Arnavut kelimesinin anlamı nedir?

Arnavutlar hakkında genel bilgiler nelerdir?

Arnavutlar

Arnavutluk halkından ya da bu halkın soyunda olan kimselere Arnavut denir. Tarihçilerin bir kesimi İliryalıları, bir kesimi de Trakları Arnavutların ataları olarak gösterir. Son zamanlarda Tiran Üniversitesi tarafından Xara, Finig, Butrint, Nepravisht, Gruemira ve Dukagjin bölgelerinde yapılan arkeolojik araştırmalardaki buluntuları belge olarak gösteren Arnavutluk kaynakları bu topraklardaki insan varlığını ve Arnavutların kökenlerini daha eskilere götürürler.

Buna göre, Arnavutların ataları İliryalılardır ve bunlar tarih sahnesinde Orta Paleolitik Çağ’ dan başlayarak görülmüşlerdir (M.Ö. 30.000). Aynı kaynaklar İliryalıların o dönemde bugünkü Arnavutluk’tan başka Küçük Asya’da da görüldüğünü ve bu halkın çeşitli istila, soykırım gibi olumsuz etkenlere karşın varlığını koruyarak Orta Çağ’da da Albenez adıyla ortaya çıktığını öne sürer. Semeni Irmağı’nın güneyinde oturanlara Toska, ülkenin kuzey kesiminde oturanlara Gega adı verilir. Arnavut sözcüğünün kökeni Korfu’dan Avlonya’ ya kadar uzanan kıyılardaki Arberi Bölgesi’nin adına dayanır. Arnavutlar, günümüzde Arnavutluk’tan başka Kuzey Yunanistan, Makedonya ve İtalya’ da azınlıklar halinde yaşarlar.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yalnızca İstanbul’da yaklaşık 20 bin Arnavut yaşamaktaydı. Aralık 1945’te Arnavut Sosyalist Halk Cumhuriyeti dönemi başlamadan önceleri ülke halkı uzun yıllar çoğu birbirine hasım kalabalık boylar halinde yaşadı. Boylarda aile kavramına büyük önem verilirdi. Baba ailenin tek egemeniydi. Boyların yaşamları geleneksel Dukagin Yasaları ile düzenlenirdi. Bu yasaya göre toplum yaşamının temeli aile, boy ve kan gütmeye dayanırdı.

Kan gütme, Arnavutların yüzyıllar boyu en büyük toplum sorunu olarak kaldı. Yıllarca erkeklerde ölüm nedeninin % 19-30’unu kan gütme yüzünden işlenen cinayetler oluşturdu. Bu konuda Toplana adlı boy % 42’lik oranla başta geliyordu. Dukagin Yasaları, son yıllara kadar özellikle dağlık bölgelerdeki köylerde uygulandı. 20. yüzyıla kadar Arnavutların bölgelere göre değişen kendilerine özgü giysileri vardı. Güneyde varlıklı erkekler 122 parça pamuklu beyaz kumaştan kalçalardan dizlere kadar inen kırmalı bir fistan, beden ve kolları sırma işlemeli kırmızı bir ceket, bunun üstüne de kısa bir yelek giyerek göğüslerini açık bırakırlardı. Bele ipekten beyaz kuşak sarar, bunun içine gümüş kakmalı bir tabanca sokarlardı. Fesleri kısa, kırmızı renkli ve mavi püsküllüydü.

Kent kadınları, Anadolu kadınlarının giysilerini andıran parlak renkli geniş şalvar, başlarına siyah sırma işlemeli kırmızı kumaştan süslü bir başörtüsü, kuzey kesiminde yaşayan kadınlar ise siyah bir şalvar, kırmızı mantodan oluşan giysiler kullanırlardı. Kırsal kesimde erkekler kaba, beyaz, kumaştan yapılmış, siyah yün kaytanlı potur, dar bir yelek ve sırtla beli örten siyah bir cepken giyerlerdi.

Ünlü Arnavutlar

Türkiye Arnavutları

• Mehmet Akif Ersoy
• Ali Sami Yen
• Ali Şen
• Çevik Bir
• Kemal Derviş
• Hakan Şükür
• Arif Erdem

Osmanlı Arnavutları

• Abbas Hilmi Paşa
• Ali Fethi Okyar
• Ali Sami Yen
• Arnavut Abdurrahman Abdi Paşa
• Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa
• Çavuşbaşı Memiş Paşa
• Damat Ferid Paşa
• Furgaç Ahmet izzet Paşa
• Gedik Ahmet Paşa
• Giritli Mustafa Naili Paşa
• Hacı Halil Paşa
• Kara Ahmed Paşa
• Kavalalı ibrahim Paşa
• ismail Paşa
• Kavalalı Mehmet Ali Paşa
• Koca Davud Paşa
• Koca Sinan Paşa
• Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa
• Köprülü Fazıl Ahmed Paşa
• Köprülü Fazıl Mustafa Paşa
• Köprülü Mehmed Paşa
• Mehmet Akif Ersoy
• Mehmet Esat Bülkat
• Mere Hüseyin Paşa
• Mustafa Abdülhalik Renda
• Patrona Halil
• Said Halim Paşa
• Said Paşa
• Şemseddin Sami (Galatasaray’ın kurucusu Ali Sami Yen’in babası)
• Tarhuncu Sarı Ahmed Paşa
• Tepedelenli Ali Paşa
• Tevfik Paşa

Arnavut asıllı Roma imparatorları

• Decius
• II. Claudius
• Aurelian
• Probus
• Diocletianus
• I. Konstantin

Arnavut asıllı Mısır kralları

• Kavalalı Mehmet Ali Paşa
• Said Paşa
• ismail Paşa
• I. Abbas (Mısır)
• I. Fuad
• Tevfik Paşa
• Hüseyin Kamil
• I. Faruk
• Abbas Hilmi Paşa
• II. Fuad

Dünya Arnavutları

• iskender Bey
• Adem Jashari
• Rahibe Teresa
• James Belushi
• Dean Martin
• Eliza Dushku
• ismail Kadare
• XII. Clemens *