Uçak nasıl yapılır?

Uçak nasıl yapılır?

uçağı oluşturan öğeler

Bir uçak üç öğeden meydana gelir: ana yapı, motor bloku ve donanımlar.

Ana yapı.

Uçak yapılarının tümünü kapsayan ana yapı iki temel öğeden oluşur: tutunma artırıcı, yani taşıyıcı yüzeyler ve gövde.

Kanatlar.

Bir uçağın, kanatlardan ve kuyruk takımından oluşan sabit taşıyıcı yüzeyleri vardır: bu nedenle, ciropleynden ayrılır. Kanatlar, tek ya da birbiri üzerine yatay olarak yerleştirilmiş iki hatta üç düzlemden oluşur; buna göre de tekkanatlı, çiftkanatlı ya da üçkanatlı diye adlandırılır. Günümüzde, hemen hemen yalnız tek kanatlı uçaklar kullanılır. Başlangıçta payandalarla desteklenen kanatların yerine, günümüzde cantilever, yani payandasız kanatlar kullanılmaktadır. Gövdenin üstünde, ortasında ya da altında yer almasına göre kanatlar yüksek, orta ya da alçak kanat olarak adlandırılır. Başlangıçta bir dönüş gerçekleştirebilmek için, kanatlar ters yönde bükülerek, uçlarının eğriliği değiştiriliyordu. Dönüş yönünün iç tarafında yer alan kanadı alçaltmak için yapılan bu değişiklik, günümüzde, aşağıya doğru indirildiklerinde kanadı daha da taşıyıcı hale getiren flaplar ya da kanatçıklarla gerçekleştirilir. Kanadın üzerinde ayrıca, düşük hızlarda kaldırma kuvvetini artıran tutunma artırıcı flaplar bulunur. Özkararlı kanat profilleri olan uçan kanatlar ve kuyruksuz uçaklar dışında, bütün durumlarda, bir kanat, yunuslama sırasında kararsızlık gösterir; bu da, yatay (ve yol kararlılığı için düşey) kuyruk takımı denilen yardımcı taşıyıcı yüzeylerin kullanılmasını gerektirir. Kuyruk takımı, direksiyon ve levyeyle kumanda edilen yön ve irtifa dümenlerini taşır. Ûrdekuçaklar dışında, bütün klasik uçaklarda kuyruk takımı kanatların arkasında yer alır.

Gövde.

Biçimi genellikle bir iği andıran gövde, uçağın oturulan bölümünü oluşturur ve kanatlarla kuyruk takımı arasında bağlantıyı sağlar. Gövdenin ön tarafında pilot kabini bulunur. Sözkonusu bir nakliye uçağıysa, gövde ya kabin biçiminde (yolcular için) ya da bagaj biçiminde (yükler için) düzenlenir. Askeri uçaklarda gövdenin büyük bir bölümü silah donanımına ayrılmıştır. Yüksek irtifada uçan uçaklarda, mürettebatın ve yolcuların oksijen maskesi kullanmadan yaşayabilmeleri için gövde genellikle normal basınçta tutulur. Tekmotorlu uçaklarda, gövde aynı zamanda iticiyi, pistonlu motoru, türbopropu ya datürbojeti taşır. Son olarak, üç tekerlekli iniş takımlarının ön tekerleği daima gövdenin ön bölümüne alındığından, gövde, ana iniş takımları için bir yuva görevi de yapabilir.

Motor bloku.

Tipi ve çalışma biçimi ne olursa olsun, bir uçağın motor bloku tepkimeyle çalışır: pervane, çalkaladığı havanın hızını artırarak tepkimeyle uçağı iter; bununla birlikte, pervaneli itici deyimi, tepkili itici denilen pervanesiz iticilere karşıt olarak kullanılır. Pervaneli motor bloku, İkinci Dünya savaşı'na kadar rakipsizdi. O tarihlerde, dört zamanlı çevrime göre çalışan pistonlu motorlar kullanılıyordu. 1945’ten sonra, 700 km/sa'in üstündeki hızlarda verimi birdenbire azalan pervanenin yerini, doğrudan tepkili gaz türbini, yani türbojet aldı. Bununla birlikte, iç çalışma ilkesi türbojetle aynı olan, ama bir pervaneyi harekete geçiren türboprop sayesinde, pervane, ortamenzilli nakliye uçaklarındaki seçkin yerini korudu. Türbojet, birkaç motorlu jet denemesinden sonra ortaya çıktı; bu motorlarda kompresör, türbojette olduğu gibi bir gaz türbiniyle değil, pistonlu bir motorla çalıştırılır. Gaz türbininin birçok üstünlüğü vardır. Yüksek performanslar gerçekleştirme olasılığı dışında, mekanik yapı basitleştirilmiş ve almaşık hareketli bakışımsız parçaların yerini alan döner parçalar sayesinde, uçaktaki titreşimlerin hemen hepsi yok edilmiştir. Ayrıca, içinde hareketli hiçbir parça bulunmayan, 20-30 000 beygir güçlük bir itme sağlayan ve ses hızının iki ya da üç misli hızla çok yüksek irtifalarda uçan rem-jetli uçaklarda yapılmıştır. Remjetin tek sakıncası, hareketsizken itme kuvveti sağlamadığı için, uçağı bir katapultla ya da başka bir uçakla havalandırmak zorunluğu yaratmasıdır.

DEVAMI Önemli İcatlar - Uçak