Mehmet Ali AĞAKAY Kimdir, Hayatı ve Resimleri

MsXLabs & Büyük L.

Sponsorlu Bağlantılar

AĞAKAY (Mehmet Ali), türk dilci, hekim (Girit 1893-Ankara 1965). Askeri tıbbiye öğrencisiyken Balkan ve Birinci Dünya savaşı’nda hekim yardımcısı olarak görev yaptı. Tıbbiye'yi bitirdi (1917). Kurtuluş savaşı’na katıldı. Savaştan sonra Anadolu'nun çeşitli yerlerinde hekim olarak çalıştı. Dil üzerine yazdığı yazılarla Atatürk'ün dikkatini çekti. Türk Dil kurumu terim kolu başkanlığına getirildi. CHP Gaziantep milletvekilliği yaptı (1937- 1946). TDK Sözlük kolu başkanlığında bulundu (1941-1962). Türkçenin özleştirilmesini savunan yazılar yazdı. Başlıca yapıtları: Kelime yapma yolları (1943), Türkçe sözlük (TDK Sözlük kolu başkanı olarak, 1945), Yakın anlamlı kelimeler sözlüğü (1958), Fransızca-Türkçe sözlük (1962).

Mehmet Ali Ağakay

Sponsorlu Bağlantılar

Mehmet Ali Ağakay, (d. 1893 Girit, Hanya - ö. 21 Ekim 1965 Ankara) Türkçe sözlük ve deyimlerin derlenmesine katkıları olan dilbilimci ve hekim.

İlköğrenimini Hanya'da, ortaöğrenimini İzmir'de tamamladıktan sonra Askeri Tıbbıye'ye girdi. Bu öğrenimi sırasında Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı'nın çıkması nedeniyle, öğrenimini yarıda keserek savaşlara hekim yardımcısı olarak katıldı. Kafkas Cephesi'ndeki yararlıklarından ötürü "Harp Madalyası" ile ödüllendirildi.

I. Dünya Savaşı sonrası, yarım kalan Tıbbıye eğitimini 1917'de tamamladı. Yükseköğrenimi sırasında Fransızca öğrenerek, çocukluğunda Girit'te öğrendiği Rumca'sına bir ikinci yabancı dil ekledi.

1920 yılında Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Hekim olarak çeşitli görevlerde bulundu. Savaş sırasında tifüse yakalandı, bir buçuk yıl kadar bu hastalığın sıkıntılarını çekti ve yine bu hastalık sonucu ayağının aksamaya başlaması nedeniyle, beşinci dereceden harp malûlü sınıfına alındı. Savaş sonrasında İstiklâl Madalyası'na hak kazandı.

Cumhuriyetin ilan edilmesi birlikte Kilis, Tefenni, Bozüyük hükümet tabiplikleri ile yurdun çeşitli yörelerinde görevlerde bulundu. Bozöyük'e gitmeden önce Bedahat Hanım'la evlendi. Bir oğlu, bir kızı oldu. Ancak oğlunu ortaokul son sınıftayken bir bisiklet kazasında, iki yıl sonra da eşini kaybetti.

Anadolu'daki görevlerinden sonra İstanbul'da Gureba Hastahanesi göz hastalıkları asistanlığı, Türk Talebe Yurdu müzakereciliği, Besni Trahom Mücadele hekimliği ve İstanbul Yatılı Okullar göz hekimliği görevlerinde bulundu.

Bir günlük gazetede, dil üzerine yazdığı yazılarla Atatürk'ün dikkatini çekti. 1936'da Türk Dil Kurumu'na girdi ve Terim Kolu başkanı oldu. 1937 - 1947 yılları arasında, 5.6.ve 7. Dönem CHP Gaziantep milletvekili olarak TBMM'de bulundu. 1942 - 1962 yılları arasında ise Türk Dil Kurumu Sözlük Kolu başkanlığı yaptı.

Mehmet Ali Ağakay, 1965 yılında Ankara'da vefat etti.

Eserleri

* Türkçe Felsefe Terimlerinin Dil Bakımından Açıklanması Dolayısı ile Bazı Kelime Yapı Yolları (1943)
* Türkçe sözlük (1945)
* Türkçede Mecazlar Sözlüğü (1949)
* Türkçede Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü (1956)
* Fransızca-Türkçe sözlük (1962)
* Atatürk'ten 20 Anı (1963)

(EK)--(1893, Girit - 21 Ekim 1965, Ankara), Türkçe sözcük ve deyimlerin derlenmesine önemli katkıları olan dilbilimci.1917'de Askeri Tıbbiye'yi bitirdi. Kurtuluş Savaşı'nda askeri hekimlik yaptı. Savaştan sonra çeşitli hastanelerde çalıştı. 1936'da Türk Dil Kurumu'na girdi. 1937-46 arasında Gaziantep milletvekili olarak TBMM'de görev yaptı. 1942-62 arasında Türk Dil Kurumu Sözlük Kolu başkanlığını yürüttü. Türkçenin özleştirilmesi yolunda uğraş veren Ağakay'ın en önemli çalışmalarından biri Türkçe Sözlük'tür (1945). Her baskısında biraz daha genişlettiği bu sözlükte, daha önceki sözlüklerde bulunmayan birçok sözcük, deyim ve terimi ilk kez derlemiştir. Ağakay'ın öbür yapıtları arasında Türkçe Felsefe Terimlerinin Dil Bakımından Açıklanması Dolayısıyla Bazı Kelime Yapı Yolları (1943), Türkçe'de Mecazlar Sözlüğü (1949), Türkçe'de Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü (1956) ve Fransızca-Türkçe Sözlük (1962) bulunmaktadır.

-derlemedir-

Mehmet Ali AĞAKAY

Mehmet Ali Ağakay

Eserleri

Benzer Konular

Benzer Konular

MsXLabs Üye Girişi

Mehmet Ali AĞAKAY

Mehmet Ali Ağakay

Eserleri

Benzer Konular

Benzer Konular