İguana (Iguania sp.)

İguana Bakımı



Iguana'nın ihtiyaçları fazladır.

ilk aldığınızda 20-30 cm olan bu sevimli canlı ev ortamında sağlıklı tutulması başarılsa dahi, 100 cm ve üstüne varınca gerçekten sorun olacaktır.

Bu doğrultuda akvaryumda iguana beslemek yanlıştır.

Uygun olan kümes tarzı büyük bir kafesin içinde bakılmasıdır. Böylece oksijeni çok daha yüksek oranda soluyacak ve tellere tırmanarak da egzersiz yapabilecektir. Iguana beslemeye karar vermeden önce evinizde 2 metrekare alanı iguananıza ayırıp bu alana büyük bir kafes yaptırabiliyorsanız sorun yok.

Bu kafesin içinde igu*******n, kalın bir halat yardımı ile tırmanarak ulaşabilecegi yerden 150 - 200 cm kadar yüksek, kafesin duvarlarına monteli bir dinlenme ve güneşlenme alanı yaratmalısınız. Kafesin duvarına monte edeceğiniz igu*******n boyutları ile orantılı bir sunta bu işi görecektir. Tabii ki bu sunta platformdan oldukça yukarıda ( igu*******n lambaya temasının bir şekilde engellenmesi unutulmamalı ) UV bir lamba şart. Bu sayede iguananız yerden yüksekte oldugundan kendini güvende hissedecek ve UV lamba sayesinde de keyifle güneşlenecektir. Kafesin zemininde gazete kağıtları kullanın. Böylece temizlemeniz ve hijeni sağlamanız kolay olur. Gene zeminde yada mümkünse zeminden biraz yukarıda bir akvaryum ısıtıcısı ile desteklenebilecek bir küvet yapın / yaptırın. Iguanalar suya ve banyo yapmaya bayılır.

Özellikle erkek iguanalar oldukça agresiftir. Ergenlik boyutlarına geldiğinde tahmin edemeyeceginiz kadar saldırganlaşabilir. Ve inanın gerçekten çok kötü ısırırlar.

Yiyecek olarak sebze den şaşılmamalıdır. Iguanalar etcil değil otculdur. Bazı iguana sahipleri iguanalarına köpek mamalarından tutunda hamburger bile yedirmektedir. Kısa vadede sorunsuz gibi görünsede bu kesinlikle yanlıştır. Igu*******n dieti; örneğin sadece marul, havuç yada elma dan oluşmamalıdır. Mümkün olan maksimum çeşitlilik sağlanmalı temin edilen sebze ve meyveler igu*******n boyutları oranında yiyebilecegi büyüklükte dogranmalı ve birbirine karıştırılmalıdır. Tabii ki iguana için hazırlanmış, extra vitaminlerde bu diete katılırsa harika olur. Böylece çok sağlıklı ve mutlu bir iguana'ya sahip olursunuz.

Iguanalar kuşlardan çok korkarlar. Doğada iguanaları avlayan birçok yırtıcı kuş olduğundan içgüdüsel olarak iguanalar kuşlardan korkarlar. Kuş sorununuz yok ise tabii ki kafesi daha fazla güneş alması için pencereye yakın olması çok iyi olacaktır.

Iguana sıcak iklimde yaşayan bir canlıdır. Bu nedenle bulunduğunuz yer türkiye'nin güneyinde ise sorun yok ama örneğin istanbul da iseniz kışın igu*******n üşümemesini birşekilde kesinlikle ve kesinlikle sağlamak zorundasınız.

Herşeye rağmen igu******* akvaryumda beslemekte iseniz; mümkün olan en büyük boy akvaryumu seçin. Akvaryumun üstünü asla tam olarak kapatmayın. Ama akvaryumun yüksekliğininde igu*******n akvaryumdan kaçmasını engelleyecek şekilde olmasına dikkat edin. Akvaryuma bir şekilde UV lamba takın. Bu lambanın çok fazla ısındığını unutmayıp igu*******n lambaya temasını engelleyici tedbirler alın. Akvaryumu ısıtmak için kullanacagınız malzameleri çok özenle seçiniz (ısıtıcı kaya gibi). Bu koşullarda bakılan iguanaların hemen hepsi fazla ısı nedeniyle yanmakta ve sonucunda ölmektedir.

iGUANA DAVRANIŞLARI

iguanalar genel olarak doğru şekilde yaklaşıldığında sakin canlılardır... Iguananıza yaklaşırken bazı şeylere dikkat etmeniz gerekir.

