelerinde düşük sıcaklıklardâ kaldıklarında bazen küçük bir yumru meydana getirerek, bitkiler sapa kalkar, hemen çiçeklenmeye başlar.

AĞIR TOPRAKTA ŞEKİL BOZULUR
Turplar genellikle derin, geçirgen, serin ve besin maddelerince zengin topraklardan hoşlanırlar. Genellikle fındık turpları için hafif tınlı- kumlu topraklar, kestane ve bayır turpları için tınlı-killi topraklar tercih edilmelidir. Tamamen kumlu ve ağır karakterli topraklar turp yetiştiriciliği için uygun değildir. Toprak bünyesi ağırlaştıkça, yumruda belirgin şekil bozuklukları, çatallaşmalar yanında tatta kesifleşme ve acılaşma olur. Kumlu topraklarda ise yumrularda koflaşma meydana gelir. Turp yetiştirilen topraklarda pH 6-7,4 civarında olmalıdır.

TOHUMA UYGUN TOPRAK HAZIRLIĞI
Turplar tarlaya direk tohum ekimi ile üretilir. Turp tohumlarının ekimi için tarlanın çok güzel hazırlanması, toprağın ufalanarak düzeltilmesi gerekir. Bunun için tarlaya dekara 2-3 ton yanmış ahır gübresi verilerek 20 cm derinlikte pullukla sürülür ve arkasından diskaro geçirilir. Daha sonra rotavatör ve tırmıkla toprak düzeltilerek ekime hazırlanır.
Tohum ekiminden önce yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır.

KADEMELİ GÜBRELEME YAP
  • - Turp yetiştirilecek tarlalara verilecek gübre miktarı en uygun olarak toprak tahliline göre saptanırsa da genel olarak dekara-50 kg Amonyum sülfat, 35 kg Süper fosfat, 25 kg Potasyum sülfat verilmelidir.
  • - Fındık turpları gibi yetiştirme dönemi kısa turplarda gübrenin tamamı ekim öncesi toprağın 10-15 cm derinliğine verilmelidir.
  • - Kestane ve bayır turplarında ise Azotlu gübre 2 seferde verilmelidir. Birincisi, ekim öncesi toprağın 10-15 cm derinliğine, ikinci parti ise yumru oluşmasından sonra verilir.
SIRAYA EKIM YAPALIM
Turplar masuralar üzerine veya düze ekilir. Tohum ekiminde en uygun yöntem sıraya ekimdir.

EKİM MESAFELERİMİZ
  • - Tarlada fındık turplarında 25 cm,
  • - Kestane ve bayır turplarında 30-40 cm ara ile açılan çizgilere elle veya mibzerle tohum ekimi yapılır, daha sonra sıra üzerinde bitkiler arasında,
  • - Fındık turplarında 4-6 cm, kestane ve bayır turplarında ise çeşit iriliğine göre 10-20 cm aralık bırakılır.
DERİN VE SIK EKİM YAPMA
Ekim derinliği ve sıklığının, yumrunun şekli üzerine etkisi vardır. Derin ekim ve sık ekimlerde, yumrular uzamakta ve çeşidin özelliği kaybolmaktadır. Ekimden sonra tohumların üzeri 2 cm kalınlıkta harç tabakası ile kapatılır ve hafifçe bastırılır, süzgeçli kovalarla sulanır.

BÜTÜN YIL TOHUM EKİLEBİLİR
Turplarda tohum ekimi bölgenin iklim koşullarına ve pazara çıkarılma zamanına göre değişmekle birlikte fındık turplarında, Ağustostan Mayısa kadar ve çoğunlukla 15 gün ara ile yazlık kestane turplarında Mart, Mayıs, kışlık bayır turplarında ise, Temmuz-Ağustos ayları içinde yapılmalıdır.

SU KALİTEYİ ARTIRIR
Turplarda sulamanın yumru kalitesi üzerine büyük etkisi vardır. Yetişme mevsimleri dikkate alınarak belirli aralıklarla sulama yapılmalıdır.

ÇAPA VE OT TEMİZLİĞİ
Fındık turplarında yetişme süresi çok kısa olduğundan çapa yapmak gerekmez. Kestane ve bayır turpların da ise, yabani otları ayıklamak ve toprağı kabartmak amacıyla 2-3 defa çapa yapmak çok faydalıdır.
- Turplarda hastalık ve zararlılarla mücadele konusunda Zirai Mücadele teşkilatlarının önerileri dikkate alınmalıdır.

KISA SÜREDE HASAT
Fındık turpları, ekimden 3-4 hafta sonra, kestane ve bayır turpları ise, yaklaşık 3 ay sonra hasat büyüklüğüne gelirler.

HASAT ZAMANI GECİKMESİN
Turplarda hasatın tam zamanında yapılması şarttır. Aksi takdirde içleri koflaşarak, selülozlaşır ve yeme kalitesini kaybeder. Hasata gelmiş yumrular elle çekilerek veya çapalarla topraktan çıkarılırlar. Çıkarılan turpların yaprak ve ince kök kısımları temizlenerek yıkanır, fındık turpları 5-10'u bir arada, kestane ve bayır turpları 3-5 adedi bir arada demetler yapılarak pazara çıkarılırlar.

