Avrupa Saksağanı (Pica pica)

Avrupa Saksağanı - Avrupa Saksağanı Kuşu - Avrupa Saksağanı Hakkında
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Avrupa saksağanı (Pica pica), kargagiller (Corvidae) familyasından tarlalar, orman kenarları, parklar ve banliyölerde yaygın görülen bir kuş türü. Avrupa'da boydan boya, daha çok Asya'da ve Kuzeybatı Afrika'da üreyen yerleşik bir kuştur.

Yavru Saksağan

Özellikleri
Kuyruğu uzun ve sivri, giysisi ise göz alıcı derecede siyah ve beyazdır. Başı, sırtı ve göğsü mat siyah; omuzları ve alt tarafı beyazdır. Kanatları parlak çelik mavisidir; ancak kanatlarını açtığında uçlarının oldukça beyaz olduğu görülür. Kıçı ve kuyruk sokumu siyah, kuyruğu parlak yeşil ve mordur. Güçlü, hızlı ve düzgün kanat çırpışları ile uçuşu süratlidir. Sesi gür bir "çak çak çak çak".

Kültürde Saksağan
Saksağanın Avrupa kültüründe onu çok yönlü hurafelerle çevreleyen ortaklığı vardır. Genellikle konuşulan, kuşun mutsuzluk ve probleme ortaklığıdır. Bu belki de onun çok iyi bilinen huysuzluğu kadar, kaba sesi ve parlak objeleri çalma eğiliminden olabilir. Türk deyimlerinden biri de şöyledir: "Dam başında saksağan, vur beline kazmayı!"

Folklor

• İsveç'de,kuşun büyücülük ile bağlantılı olacağı kabul edilir.
• İngiliz adalarında, Devonshire'de saksağanlar kötü talih ile ilişkilendirilir,
• İskoçya'da,bir saksağan, evin penceresinin yanında ise ölümden haber verir.
• Alman folklorunda saksağan aynı zamanda bir hırsız olarak görülür.
• Çin kültüründe, saksağan en popüler kuşlardan biridir. İyi heber ve talihin habercisi olarak görülür. Gerçekte, onun Çince'deki isminin anlamı sevinç kuşudur.

Saksağan Şiiri
Britanya ve İrlanda'da yaygın geleneksel şiir belgeleri mitlerde (ciddi şekilde inanıldığı açık değildir) saksağanların geleceği tahmin ettiği görülür. Bu ne kadar görüldüğüne bağlıdır. Şiir üzerine pek çok bölgesel varyasyonlar vardır. Bunun anlamı kesin ve açık bir varyasyon vermek imkânsızdır.
Carpe Jugulum'da Terry Pratchett'e göre saksağan hakkında pek çok şiir vardır. fakat bunların hiç biri çok güvenilir değildir. Çünkü onlar saksağanları bilen birisi değildir.

Avrupa Saksağanı (Pica pica)
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Kargagillerden bir kuş (Pica pica). 40 cm. boyunda olup karnı ve omuzları beyaz, diğer yerleri siyah tüylü, kuyruğu uzun (20-25 cm.), gagası güçlüdür. İnsana kolayca alışabilen zeki bir kuştur. Kuzey Amerika ile tüm Avrupa'da ve Hazar Denizi'ne kadar Önasya'da, fundalık ve bahçelerde yaşar. Hayvansal ve bitkisel besinlerle beslenir. Kocaman yuvasını büyük ağaçların tepesine yapar.

Tanımı
Ötücü kuşlar takımının Kargagiller ailesinin Sakasağanlar türüne ait bir kuştur.
Kafası,boynu ve göğüs kısmı menekşe rengi ve parlak yeşil tüylerle kaplı parlak siyah renkte; karın ve omuz kısmı beyaz renkte; kanatları mor veya yeşil parlaklıklarla bezenmiş koyu siyah ve kanat primerleri beyaz renktedir. Kuyruğu yeşil veya daha farklı yanardönerli renklerle kaplı koyu siyahtır; gaga ve bacaklar tamamen siyahtır. Erkekler dişilere göre daha büyüktür. Genç bireylerin renkleri yetişkinlerle benzerdir ancak parlak renkler daha az gözükmektedir.

Habitatı
Tarım alanları ile seyrek ağaçlı alanlar ve çalılıklarda yaşar.Erginler yılın büyük bir kısmında çiftler halinde yaşar ve geceleri sık çalılıklarda geçirir. Türkiye'de hemen hemen her türlü ortamda karşılaşiılmaktadır. Başlıca habitatları ormanlar, bozkırlar, parklar ve bahçelerdir.
Çöplüklerde de bolca bulunmaktadırlar.

Yayılışı
Yerel adları: Sakça(Nevşehir)

Beslenme
Omnivore beslenme özelliği gösterir.
Başlıca besinleri böcekler, diğer kuşların yumurtaları,kuş yavruları, tohumlar ,meyveler ve çöplüklerdeki yiyecek atıkları.

Biyolojisi
Ağaç tepelerine yakın dallarda,elektrik ve telefon direklerinin konsollarında çalı-çırpıdan oluşturdukları yuvaya dişi 4-7 yumurta bırakır ve 22-24 gün kuluçkaya yatar. Yavrular 22-24 gün yuvada kalır.

Göçü
Genelde uzun göçler yapmamaktadır.
Mevsimsel koşullara göre yüksek ve soğuk yerlerle- alçak ve sıcak yerler arasında göç yaptığı gözlemlenmiştir.

Popülasyonu
Net bir sayı bilinmemektedir.
Ancak tüm Avrupa kıtasında aşırı derecede çoğaldıkları,
hatta bazı ülkelerde nüfuslarının kontrol altına alınması için avcılara vurulan kuş başına ödül verildiği bilinmektedir.(örneğin :Kıbrıs)

Davranışları
Üreme dönemi dışında gayet sosyal bir canlıdır.Özellikle beslenme zamanlarında diğer saksağanlarla beraber yiyecek ararlar.
Bölgelerini diğer türlerden toplu hareket ederek korurlar.
Adı hırsızlıkla anılan bir canlıdır.
Çevresinde gördüğü elbiseleri, metal eşyaları, mutfak eşyalarını vb. çalarak yuvasına götürdüğü bilinmektedir.
Küçük kuşların yumurta ve yavrularına da zarar verir. Ekili alanlara (bostanlar gibi ) da zararı çoktur.

Yerel Adlar
Saksağan-sakarof,seksek,yumurtacı / Denizli ( wolfkenan )

aho (diyarbakır ağzı), akko, akku, alakarga, alagabak, alakabak, alan kese, ala sahça, ala sakça, cakak, cakcağan, cakcan, calağan, cebik, culha kuşu, culka kuşu, çakıncık, çiha (Rize),
gacak, garrak, gecele, gızık, kacele, kaç kaç, kaçkaça, kaç kaçan, kanber, karrak, kazmalı, kecele, keleker, kel karga, kıjik, sabuncu, sabuncu kargası, sağrak, sağsak, saplı karga, sasak, sasan, tava sapı, saplıca karga (Bilecik) Kazım Çapacı

Ses-Ötüşü
Kaba bir ötüşü vardır.
Tipik sesi gür, sert ve tekrarlıdır, gıdıklamaya benzer.
Ara sıra alakarganın taklidini de yapar. İlkbaharda kur sırasında melodik sesler çıkarabilir: "çak-çak".