1. Elinizin Konumu

iguanalar 3. göze sahiptir ..ve bu deri altında başın üst terafındadır..görev olarak gölgeleri algılar ve thyroid üretimine katılır. Eğer elinizi arkasından yaklaştırıp sırttan karnına doğru tutuyorsanız iguananız sizi kuş vs gibi kendisine saldırabilecek bir hayvan olarak algılayıp savunma amaçlı agresifleşebilir. Igunanınıza elinizi ve sizi görebileceği bir şekilde yaklaşın... ve kavramaktan kaçının ayrıca eliniz karnı bölgesinin altına koyun ve kolunuzda uzanmasına izin verin davranışlarında değişim göreceksiniz.

2. Ses ve gürültü

Aşırı gürültülü ortamlarda iguananız strese girebilir ve agresifleşir... Stres altındaki iguanalarda renkler de kararma görülür ..özellikle baş bölgesinde.

3. Özel durumlar

Erkek iguanalar bayanların periodları geldiğinde bunu anlarlar... o dönemde bayanların vücudunda üretilen feramon yetişkin dişi bir iguananın çiftleşme döneminde salgıladığı feramona çok benzer. bu sebepten dolayıda o dönemlerde bayanlar yaklaştığında veya iguana ile aşırı temasta bulunduklarında iguana kendini gösterme ve kur yapma adına agresifleşebilir.

Bunlara dikkat ederseniz igu*******n davranışı bir süre sonra düzelecektir.

UV ampulleri iguanalar için gerekli ve önemlidir... UV oranı güneşin yaptığı açı ile ilgilidir ki tahmin ederseniz ki iguanaların asıl yaşama alanlarına kıyasla Türkiyede azdır. Satılan ampuller UVA ışını üretir ancak UVB üretmezler bu yüzden elinizden geldikçe iguanınızı güneşe çıkarın.




Ağaç ise zor bir durum... parazit ve bakteri önleci yöntemler kullanmanız gerekir... sonuçta iguanalar %90 - %100 arası nem oranlarında yaşarlar...akvaryum vs gibi alanlarda bu ısı ve nem oranlarında bakteri oluşması doğaldır. iguanınızın üzerinde ki parazitleri dikkatli bir bakımla temizleyebilirsiniz ancak ne olursa olsun igu*******n üzerine veteriner kontrolü olmadan ilaç sürmeyiniz. Genellikle veterinerlerde size suyla seyrelteceğiniz solüsyonlar önereceklerdir ve igu******* bu suda yüzdürmenizi söyleyeceklerdir.

iguanların parmak kemikleri ince ancak sağlamdır. sonuçta genel olarak tırmanıcı canlılardır . eğer parmağı o kadar kırıldıysa kalsiyuym sorunu yaşamaya başlamışsınız olabilirsiniz. iguanaların tırnaklarının içine kadar damarları vardır ...bu damarlardan biri bükülüp tıkanmış olabilir bu da ölü deriyi açıklar...Diyetine özen gösteriniz. D2-D3 vitamin destekli kalsiyum kullanmanızı öneririm.... igu******* cam akvaryumda güneşe koymayınız ...ısı aşırı yükselip igu******* öldürebilir.

iguanaların diyeti bir zor bir konudur.. ancak yiyecekleri şeyler çeşitlidir.. Önemli olan kalsiyumu yüksek fosforu düşük bir diyet sağlamaktır.Hardal yaprağı , turp yaprağı,kuşburnu,kuşkonmaz, kara hindiba vb + meyve(%85-%95 sebze-%5-%10 oranlarında meyve) genel besinlerini oluşturur...Iguananıza kesinlikle ıspanak,lahana ve brokoli ,hayvansal gıda (tırtıl,çekirge,sinek vs. ) vermeyiniz ciddi sağlık problemleri yaşayabilirsiniz. Yiyeceklerin besin değerine bakıp olabilirliği olanları seçebilirsiniz.