1. Ekonomik Önemi, Anavatanı ve Yayılma Alanları
Anavatanı Asya ve Kuzey Afrika olan tere, dereotu gibi tek yıllık sebzeler grubunda yer alan otsu bir bitkidir. İçerdiği hoş kokulu ve hafif baharatlı yapısı nedeniyle iştah açıcı olarak salata veya garnitür sebzesi şeklinde kullanılır. Ülkemizin bütün bölgelerinde sıcak yaz ayları dışında her zaman yetiştirilen tere genelde Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgelerinde ticari boyutlarda üretilmektedir. Ancak bütün bölgelerde ev bahçelerinde amatör olarak yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Maydanoz ve dereotu gibi yeşillik sebzeleri grubunda yer alan tere ülkemizde çok yaygın bir üretim alanına sahip değildir. Ülkemizde 2000 ton civarında tere üretilmektedir.

2. Morfolojik Özellikleri
2.1. Kök
Tere etli ve ana bir kazık kök ile bol miktarda saçak kök meydana getiri. Kökler toprağın 50-60 cm derinliğine kadar iner.
2.2. Gövde
Gövde toprak seviyesinde, rozet şeklinde ve yeşil renklidir. Üzerinde yaprakları taşır. Bitki generatif faza geçince çiçek sürgünü üzerinde aşağıdan yukarıya azalan ve küçülen yapraklar meydana getirir. Koltuklardan çıkan sürgünler üzerinde çiçekler yer alır.
2.3. Yaprak
Ülkemizde yetiştiriciliği yapılan terelerde iki farklı yaprak tipi vardır.
-Maydanoz tipli parçalı yapraklı tereler.
-Düz parçasız ve uzun-oval (roka yapraklı) yapraklı tereler.
Bu iki grup yaprak özellikleri bakımından farklı olmamalarına karşın yetiştiricilikleri aynıdır. Yaprak sapları her iki yaprak şeklinde de yuvarlaktır ve bir gövde üzerinden çok fazla sayıda uzun saplı yapraklar oluşur. Yaprakları yaprak sapları ile birlikte tüketilir. Maydanoz yapraklı terelerde yapraklar parçalı olup daha fazla eterik yağ içerirler. Buna karşılık düz yapraklı terelerde yaprak ayası tek parça olup kenarları dişli veya düzdür. Roka yapraklı çeşitlerde yapraklar daha az eterik yağ içerirler.
Çiçekler gövde üzerindeki koltuklardan çıkan yan dallar ve ana dallar üzerinde dağılmışlardır. Çiçekleri beyaz ve morumsu renkte olup haçlı çiçeği yapısındadır. Çiçeklenme için uzun gün (13 saat üzeri) gereklidir. Erselik yapıdaki çiçekler 4 çanak, 4 taç yaprak, 6 erkek ve 1 dişi organ taşırlar. Tereler yüksek oranda yabancı tozlanma gösterirler.

3. Yetiştirilme İstekleri
3.1. İklim istekleri
Tere üretimi genelde erken ilkbaharda yapılır. Kış aylarında çok düşük sıcaklıklardan zarar görür. Ancak Ege ve Akdeniz Bölgeleri gibi kış mevsimi ılık geçen bölgelerde sıcak yaz ayları dışında yılın her mevsiminbde tere yetiştiriciliği yapılabilir. Dereotu gibi bir kez veya en çok iki kez biçim yapılabildiği için yıl boyunca kademeli tohum ekimi yapılarak kademeli üretim gerçekleştirilir.

3.2. Toprak İsteği
Tere toprak istekleri bakımından seçici bir bitki değildir. Besin maddesinde zengin tınlı topraklar tere üretimi açısından ideal topraklardır. 0.5-7.5 pH değerleri arası uygun değerlerdir.

4. Yetiştirilme Şekli

4.1. Toprak hazırlığı ve ekim
Tere üretimi doğrudan tohum ekimi ile yapılır. Yılın her mevsiminde üretilebilsede ilk bahar üretimi tercih edilr. Tohumlar çok küçük olduğu için çok iyi hazırlanmış tohum yatağı ister. Ülkemizdeki genel üretim şekli mevsime göre değişmekle birlikte tava veya tahtalarda yapılan üretim şeklidir. Önce tava veya tahta hazırlanır. Tohumlar m2’ye 1-1.5 g hesabıyla serpme veya sıravari olarak ekilir. Sıravari ekimde sıra arası mesafesi olarak 12-15 cm yeterlidir. Tohumların ekim derinliği 1-1.5 cm’yi geçmemelidir. Ekilen tohumlar toprak içine ya tırmık ile karıştırılır yada tohumların üzerine bir cm kalınlığında kapak atılır ve sürgü ile bolca su verilir. Optimum koşullarda 2 gün içinde çimlenen tohumların oluşan bitkiler hızla gelişmeye başlar. Bu aşamadan sonra yapılacak bakım işlerine özen gösterilmelidir.

