Hans Adolf Krebs

Hans Adolf Krebs

Krebs, Sir Hans Adolf
(d. 25 Ağustos 1900, Hildesheim, Almanya - ö. 22 Kasım 1981, Oxford, İngiltere),
Alman asıllı İngiliz biyokimya bilgini.

Canlılarda Krebs çevrimi olarak bilinen kimyasal tepkimeler dizisini bulduğu için, 1953 Nobel Fizyoloji ya da Tıp Ödülü’nü Franz Lipmann’la paylaşmıştır. Bu tepkimeler oksijenli ortamda şeker, yağ ve proteinlerin yıkıma uğramasıyla karbon dioksit, su ve enerjice zengin bileşiklerin oluşması sırasında ortaya çıkan maddeleri içerir. Hemen bütün metabolizma tepkimelerinde önemli bir yeri olan ve üstün yapılı canlılarda besinlerden elde edilen enerjinin yaklaşık üçte ikisinin kaynağı olan Krebs çevriminin bulunması, hücre metabolizması ve molekül biyolojisinin temellerinin anlaşılmasında büyük rol oynamıştır.

Yahudi bir hekimin oğlu olan Krebs, Freiburg Üniversitesi’nde çalışırken, Alman biyokimya bilgini Kurt Henseleit’le, memeli dokularında amonyağın üreye dönüşmesini sağlayan ve bugün üre çevrimi olarak bilinen kimyasal tepkimeler dizisini buldu. 1933’te Ingiltere’ye göç etmek zorunda kaldı; 1933-35 arasında araştırmalarını Cambridge Üniversitesi’nde sürdürdü. Yorkshire’da, Sheffield Üniversitesi’nde güvercinlerde karaciğer ve kas dokusunda şekerlerin tümüyle karbon dioksit, su ve enerjiye dönüşecek biçimde yükseltgenmeleri sonucunda elde edilen dört ve altı karbonlu asitlerin miktarını ölçtü.

1937’de, daha sonra iki karbonlu asetik asidin etkinleşmiş biçimi olduğu gösterilen ve şekerlerin yıkımının son ürünü olan molekülle dört karbonlu oksaloasetik asitin sitrik asit oluşturmak üzere birleşmesine dayanan bir dizi kimyasal tepkimenin varlığını ortaya koydu. Bu çevrimde, bir dizi ara bileşik üzerinden oksaloasetik asit üretilirken, bir yandan da elektronlar ve karbon dioksit serbestlenerek yüksek enerjili fosfat bağlan içeren adenozin trifosfat (ATP) oluşur.

Krebs 1945’te Tıbbi Araştırma Konseyi’ nin Hücre Metabolizması Araştırmaları Birimi’ne yönetici oldu; 1954-67 arasında Oxford Üniversitesi’nde çalıştı. İngiliz biyokimya bilgini Hans Komberg’le birlikte Energy Transformations in Living Matter'ı (1957; Canlılarda Enerji Dönüşümleri) yazdı. 1958’de “sir” unvanı aldı; 1961’de Royal Society’nin Copley Madalyası’na layık görüldü.
BAKINIZ Krebs Döngüsü (Sitrik Asit Döngüsü)

KREBS

(sir Hans Adolf)
alman kökenli britanyalı biyokimya uzmanı
(Hildesheim 1900 - Oxford 1981).

Warburg’un öğrencisiydi, 1933'te İngiltere'ye göç etti ve 1954’te Oxford'da biyokimya profesörü oldu. Glüsitlerin metabolizması üstüne yaptığı çalışmalar sonunda Krebs döngü’sü diye bilinen bir dizi oksitlenme ve indirgenme olayını tanımladı. 1953 Nobel tıp ödülü'nü F. A. Lipmonn ile paylaştı.

Eserleri

• Hans Adolf Krebs: Meine Liebe zu Hildesheim hat nie aufgehört. Red.: Helga Stein. Hildesheim: Lax 1990. 40 Seiten
• Hans Adolf Krebs: Reminiscences and reflections. Oxford: Clarendon Press; New York: Oxford University Press, c1981.vii, 298 p.
• Hans Adolf Krebs: Wie ich aus Deutschland vertrieben wurde – Dokumente mit Kommentaren. In: Medizinhist J. 1980; 15(4):357-77