Alexander Stepanovich Popov

Popov Aleksandr Stepanoviç

(d. 16 Mart 1859, Turinskiye Rudniki, Perm - ö. 13 Ocak 1906, Petersburg, Rus Çarlığı),
Rus fizikçi ve elektrik mühendisi.

SSCB’ de radyonun mucidi olarak kabul edilir. Guglielmo Marconi’nin çalışmalarından habersiz olarak 1896’da geliştirdiği ilk basit radyo alıcısı bir yıldırım algılayıcısı olarak çalışıyordu. Popov’un bu alandaki çalışmalarından ve üstün yeteneklerinden kuşku duyulmamasına karşın, SSCB dışında radyonun mucidi olarak genellikle Marconı tanınır.

Bir köy papazının oğlu olan Popov önce bir papaz okulunda okudu. On sekiz yaşındayken matematiğe ilgi duyarak girdiği Petersburg Üniversitesi’ni 1883’te üstün başarıyla bitirdi. Aynı üniversitede matematik ve fizik dersleri vermeye başladı. Elektrik mühendisliğine duyduğu ilgi, Rusya’da o dönemde bu alanda eğitim veren bir okul bulunmadığı için, Kronştadt’taki Deniz Kuvvetleri Mayıncılık Okulu’na geçmesine neden oldu. Bu okulun mezunları savaş gemilerindeki elektrik donanımının sorumluluğunu üstleniyorlardı. Popov, Alman fizikçi Heinrich Hertz’in bulmuş olduğu elektromagnetik dalgaların önemini görerek bu dalgaları uzak mesafelerden alabilmenin yöntemleri üzerinde çalışmaya başladı.

Atmosferdeki elektrik boşalmalarını alıp kaydeden bir aygıtı Temmuz 1895’te gerçekleştiren Popov, bu aygıtı Petersburg’daki Ormancılık Enstitüsü’nün meteoroloji gözlem merkezine kurdu. Bundan birkaç ay sonra yayımladığı bir makalede bu aygıta benzer bir düzeneğin insan yapısı bir titreşim üretecinden yayılacak dalgaları da alabileceğini, bunun için yeterli gücü sağlayacak bir enerji kaynağı gerektiğini öne sürdü. Mart 1896’da Petersburg’daki Rus Fizik Kurumu’nda bu amaçla gerçekleştirdiği aygıtının çalışmasını sergiledi; bu aygıt Petersburg Üniversitesi’nin iki ayrı binası arasında radyo dalgalarının iletimini ve alınmasını sağlıyordu.

1895-96 ders yılında Popov o sırada yeni bulunmuş olan röntgen ışınları (X ışınları) üzerinde çalışmaya başladı, bu nedenle yıldırım algılayıcısı üzerindeki çalışmalarına ara verdi. 1896 yazında Nijni Novgorod fuarının elektrik santralında elektrik mühendisi olarak çalıştı; bu fuarda sergilediği yıldırım algılayıcı aygıtı ona ödül kazandırdı.

Marconi’nin Haziran 1896’da buluşunun patentini almasıyla sonuçlanan çalışmaları Popov’u bu konuda yeni deneyler yapmaya yöneltti. Deniz kuvvetleri için gemilerle kara arasında 10 km’lik uzaklıklarda çalışabilen telsiz aygıtları gerçekleştirdi; ertesi yıl bu uzaklığı 50 km’ye çıkarmayı başardı. Aynı yıl Fransa ve Almanya’ya giderek oralarda kurulmuş olan telsiz istasyonlarını inceledi.

Poppv’un buluşuna devlet hemen hiçbir destek sağlamadı. Buluştan çok sonra, 7 Mayıs 1945’te, SSCB’de Popov’un radyoyu buluşunun 50. yıldönümü büyük bir törenle kutlandı ve 7 Mayıs günü “radyo günü” olarak ilan edildi (Popov 7 Mayıs 1895’te Rus Fizik Kurumu’na radyo iletişimine ilişkin makalesini sunmuştu).

Popov’un Hertz dalgalarına ilişkin deneylerinin gerçekliği kabul edilmekle birlikte, radyo iletişimini ilk bulanın Popov olduğu genel kabul görmemektedir. Tarihsel incelemeler Popov’un ilk anlamlı radyo sinyallerini Mart 1896’da iletmeyi tasarladığını ortaya koymaktadır; buna karşılık Marconi’nin benzer deneyleri daha önceki bir tarihte gerçekleştirmiş, ama bunu bilim adamları önünde sergilememiş olduğu kabul edilir.

Popov 1901’de Petersburg Elektroteknik Enstitüsü’nde profesör oldu, 1905’te bu enstitünün yöneticiliğine getirildi. Aralık 1905’te öğrenci gösterilerini engellemek için baskı uygulamasını isteyen Petersburg valisinin emrine uymayı reddederek zor günler yaşadı; sağlığının birdenbire bozulmasına neden olan bu olay yüzünden bir ay içinde öldü.

POPOV (Aleksandr Stepanoviç)

rus mühendis
(Turinskiye Rudniki, bugün Krasnoturinsk, Sverdlovsk yakınında, 1859 - Petersburg 1906).

Kronştadt Torpido okulu'nda profesör oldu, 1889'da bu okulda, Hertz'in deneylerini yeniden yaptı. Branly'nin koherörünü yetkinleştirdi ve bu aygıtı iletken bir tele, daha sonra da bir uçurtmaya bağlayarak duyarlılığının arttığını gözlemledi. Böylece, anten doğdu. 1894'te, atmosfer boşalmalarıyla oluşan dalgaların bir koherörle algılandığını buldu ve koherörün işaretlerini, bir Mors telgraf alıcısının şeridine kaydetti.

7 mayıs 1895'te, bir Hertz salıngacıyla elektromanyetik dalgalar üreterek kendi buluşu olan "fırtına göstergesi" tanıttı ve "Radio Günü" olarak ilan edildi. Mart Î896'da, 250 m'lik bir uzaklıktan. Mors abecesini kullanarak ilk telsiz telgraf mesajını iletmeyi ve kaydetmeyi başardı; bu mesaj, iki sözcükten oluşuyordu: "Heinrich Hertz".