4.2. Bakım işleri
Roka, dereotu ve maydanozda olduğu gibi en önemli iki bakım işlemi sulama ve yabancı ot temizliğidir. Üretim yapılan bölgenin iklim koşullarına göre sulama önce sürgüler yardımıyla daha sonraki sulamalarda ise salma şeklinde yapılır. Sıravari ekimlerde sıraarası çapalanır. Serpme ekimlerde ise bitkilerin araları çapalanmaz otlar elle alınır. Tere üretiminde sorun olan önemli bir hastalık veya zararlı yoktur. Toprak altı zararlıları ile yaprak pirelerine karşı gerekli önlemler alınmalıdır.
Yabancı ot mücadelesi ise genelde mekanik yöntemler kullanılarak yapılır. Özellikle tohum ekiminden sonra gelişen yabancı otlar önemlidir. Bitki gelişim aşamasında ise tere bitkileri yabancı ot gelişimini engeller. İlk aşamadaki yabancı otlar ise el veya çapa ile yok edilir.

4.3. Gübreleme
Roka üretiminde olduğu gibi terelerde de vegetasyon süresi kısa olduğundan gübrelemenin her yetiştirme döneminde tohum ekiminden önce dekara 12-15 kg N, 10-12 kg P2O5 ve 15 kg K2O şeklinde yapılması gerekir.

5. Olgunluk hasat ve depolama
Uygun koşullarda tere yaprakları tohum ekiminden 25-30 gün sonra hasat edilebilir büyüklüğe ulaşır. Bu dönemde 15-20 cm boy alan bitkiler yine roka, dereotu ve maydanozda olduğu gibi toprak üzerinden yaprak sapları ile birlikte biçilerek hasat edilirler. Hasat bie veya en çok iki biçim olarak yapılabilir. Ancak ikinci biçimde verim önemli oranda düşer. Hasat edilen yapraklar sapları ile birlikte demetler haline getirilir ve piyasaya sunulur. Hasat edilen tereler 3-4 gün süre ile +4°C’lik sıcaklıklarda saklanabilirler. Uzun süreli saklamalarda yapraklarda sararma meydana geldiği için pazarlama özelliğini kaybederler.

6. Verim
Verim yeşillik olarak kullanılan diğer bitkilerdeki gibi demet olarak belirlenir. Genelde iki biçim yapılabildiği varsayılırsa m2 verimi 30-50 demet arasında değişir. Bir dekar alandan alınan 20-25 bin demet ideal verim miktarıdır. Tere kökü ile bir seferde de hasat edilebilir.

7. Tohum üretimi
Tohum üretimi için yapılacak olan üretimde dikkat edilmesi gereken en önemli konu bitki sıklığının azaltılması ve gübrelemenin dengeli yapılmasıdır. Tohum üretiminde dekara 1.5-2 ton yanmış çiftlik gübresi önerilir. Ayrıca toprak yapısına göre ticari gübre takviyesi yapılmalıdır. Tohum üretimi amacıyla yapılacak üretimde tohum ekimi en geç Şubat ayı başlarında yapılır. Çimlenme ve bitki gelişim aşamasında yapılan bakım işlerinden sonra bitkiler Mart-Nisan aylarında çiçek saplarını oluştururlar ve mayıs ayında çiçeklenme başlar. Yabancı tozlanmada böceklerin yardımı sağlanmalıdır. Her bir çiçek tozlanma ve döllenmeden sonra birer yassı şekilli kapsül oluşturur ve her bir kapsülde 2 adet tohum bulunur. Önce yeşil olan kapsüller daha sonra saman rengine döner. Haziran ayı içerisinde meyveler ve tohumlar bitki sapları ile birlikte hasat edilir ve gölge bir yerde kurumaya bırakılır. İyice kuruyan kapsüller harmanlanarak tohumlar ayrılır. Optimum koşullarda yapılan bir tohum üretiminde terelerde tohum verimi 60-70 kg/da arasında değişir.
Ayrıca diğer bir tohum üretim şeklinde ise normal üretimde kullanılan bitkiler biçildikten sonra gelişmeye ve tohumluğa bırakılarak diğer üretim şekillerinde olduğu gibi tohum elde edilebilir. Bu üretim şeklinde tohum verimi diğer yöntemlere göre daha düşüktür.