Madagaskar, Galâpagos Adaları ve Fiji'de yaşayan birkaç tür dışında tümüyle Amerika kıtasında dağılmış olan iguanalar, kertenkele, bukalemun ve varanlarla akraba olan ilginç görünümlü sürüngenlerdir. İgua­nagiller {Iguanidae) adıyla kalabalık bir fa­milya oluşturan 30()'ü aşkın iguana türü var­dır. Bu türlerden bazılarının uzunluğu birkaç Orta ve Güney Amerika'da bulunan bayağı iguana (iguana iguana) yaklaşık 2 metre uzunluğundadır. Genellikle su kıyısındaki ağaçların üzerinde yaşar ve bir tehlike sezdi­ğinde suya dalar. Amerika Yerlileri bu hayva­nın yumuşak beyaz etini severek yerler. Bü­yük Okyanus'un doğusundaki Galâpagos Adaları'nda iki tür iguana vardır. Bunlardan deniz iguanası (Amblyrhynchus cristatus) de­nize dalarak bulduğu suyosunlarıyla beslenir. Bu hayvan, kertenkeleleri, bukalemunları, iguanaları ve öbür akraba türleri kapsayan kelerler grubunun denizde yaşayan tek üyesi­dir . Gene bu adalara özgü olan Galâpagos kara iguanaları (Conolophus cinsi) yavaş hareket eden tıknaz gövdeli hayvanlar­dır ve yalnız karada yaşarlar. İguanaların dört türü, şahmeran denen efsanevi bir canavarı andırdıkları için aynı adla anılır. Orta Ameri­ka'da yaşayan ve Basiliscus cinsini oluşturan şahmeranlar gerçekten de en yırtıcı ve en ilginç görünümlü iguanalardır. Başlarının he­men arkasında horoz ibiğini andıran geniş bir deri parçası ve özellikle iki türün erkeklerinin sırtında çok yüksek, çıkıntılar vardır.
Kanada'nın güneyinden Orta Amerika'da-ki Guatemala'ya kac ar uzanan bölgedeki çöllük ve yarı çöllük yerlerde yaşayan boy­nuzlu iguanalar da çok ürkütücü görünümlü hayvanlardır. Phrynoıoma cinsini oluşturan 14 tür boynuzlu iguana vardır ve hepsinin başında dikenli bir taç bulunur. Yassı ve oval gövdeleri geriye doğr ı kıvrılmış dikensi pul­larla kaplı olan bu igujanaların uzunluğu 12,5 santimetreyi geçmez. Başlıca yiyecekleri, etli dilleriyle yakaladıkları karıncalardır. Dinle­nirken yalnızca başları dışarıda kalacak biçim­de kendilerini kuma jgömen bu hayvanların dikenli zırhı iyi bir Jcoruma aracıdır. Ama bundan başka korunnia yöntemleri de vardır. Çevreye uyum sağlayacak biçimde renk değiş­tirerek kendilerini gizleyebilir, hava yutarak olduklarından daha ifi görünebilir, hatta ara sıra gözlerinden kan fışkırtabilirler. İguanala­rın iyi bilinen öbür türleri Haiti'de yaşayan gergedan iguana (Cydlura cornuta) ile Meksi­ka'da ve ABD'nin güneybatısında yaşayan çöl iguanasıdır (Dipsosaurus dorsalis).

Evlerin Yeni Misafiri Küçük Dinozorlar : Yeşil İguanalar

İguanalar, ilk bakışta küçük dinozor denilebilecek kadar sert ve tehlikeli görünse de artık evlerde beslenebiliyor…Kedi köpek ve kafes kuşlarında olduğu gibi yeşil iguanalar da pet hayvanı olarak evlerimizde yerini almaya başlamıştır. İguana gibi egzotik hayvanların barındırılması, beslenmesi ve bakımları zaman alır ve masraflıdır. Bu canlıların sağlıklı yaşam sürmesi ve uzun süre yaşaması, iyi bakım, besleme ve çevre şartlarıyla yakından ilgilidir.

Yeşil iguanaların doğal yaşam alanları hava sıcaklığı ve neminin yüksek olduğu Meksika'nın kuzeyi ile Brezilya'nın güneyindeki yağmur ormanlarıdır. İguanalar genellikle ağaç dalları üzerinde yaşar ve güneşlenmekten hoşlanırlar. Yiyecekleri çeşitli yaprak, çiçek ve meyvelerdir. Yumurtalarını toprak altına gömerler. Yumurta içinde gelişen yavrular yumurtayı kırarak dışarıya çıkarlar. Yeşil İguanalar büyüyen canlılardır. Boyları 180 cm, canlı ağırlıkları 8-8.5 kg’a ulaşabilir. İyi bakım şartları sağlandığında ve yaralanmazlarsa 15 yıl ya da daha uzun süre yaşayabilirler.

Tüm soğukkanlı hayvanların ortak özelliği olarak iguanalarda da sindirim sisteminin sağlıklı çalışabilmesi ve savunma sisteminin aktif olabilmesi için çevre ısısının gündüz 29-33 C, gece 21-25 C derece olması gerekir. Kafes içinde ısı kaynağı olarak gündüz 50-75 wattlık lambadan, gece kafesin altına ya da içine konulabilecek çeşitli ısıtıcı pet ya da panellerden yararlanılabilir. İguana, geniş bir odada yaşıyorsa oda ısısının termostatlı ısıtıcılarla ayarlanması gerekir.

Kafesin tamamının ısıtılması uygun olmaz. Hayvanın gerektiğinde serinleyebileceği bölgeye de gereksinimi olabilir. Bu nedenle kafeslerin sadece dörtte birinin ya da üçte birinin ısıtılması uygun olur. Isıtma lamba ile yapılıyorsa, iguanada temas sonucu yanık oluşma riskine karşı lambanın etrafının tel muhafaza ile çevrilmesi uygun olur. Lamba altındaki bölgenin ısısı 32-38 C olmalıdır. İguana kafeslerinin devamlı güneş altında kalması aşırı ısınma ve ölüme neden olabilir. Güneş ışığı iguanaların D vitamini sentezi için gerekli olan en iyi ultraviole B (UVB) kaynağıdır.

