Gazların günlük hayattaki etkileri nelerdir?

Gazların günlük hayattaki etkileri nelerdir?

GAZLARIN ETKİLERİ

Uzayda yer kaplayan, bir hacmi ve kütlesi olan her varlığa madde diyoruz. Madde, evrende, katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunur. Sıcaklığı değiştikçe madde bu üç durumun birinden bir diğerine geçer. Basit bir örnek vermek gerekirse su hepimizin bildiği gibi 0°C de donar 100°C de kaynar. Buradan hareketle su, 0°C sıcaklıkta katı (buz),
0°C ile 100°C sıcaklıkları arasında sıvı, 100°C sıcaklıkta ise gaz (buhar) halinde bulunur.

Gazların yaşam üzerinde etkilerini iki şekilde ele alabiliriz. Birincisi makro düzeydeki etkileri dünya ölçeğinde olup dünyadaki yaşamı olumlu ve olumsuz şekilde etkiler. Birçok gazların değişik yüksekliklerde ve değişik oranlarda birleşmesiyle oluşan atmosfer, dünyada yaşamı olanaklı kıldığı gibi uzaydan dünyaya gelen zararlı ışınımlara ve irili ufaklı meteorlara bir doğal kalkan görevi görür, aynı zamanda da güneşten gelen ısının bir bölümünü atmosferde tutarak canlıların yaşamını sürdürebilmesi için gereken sıcaklığı belirli limitlerde tutar. Bunun olumsuz etkileri ise, sanayileşmenin doğal sonucu olarak tükettiğimiz ürün atıklarının atmosferde dengeyi bozması ve gelecekte insan yaşamını olumsuz etkileyecek olması. Enerji kullanırken atmosfere salınan gazlar, atmosferde karbondioksit gazının oranını arttırır. Bu, atmosferdeki sıcaklığı zamanla attırır ve bitki örtüsünün azalmasıyla birlikte kuraklığı hızlandırır, çölleşmeye yolaçar. Sprey gazlarının kullanımı ise atmosferdeki ozon gazlarının azalmasını, bu ise atmosferin uzaydan gelen zararlı ışınlara ve meteorlara karşı oluşturduğu doğal kalkan özelliğini azaltır.

İkinci olarak gazların mikro düzeydeki etkileri de günlük yaşamda hepimizin yakın çevremizde farkında olmadan karşılaştığımız etkilerdir. Soluduğumuz havadaki oksijen olmasaydı hem yaşayamazdık hem de ateş yakamazdık. Yeraltından çıkardığımız doğalgazı yakarak evlerde ısınır, sanayide ise enerji olarak kullanırız. Oksijen hidrojenle birleşerek suyu oluşturur. Su buharlaşarak bulutları, bulutlar da yağmurları, akarsuları, gölleri, denizleri meydana getirir ve bu döngü dünyada yaşamın devamını sağlar. Mikro düzeydeki olumsuz etkileri ise sobalarımızda ısınmak için yaktığımız kömür iyi yanmadığında çıkardığı karbonmonoksit gazı, insanları öldürür. Otomobillerin egzozundan çıkan gazlar, atmosferi ve şehirlerin havasını kirletir. Taşıtların egzozundan çıkan gazlar, enerji elde etmek için kullanılan yakıtların yanmasıyla oluşan atık gazlar, kısacası atmosfere salınan her gaz, atmosferde biraz daha karbondioksit birikmesine ve atmosferin biraz daha ısınmasına sebep olacaktır.

BAKINIZ Hava Kirliliği