BAKINIZ
Turp (Raphanus sativus)
Turp ve Sağlık için Faydaları

Son düzenleyen Safi; 21 Kasım 2017 02:59
LaDymm - avatarı
LaDymm
Ziyaretçi
4 Eylül 2008       Mesaj #2
LaDymm - avatarı
Ziyaretçi
TURP YETİŞTİRİCİLİĞİ
Toprak İsteği: pH nötr veya nötr’e yakın hafif bünyeli tınlı topraklarda iyi sonuç alınır. Turpların düzgün olması,tadın ve aromanın iyi gelişmesi,çatlamaların olmaması için ağır ve killi topraklarda yetiştiricilik yapılmaması gerekir. Fındık ve erkenci turplarda hafif tınlı-kumlu topraklar,Bayır ve kestane turpları ise tınlı-killi topraklarda iyi gelişir.
Sponsorlu Bağlantılar

Toprak hazırlığı ve gübreleme: Toprak ekimden önce çok iyi işlenip,yabancı otlardan temizlendikten sonra toprak 15-20 cm derinlikte sürülür.Toprağa ticari gübre serildikten sonra diskaro-freze çekilir. Erkenci çeşitlerde ticari gübrenin tamamı ekim öncesinde dekara 24 kg N,10 kg TSP,18-20 kg P olacak şekilde ;geççi çeşitlerde ise azotun yarısı tohum ekiminden önce diğer kalan kısmı ise su-çapa ile turp oluşum döneminde verilir.Bu çeşitlerde 40kg N,12-15 kg TSP,30 kg K ve 25-30 kg kalsiyum verilir. Turp yetiştiriciliğinde çiftlik gübresi turplarda çabuk koflaşma,odunlaşma, tat değişimi,bol yaprak oluşumu ve turpların küçük kalmasına neden olduğu için kullanılmamalıdır.

Dikim: Genellikle yetiştirme yerlerine doğrudan tohum ekimi yöntemiyle elle-mibzerle yapılır. Eğer tahta ve tavalarda yetiştiricilik yapılacaksa tahta-tava boylarının 10-15 m ve eni ise 2m geçmeyecek şekilde olmalıdır .Tohumlar fındık turplarında sıra arası 20 cm sıra üzeri 8-10 cm olacak şekilde Bayır-kestane turplarında ise sıra arası 30-40 cm sıra üzeri 20 cm olacak şekilde ekilirler.

Bakım İşleri: Yabancı ot mücadelesi için düzenli olarak çapalama yapılmalıdır. Tavalarda yetiştiricilikte salma, tahtalarda yağmurlama su verilerek 3-5 kez sulanmalıdır.

Hasat: Birkaç seferde hasat yapılır.Hasat olgunluğuna gelmiş turplar koflaşmadan ve odunlaşmadan elle sökülerek ve kazık köklerin uç kısmı kesilerek,5-10 lu demet yapılarak hasat edilir. Fındık turplarında dekardan 1,5-2 ton,bayır ve kestane turplarında ise 6-7 ton verim alınır.
Son düzenleyen Safi; 13 Kasım 2017 00:10
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
12 Haziran 2011       Mesaj #3
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİ ve GÜBRELEMESİ


Turplar kazık köklü bitkiler olarak bilinir. Tohumlar çimlendikten sonra kazık kök bazı çeşitlerde 10-15 cm, bazı çeşitlerde ise 30-50 cm derinliğe kadar inebilir. Kazık köklerin boyuna büyümesi döneminde renk beyazdır. Kazık kökün çeşitlere bağlı olarak 1/3 ile 2/3’lük kısmı gelişmenin ilerleyen dönemlerinde hipokotil ile beraber yumru haline dönüşmektedir. Bazı çeşitlerde yumru üzerinde yan kökler meydana gelir. Yumru üzerinde oluşan yan kökler yumru kalitesini düşürür. Yan kökler kazık kökün uç kısmından çıkar. Fındık turplarında yan kökler belirgin değildir. Ancak kestane ve bayır turplarında yan kökler tam olarak oluşmuştur. Turplarda kök gelişimi belli bir düzeye gelinceye kadar yumru gelişmesi olmaz. Kök derinliği fındık turplarında 10-15 cm, bayır ve kestane turplarında 30-50cm’ye kadar iner. Yan kökler 5-15 cm arasında değişen bir alana yayılır.

Toprağın taşlı, sert ve çok killi olması halinde köklerde çatallanmalar meydana gelir.
Turplar hipokotilden yada hipokotil ile kazık kökün üst kısmından meydana gelir. Turplar beyaz, siyah, kırmızı, pembe, erguvani ve karışık renklerde olabilir.
Turplarda sebze olarak değerlendiren turplar, sadece hipokotilin gelişerek kalınlaşmasından meydana gelebileceği gibi, hipokotil ile kökün bir kısmından da meydana gelebilir.

Turpların oluşumu sekonder enine gelişme ile olur. Primer gelişme döneminde yeterli ölçüde gelişemeyen turplarda sekonder gelişme döneminde çatlamalar meydana gelir.

Turpların şekli fındık turplarında yuvarlak, basık yuvarlak , uzun yuvarlak, uzun-konik, uzun-silindiriktir. Bayır turplarında ise şekil yuvarlak, basık yuvarlak veya uzun yuvarlak, kestane turplarında ise yuvarlak ve uzun-yuvarlak ve uzun koniktir.

Turplarda çeşit özelliği yanında tohum ekimi derinliği ve sıklığı da turp şeklini etkilemektedir. Yuvarlak bir çeşidin tohumları derine ekilirse şekil yuvarlaktan uzun-silindirik veya uzun-konik şekle dönüşür. Yuvarlak yumru oluşturan çeşitlerde birim alanda bulunan bitki sayısı arttığında turpların şekli uzun bir görünüş kazanır.