Cam UV ışınlarını geçirmediğinden güneşlenmenin cam arkasından yapılmasının ısınmadan başka bir yararı olmaz. Direkt güneş ışığı görmeyen iguanalar için sunî UVB ışığı veren lambalar kullanılır. UVB lambaları 6 ayda bir yenilenmelidir. İguanalar genellikle zeminden yüksekte durduğundan UVB lambaları zeminden 45 cm yükseklikte olmalıdır. İguanaların her gün bir süre UVB ışını veren lamba altında, bir süre de ısıtıcı lamba altında durması sağlanmalıdır. Her canlının olduğu gibi iguanaların da psikolojik ve fiziksel rahatlık için geceleri 10 saat kadar bir süre karanlık bir ortamda kalmaları gerekir. Bu nedenle gece ısıtıcı olarak lamba kullanılmamalı ısıtma başka sistemlerle sağlanmalıdır.

Barınak Temizliği

İguana barınağında daima taze içme suyu bulundurulmalıdır. Barınak havasının su püskürtülerek nemlendirilmesi ısıtıcı kullanımının arttığı kış aylarında gerekebilir. Barınakta istedikleri zaman içine girebilecekleri geniş su kapları da bulundurulması uygun olur. İguanalar su içine girdiklerinde idrar yapımı ve dışkılama uyarıldığı için kaplar sık temizlenmelidir. Kafesin yapıldığı malzemelerin kolay temizlenebilecek, ayak, kuyruk ya da burunda yaralanmaya neden olmayacak nitelikte olmasına dikkat edilmesi gerekir. Kafesin uzunluğu iguananın uzunluğundan fazla, eni ise uzunluğunun üçte ikisi kadar olmalıdır. İguanalarda barınak altlığı olarak gazete kağıdı, ambalaj kağıdı, sunî çim, paspas ve yonca paleti kullanılabilir. Talaş, çakıl, kedi kumu, toprak kullanılmamalıdır. İguanalar ağaçlarda yaşadıklarından kafeste iguananın tırmanabileceği çeşitli kalınlıklarda dallar, halı kaplanmış tahtalar, düzgün yüzeyli tabanı yassı kaya parçaları bulundurulmalıdır. Karton kutu, karton silindir ya da çiçek saksısı gibi saklanılabilecek yerlerin, zehirli olmadığı kanıtlanmış ve herhangi bir ilaç uygulanmamış bitkilerin konulması iguanaların hoşuna gider.

Kafesin, su ve gıda kaplarının rutin olarak onda bir oranında sulandırılmış çamaşır suyu ile yıkanıp durulanması dezenfeksiyon açısından önemlidir. İguanalar “Salmonella” denilen bakteriyi taşıdığından temizlik yapan kişilerin eldiven kullanmaları ve temizlik sonrası ellerin iyice yıkanması gerekir. Çünkü, salmonella, insanlarda tifo ve paratifo olarak adlandırılan hastalıkların bakteriyel etkenidir.

İguananın Evcilleştirilmesi

İguanalar kafese konulduktan sonra hemen yakalanmamalı öncelikle kafesine alışması beklenmelidir. Daha sonra her gün yakalamadan sadece gıda sunulmalı ve bu defalarca tekrarlanmalıdır. İguanalar elden gıda almaya alıştıktan sonra tutulmaya başlanmalıdır. Bunun için el iguanaya yaklaştırılır ve iguananın kişiye tutunmasına izin verilir. Daha sonra iguana iki el birlikte kullanılarak göğüs bölgesi ve kalça bölgesi desteklenerek tutulur. Kertenkelelerde olduğu gibi iguanalarda da kuyruktan çekildiğinde kuyruk kopabilir. Kopan kuyruk eski görünümünde olmasa da yeniden çıkar.



Kaynak : Popüler Bilim (Aralık 2005,Sayı:142)

İguana

İguanagillerden, iri bir kertenkele (İguana). Amerika'nın sıcak bölgelerinde yaşar. Boyu, kuyruğuyla birlikte 1,8 m., ağırlığı 15 kg. kadardır. Dili kalın ve ağız tabanına yapışık, gözkapakları hareketli, parmakları sivri, kuyrukları uzundur. Sırtında ve kuyruğunun üstünde dikenli yeleler, gerdanında sarkık bir deri vardır. Yumurtayla üreyen bu hayvanlar akarsu kıyılarındaki ormanlık yerlerde yaşar, bitkilerle beslenirler. Etleri ve yumurtaları yerlilerce sevilerek yenir.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi