Tersane Nedir? - Tersane ve Tersanecilik

Tersane


Tersane gemilerin inşaa ve tamir edildiği tesise verilen addır. Ürünleri yatlar, ticaret gemileri, endüstriyel gemiler ve savaş gemileri olabilir. Verdiği hizmette kolaylık sağlaması açısından tersane yapılarının bir kısmı deniz veya nehir içinde ve kıyısında bulunur.
Tersanelerin iç alanlarında malzemeler için istif depoları, vinçler, kızaklar, montaj ve boya atölyeleri bulunur. Bu tarz tesislerin iç yapılarını etkileyen en önemli unsur inşaa ettiği geminin cinsidir. İçindeki iş akışına göre bu yapıların içerikleri ve yerleri, üretim kolaylığı açısından önem kazanır.

TERSANE
MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Gemilerin yapıldığı ve onarıldığı yerlere verilen ad.

Tersane sözcüğü, Arapçadaki "dar ussınaa" (sanat evi) sözcüğünden gelmektedir. Daha çok savaş gemilerinin onarıldığı ve yapıldığı yerler için tersane; diğer gemiler için "gemi tezgâhı" ya da "havuz" terimleri kullanılmaktadır. Türkler, Selçuklular ve Osmanlılar döneminde tersaneler kurdular. İlk önemli tersane Yıldırım Bayezit zamanında Gelibolu'da kuruldu.

Mısır Seferi'ni tamamlayan Yavuz Sultan Selim'in gerekliliğine inandığı daha büyük bir tersaneyse İstanbul'da inşa edildi. Tersane için saptanan yer, Haliç'teki Aynalıkavak dolaylarıydı. 18. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa'da giderek gelişen gemi yapım tekniklerine ayak uydurabilmek için İstanbul tersanesi daha da büyütüldü ve ayrıca gemi yapım tekniklerini öğreten bir okul açıldı.

Kızıldeniz'deki siyasî faaliyetlerin sürdürülebilmesi için Süveyş tersanesi de işler duruma getirildi. Tuna Irmağı'nda bulundurulan İnce Donanma'nın ihtiyaçları için Rusçuk'ta da bir tersane yapıldı. Günümüzde Denizcilik Bankası TAO'ya bağlı tersaneler arasında en büyükleri Haliç Tersanesi, Camialtı Tersanesi, Hasköy Tersanesi, İstinye Tersanesi ve Pendik Tersanesi'dir. Gemlik'te de Deniz Kuvvetleri'ne bağlı bir askerî tersane vardır.