Turpların çapı fındık turplarında 3-6 cm, uzunluğu 2-3 cm’dir Bayır turplarında ise çağ 5-15 cm, boy 5-30 cm arasında değişmektedir. Kestane turplarında turp 5-10 cm çapında ve 7-15 cm boyundadır. Bazı doğu Asya kökenli turplarda çap ve boy 30-50 cm’ye kadar çıkabilmektedir. 2 cm çapında 100 cm uzunluğunda olabilen turplar yanında, Sinskaja (1931) ise 30 kg’a kadar ulaşabilen turplardan söz etmektedir.

Ülkemizde yetiştirilen fındık turplarında ağırlık, küçük yuvarlak tiplerde 5-40 gr, uzun tiplerde 120-150 gr, kestane turplarında 150-1000 gr, bayır turplarında ise 200-2000 gr arasında değişmektedir.

Turplarda odunlaşma ve koflaşma çeşit özelliği olup, istenmeyen bu özellik seleksiyonla iyileştirilmektedir. Ayrıca hasat olgunluğuna gelmiş yumrular hasat edilmezlerse odunlaşma ve koflaşma görülür.

Turplar sert yapıda ve içerdikleri hardal yığına bağlı olarak tatları kekremsidir. Bayır turplarının kestane turplarından daha fazla hardal yağı içerdiği bilinmektedir. Yine turpları uzun olanlarda hardal yağı içeriği yuvarlak olanlara göre daha fazladır.

Yaprak
Turp yaprakları turpun üzerinden dairesel olarak çıkarlar. Turpun üst kısmında dairenin en dışında yaşlı yapraklar en içte genç yapraklar bulunur. Yapraklar uzun bir sap üzerinde birleşik yaprak görünümümdedir. Bu yapraklar tüylü, parçalı ve kabarcıklı bir yapıya sahiptir. yaprak kenarları dişli bir yapıda olabilir.
Kestane ve bayır turplarında turp ağırlığının yaprak ağırlığına oranı1/1 iken, fındık turplarında 3/1’dir. Erkenci turplarda, geçci turplara oranla yaprak sayısı ve büyüklüğü azalır.

Çiçek
Turplarda bitkiler beli bir büyüklüğe ulaştığında çeşitlere bağlı olarak düşük sıcaklık, gün uzunluğu ve hem düşük sıcaklık hem de gün uzunluğunun birlikte etkisi ile çiçeklenme oluşumu başlar. Çiçeklenme üzerine düşük sıcaklığın etkisi daha fazladır.

Bitkilerde çiçeklenme oluşumunun başlaması ile turpların irileşmesi durur. Geç ekim yapıldığında ve bitkilerin düşük sıcaklıklara maruz kalmaları durumunda turp oluşmadan çiçeklenme başlamaktadır. Çiçek sürgünlerinin boyları 50-150 cm’e kadar çıkabilir. Çiçek saplarının alt kısmında küçük yapraklar bulunur.
Çiçekler diğer Brassicaceae familyası sebzelerinde olduğu gibidir. Çiçek 4 çanak yaprak 4 taç yaprak, 6 erkek organ ve 2 karpelli dişi organdan meydana gelir. Çanak yapraklar yeşil ve yeşil sarı, taç yapraklar ise beyaz, sarı beyaz menekşe renklidir. Çiçeklenme ve tozlanma şekli lahana grubu sebzelerine benzer. Tozlanma arı ve diğer haşerelerle olur. Yüksek oranda yabancı döllenme görülür. Çiçeklerde optimum tozlanma ve döllenme 12-20 °C sıcaklıklarda meydana gelir.

Meyve
Tozlanma ve döllenme sonucu oluşan meyve iki karpelli olup bir meyvede ortalama olarak 5-15 adet tohum bulunur. Meyvelerin boyları 3-7 cm, denişliği 0.5-1 cm olup ucu sivridir. Meyveler olgunlaştığında çatlamaz, bu nedenle tohum oluşturan meyvelerin erken hasat edilmesine gerek yoktur. Meyvede tohumların bulunduğu kısımlar şişkin yapıdadır. Tohumlar meyve içinde mürver özü gibi süngerimsi bir yapı içinde yer alır. Şişkin kısımda bulunan tohumlar kuşlar tarafından severek yenir. Kuşlar tohum üretiminde büyük zararlara yol açabilirler.

Tohum ve çimlenme özellikleri
Tohumlar kapsül adı verilen meyve içinde düzensi olarak yer alırlar. Tohumları şekilleri ve büyüklükleri birbirinden farklı bir görünümdedir. Renkleri açık sarı, sarı kahverengi ve morumsu kahverengidir. Tohumların bin tane ağırlığı 6.5-10 gr’dır. Bir gramda bulunan tohum sayısı 60-100 adet arasında değişmektedir. Tohumların optimum çimlenme sıcaklığı 20-25 °C’dir. Hasat edilen ve depolanan tohumlar normal koşullarda çimlenme gücünü 4-6 yıl muhafaza ederler.

Yetiştirilme İstekleri

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE İKLİM İSTEĞİ
Turplar serin iklim bitkileridir. Yüksek sıcaklık ve kuraklıktan hoşlanmazlar. İklim şartları turp yetiştiriciliğinde çok önemli rol oynar. Tohumlarının çimlenebilmesi için toprakta sıcaklığın 12-15 °C arasında olması gerekir. Çimlenmeden sonraki gelişme döneminde bitkiler 14-15 °C sıcaklık ister. Sıcaklığın artması vegetatif büyümeyi hızlandırır. 22-25 °C arasındaki sıcaklıklarda bitkilerde yaprak sayısı artar. Yaprak sayısının artması turp büyümesine olumsuz etki yapar ve turpların küçük kalmasına neden olur. Sıcaklık derecesi yükselecek olursa turplar çabuk koflaşır, odunlaşır ve acılaşırlar. 14-16 °C’lik sıcaklıklar kaliteli turp gelişmesini sağlar. Yüksek sıcaklıkar turp oluşumunda olduğu gibi tohum elde etmede de olumsuz etki yapar, dişi organ tepeciğinin kurumasına ve polen tozlarının ölmesine neden olur.

Bitkiler genç devrede düşük sıcaklıklara maruz kalırsa, bazen turp oluşturmadan, bazende küçük bir turp meydana getirdikten sonra sürgün meydana getirerek çiçeklenmeye başlar. Sıcaklığın 10 °C’nin altına düşmesi halinde bitkilerde sapa kalma oranı artar, pazarlanabilir. Turp elde edilemez. Turp üretiminde bitkilerde düşük sıcaklığın olumsuz etkisini ortadan kaldırmak için ekim zamanını iyi ayarlamak gerekir. Turplarda su yüzdesi fazla, kuru madde miktarı az olduğunda bitkiler düşük sıcaklıklardan daha çok etkilenirler. 14-16 °C sıcaklıkta yetiştirilen turplarda kuru madde oranı en iyi seviyededir.

Turplarda gün uzunluğu da turp oluşumu ve çiçeklenme üzerine etkilidir. Uzun gün koşulları bitkilerde çiçeklenmeyi teşvik eder. Ayrıca uzun gün koşullarında turp oluşumu gecikmekte, hatta hiç turp oluşmamaktadır. 15 saatten daha uzun günde çiçeklenme başlar en iyi turp oluşumu 7-12 saat arasındaki gün uzunluğunda meydana gelir.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOPRAK İSTEĞİ
Toprak istekleri bakımından seçici bir bitkidir. Turpun düzgün olması, tadın ve aromanın iyi bir şekilde gelişmesi için hafif bünyeli tınlı topraklarda yetiştiricilik yapılmalıdır. Toprak bünyesi ağırlaştıkça turpta şekil bozulmaları, çatlamalar yanında acılaşma ortaya çıkar. Bu nedenle killi ve ağır topraklarda turp yetiştirilmemelidir. Kumlu topraklarda, organik gübre ve ticaret gübresi kullanımı iyi sonuç verir. Besin maddesi yönünden fakir olan zayıf topraklarda koflaşma meydana gelir.

Fındık turpları ve erkenci turplar hafif tınlı ve kumlu topraklarda bayır ve kestane turpları ise tınlı-killi topraklarda daha iyi gelişir.
Toprak pH’sı 6.0-7.4 civarında olmalıdır. Turp yetiştiriciliğinde toprakta yeterli oranda suyun bulunması gereklidir. Suyun düzensiz verilmesi kurak ve fazla suyun olduğu peryodların arka arkaya gelmesi halinde turpta çatlamalar meydana gelir. Su ihtiyacı diğer lahana grubu sebzelerine göre en yüksek seviyededir.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE YETİŞTİRİLME ŞEKLİ
Turp yetiştiriciliği genellikle yetiştirme yerlerine doğrudan tohum ekimi yöntemiyle yapılır. Fide ile yetiştiricilikte yetiştirme yerlerine doğrudan tohum ekimi yöntemiyle yapılır. Fide ile yetiştiricilik ise çok sınırlı olarak özel amaçlarla yapılır.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOPRAK HAZIRLIĞI EKİM VE DİKİM
Tohum ekim yerleri çok iyi bir şekilde işlenip ekim için hazır hale getirilmelidir. Turp tohumlarının ekileceği toprak yabancı ot ve diğer kültür bitkilerinin artıklarından iyice temizlenmelidir. Turp tohumlarının çimlenme ve çıkışını olumsuz yönde etkileyecek atıklar temizlendikten sonra toprak 15-20 cm derinlikte sürülür. Toprak yüzeyine ticari gübre serpildikten sonra tohum ikimi için toprağın uygun hale getirilmesi hemde ticari gübrenin karıştırılması amacıyla Disk-Harrow veya freze çekilir. Arka arkaya aynı yere turp ekilmemelidir. Mutlaka bir başka kültür bitkisi ile nöbetleşe ekim yapılmalıdır.

Fındık turpları tahta veya tavalarda yetiştirilir. Geniş alanlarda üretim yapılacak ise düze tohum ekimi yapılabilir. Fındık turpların tıohumları 10-15 cm sıra arası 3-5 cm sıra üzeri mesafelerle 1.5-2 cm derinliğe ekilmelidir. Fındık turpları optimum koşullarda 4-5 hafta sonra hasat olgunluğuna gelir. Ekim sıklığı ekim zamanı, ekim derinliği, turplarda yumru kalitesine önemli oranlarda etki yapmaktadır. Başlangıçta ekim yerlerine fazla tohum atılmışsa seyreltme yapılmaktadır. Hassas mibzerlerle veya elle sıraya tohum ekimi de yapılabilir. Tohum ekiminden 3-4 gün sonra tohumlar çimlenerek toprak yüzeyine çıkarlar.

Bayır ve kestane turpları tavalarda yada masuralarda yetiştirilir. Tohum ekim yerleri dikkali bir şekilde hazırlandıktan sonra tohumlar tavalara serpme olarak, masuralara ise masuraların boyun noktasına ocak usulü ile ekilirler. Geniş alanlarda yapılan yetiştiricilikte mibzerlerle sıra usulü tohum ekimi de yapılabilir. Bayır ve kestane turplarının tohumları masuraların boyun noktalarına 30-40 cm sıra arası 10-15 cm sıra üzeri ve 2-3 cm derinlikte ocak usulü yapılmalıdır. Serpme usulü tohum ekimi yapılacak ise tohumlar toprak yüzeyine serpilir daha sonra Disk-Harrow veya tırmıkla toprağa karıştırılır. Fındık turplarında olduğu gibi ekim sıklığı ve derinliği turp kalitesini etkiler.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE ÇAPALAMA
Yabancı ot temizliği ve çapa işlemleri aksatılmadan düzeli olarak yerine getirilmelidir. Yabancı otlar bitkilerin gelişmesini engeller. Bitkiler sıra arasındaki açıklıklar kapatıncaya kadar yabancı ot mücadelesine önem verilir.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SULAMA
Turpların kaliteli ve uniform şekilde gelişebilmesi için aksatılmadan düzenli olarak sulanması gerekir. Tavalarda salma, tahtalarda ve geniş alanlarda yağmurlama, masuralarda ise karık içine su verilerek yapışır. Bitkilerin gelişme süresi ve iklim koşullarına bağlı olarak topraktaki su miktarı dikkate alınarak bir üretim döneminde 3-6 kez su verilir. Sulama sonrası toprakta oluşan kaymak tabakasının kırılması ve yabancı ot mücadelesi için çapa işlemi yapılmalıdır.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,
1-pH düşürücü- yayıcı yapıştırıcı GOLDEN WET

2-Yaprak gübresi ve bayiinizin önerdiği mikro element ağırlıklı gübre GOLDENMIX Yaprak Gübresi

3-İnsektisit BÖCEK İLACI

4-Fungusit MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra)

Her ilaçlamada yaprak gübresi muhakkak kullanılmalıdır. Yaprak gübreleri bitkilerin strese girmesini önler.
Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar. Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.

Turp yetiştiriciliğinde organik gübreleme yapılacak ise gübrenin bir önceki kültür bitkisine verilmesi daha başarılı olur. Organik gübrelerin tohum ekiminden önce toprak hazırlama döneminde verilmesi turplarda çabuk koflaşma, odunlaşma ve tat değişimi meydana getirir. Tohum ekiminden önce verilen organik gübre turplarda bol yaprak oluşumunu teşvik eder, turpların küçük kalmasına neden olur.

Fındık turplarında hasat olgunluğuna gelmiş 20 cm boyundaki bitkiler yapraklarından tutulup elle sökülür. Kök, turp ve yaprakları yıkanır. Kazık köklerin uç kısmı kesilir. 5 ile 10 adet arasında değişen fındık turpu yapraklı olarak demetlenir ve satışa gönderilir. Bayır ve kestane turpları genellikle birkaç defada kademeli olarak hasat edilirler.

Erkenci kestane ve bayır turplarında hasat fındık turplarında olduğu gibi yapılır ve temizlenerek 3 ile 5’i bir arada demetlenerek satışa gönderilir. Geçci olan iri turp oluşturan çeşitlerde hasattan sonra turp üzerindeki kök ve yapraklar kesilerek uzaklaştırılır. Sadece sebze olarak değerlendirilen turplar yıkanıp temizlendikten sonra satışa arz edilir. Bayır ve kestane turplarında yapraklarından tutulup çekilerek hasat yapılmaz Yapraklar kopar yada turp toprakta kalır. Bu nedenle çapa veya bel gibi bir alet yadımı ile yapılması gerekir.

Ilıman bölgelerde turplar hasat olgunluğuna gelse bile kış aylarında tarlada bırakılır. Pazar durumuna göre hasat edilecek satışa gönderilir. Soğuk bölgelerde hasat edilen turpların donma tehlikesi var ise sıcaklığı 4-6 °C arasında değişen depolarda veya kum içerisinde 2-3 ay muhafaza edilebilirler.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE VERİM
Fındık turplarından dekardan 2.5-2 ton civarında ürün alınabilinmektedir. Bayır ve kestane turplarında ise verim dekardan 6-7 ton’a kadar çıkar. Bu değerler yetiştirme koşulları ve çeşit özelliğine bağlı olarak değişir.

TURP YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOHUM ÜRETİMİ
Fındık turplarında ilkbahar döneminde bitkiler düşük sıcaklığa maruz kalırsa generatif faza geçer. Normal şartlarda bitkiler tohum ekiminden 3-4 ay sonra sapa kalkar, çiçek sürgünü meydana getirerek çiçeklenirler, meyve ve tohum bağlarlar. Geç sonbahar çeşitlerinde ise bitki turp ve yapraklarda kışlar. İlkbaharda iklim koşullarına bağlı olarak bu bitkiler çiçeklenir, meyve ve tohum oluştururlar.

Bayır ve kestane turplarında da tohum üretimi fındık turplarına benzemektedir. Tohum ekimi sonbahar döneminde yapılırsa çeşitlerin turp oluşumu tam olarak görülecektir. Tohumluk olarak belirlenen bitkiler bırakılıp diğerleri üretim alanlarından uzaklaştırılabilmektedir. Şubat ve mart aylarında yapılan tohum ekiminde ise bitkiler turp oluşturmadan veya küçük turplar oluşturduktan sonra generatif faza geçer ve çiçeklenirler. Bu nedenle bu üretim şeklinde turplarına bakılarak seçim şansı yoktur.

Turplarda yabani formlar arasında melezleme olabileceği için çevrede yabani turp bulunmaması gerekir. Tohum üretiminde 1000 metreden daha dazla izolasyon mesafesi verilmesine dikkat edilmelidir
Son düzenleyen Safi; 13 Kasım 2017 00:09
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
12 Kasım 2017       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
TURP NASIL EKLİR,TURP NASIL YETİŞTİRİLİR,TURP HAKKINDAKİ HERŞEY
Gübreleme: Dekara 2-3 ton yanmış ahır gübresi ve kimyasal gübre olarak ta dekara-50 kg amonyum sülfat, 35 kg süper fosfat, 25 kg potasyum sülfat verilebilir.
Fındık turpları gibi yetiştirme dönemi kısa turplarda, gübrenin tamamı ekim öncesi toprağın 10-15 cm derinliğe verilmelidir. Kestane ve bayır turplarında ise azotlu gübre 2 seferde birincisi ekim öncesi toprağın 10-15 cm derinliğine, ikinci parti ise yumru oluşmaya başladıktan sonra verilir.

Ekim: Turplar masuralar üzerine veya düze ekilir. Tohum ekiminde en uygun yöntem sıraya ekimdir.
Fındık turplarında 25 cm, Kestane ve bayır turplarında 30-40 cm ara ile açılan çizgilere elle veya mibzerle tohum ekimi yapılır, daha sonra sıra üzerinde bitkiler arasında; Fındık turplarında 4-6 cm, kestane ve bayır turplarında ise çeşit iriliğine göre 10-20 cm aralık bırakılarak seyreltme yapılır.
Ekim derinliği ve sıklığının, yumrunun şekli üzerine etkisi vardır. Derin ekim ve sık ekimlerde, yumrular uzamakta ve çeşidin özelliği kaybolmaktadır. Ekimden sonra tohumların üzeri 2 cm kalınlıkta harç tabakası ile kapatılır ve hafifçe bastırılır ve sulanır.
Turplarda tohum ekimi bölgenin iklim koşullarına ve pazara çıkarılma zamanına göre değişmekle birlikte fındık turplarında, Ağustostan Mayısa kadar ve çoğunlukla 15 gün ara ile yazlık, kestane turplarında Mart-Mayıs, kışlık bayır turplarında ise, Temmuz-Ağustos ayları içinde yapılmalıdır.

Bakım: Turplarda sulamanın yumru kalitesi üzerine büyük etkisi vardır. Yetişme mevsimleri dikkate alınarak belirli aralıklarla düzenli sulama yapılmalıdır.
Kestane ve bayır turpların da ise, yabani otları ayıklamak ve toprağı kabartmak için 2-3 defa çapa yapmak çok faydalıdır.

Hasat: Fındık turpları, ekimden 3-4 hafta sonra, kestane ve bayır turpları ise, yaklaşık 3 ay sonra hasat büyüklüğüne gelirler.
Turplarda hasadın tam zamanında yapılması şarttır. Aksi takdirde içleri koflaşarak, selülozlaşır ve yeme kalitesini kaybeder.
Son düzenleyen Safi; 13 Kasım 2017 01:43
SİLENTİUM EST AURUM

Benzer Konular

19 Mart 2011 / Misafir Cevaplanmış
27 Kasım 2008 / HerHangiBiri Sağlıklı Yaşam
13 Kasım 2017 / ThinkerBeLL Botanik
12 Haziran 2011 / Misafir Cevaplanmış