Arama

Rıfat Ilgaz

Güncelleme: 8 Ocak 2013 Gösterim: 46.628 Cevap: 5

Cevap Yaz

kompetankedi

VIP Bir Dünyalı

2 Ekim 2006 Mesaj #1

VIP Bir Dünyalı

Rıfat Ilgaz (1911 - 1993)
MsXLabs.org

Sponsorlu Bağlantılar

1911 yılında Kastamonunun Cide ilçesinde doğdu. 7 Temmuz 1993 tarihinde öldü.Rıfat Ilgaz 1940'ların toplumcu-gerçekçi şairlerindendir. 1911 yılında Cidede doğdu. Şiir yazmağa ortaokul öğrencilik yıllarında başladı. İlk şiiri 27.07.1927'de, günlük Nazikter gazetesinde yayınlandı. Ayrıca; Açıkgöz (Kastamonu), Güzel İnebolu ve Güzel Tosya gazetelerinde şiirleri ve yazıları yayınlanmaya başladı. Lise yıllarında babasının ölümü sebebiyle buradan ayrıldı. Yatılı olarak Kastamonu Muallim Mektebinde öğrenim gördü. 1930 yılında mezun oldu.

Altı yıl süreyle Gerede, Akçakoca, Hendek ile Düzce arasında Gümüşovada ilkokul öğretmenliği yaptı. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsünü 1938'de bitirdi ve Adapazarı Ortaokulu Türkçe Öğretmenliğine atandı. 1939'da İstanbul Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe Öğretmenliğine başlayan Ilgaz'ın,yazı ve şiirleri dergilerde yayınlanmağa başladı. 1940'da Çığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni İnsanlık dergilerinde şiirleri çıktı ve aynı yıl Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümüne girdi. Ömer Faruk Toprak ile 9 Eylül 1042'de Yürüyüş Dergisini çıkardılar. Bu dergide Orhan Kemal, Sait Faik, Cahit Irgat, A.Kadir, Nazım Hikmet (İbrahim Sabri) ile birlikte çalıştılar. 1943'te ilk kitabı "Yarenlik"i yayınladı. Şiirleri olağanüstü bir ilgi gördü. Ocak 1944de "Sınıf" adlı şiir kitabı çıktı. Sıkıyönetim kararı ile toplatıldı. 1945te Gün Dergisi çıktı. Bu dergide yazıları yayınlandı. Aziz Nesinin Cumartesi Dergisine ortak oldu. Seçici kurulda çalıştı. 1946'da Esat Adil, Sabahattin Ali ve Aziz Nesin ile birlikte Gerçek Gazetesini çıkardılar. 1946 Ekim ayında Yığın Dergisini Esat Adil ve Adil Yağcı ile birlikte çıkardılar.

Öğretmenliğe yeniden döndükten sonra Boğazlayan-Yozgata tayini çıktı. Hastalığı nedeniyle Validebağ Sanatoryumunda yattı. Şubat 1947'de Sabahattin Ali, Aziz Nesin ve Mim Uykusuzun çıkardığı Marko Paşa kadrosuna girdi. Sık sık kapatılan bu derginin daha sonraları sorumlu müdürlüğünü üstlendi. Malum Paşa, Merhum Paşa, Hür Marko Paşa gibi dergilerin adı sık sık değişiyordu. 1950'li yıllarda Ilgaz, gazetecilik yapmaya başladı. Sakıncalı olduğundan gazeteler ve dergiler imzalarına pek yer vermediler.

1952-1960'da Tan Gazetesinde dizgici-musahhih ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Turhan ve İlhan Selçukun çıkardığı Dolmuş Dergisine "Stepne" takma adıyla yazılar yazdı. Hababam Sınıfı, Pijamalar (Bizim Koğuş), Don Kişot İstanbulda bu dergide dizi olarak yayınlandı.Hababam Sınıfını da isminin sakıncalı olması nedeniyle "Stepne" (Yedek Lastik) takma adıyla yazdı. Ocak 1953'te "Devam" adlı şiir kitabını çıkardı ve bu kitap da toplatıldı.

Rıfat Ilgaz Demokrat İzmir, Akbaba, Vatan, Yeni Gün, Yeni Ulus gibi yayın organlarında ve kimi edebiyat dergilerinde yazı yazdı. Sınıf Yayınlarını kurdu ve kendi kitaplarını yayınlayabildi. 1970'te Basın Şeref Kartını aldı. 1974'te emekli oldu. Doğum yeri olan Cide'ye yerleşti. 12 Eylül 1980 döneminde gözaltına alındı. 70 yaşında gerekçesiz sorguya çekildi ve gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erince İstanbulda oğlu Aydın Ilgaz ile birlikte ölümüne kadar yaşamağa başladı. Bu olaylar "Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra" adlı kitabında anlatılır. Onu hepimiz Hababam Sınıfının yazarı olarak bildik. Altmış kitabı olmasına rağmen onun şairliğini, romancılığını ve öykü yazarlığını unutmamamız gerekir. Rıfat Ilgaz 7 Temmuz 1993 günü öldü.

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 2 üye beğendi.

Biyografi Konusu: Rıfat Ilgaz nereli hayatı kimdir.

Kedinin Gözüyle

Cevapla

Misafir

Ziyaretçi

10 Nisan 2007 Mesaj #2

Ziyaretçi

Rıfat Ilgaz (1911 - 1993)

Sponsorlu Bağlantılar

Şair, yazar, öğretmen ve gazeteci.
1911'de Cide'de doğan Rıfat Ilgaz, şiir yazmaya ortaokul yıllarında başladı. İlk şiiri 1927'de, günlük 'Nazikter' gazetesinde yayımlandı. 'Açıkgöz', 'Güzel İnebolu' ve 'Güzel Tosya' gazetelerinde şiirleri ve yazıları yer aldı.
Lise yıllarında babasının ölümü nedeniyle okuldan ayrıldı. Yatılı olarak Kastamonu Muallim Mektebi'nde öğrenim gördü. 1930 yılında mezun oldu.
Altı yıl süreyle Gerede, Akçakoca, Sakarya ile Düzce arasında ve Gümüşova'da ilkokul öğretmenliği yaptı. 1938'de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nü bitirdi ve Adapazarı Ortaokulu'nda Türkçe öğretmenliğine atandı.
1939'da İstanbul Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe öğretmenliğine başlayan Ilgaz'ın, yazı ve şiirleri büyük dergilerde yayımlanmaya başladı.
1940'ta 'Çığır', 'Oluş', 'Ulus', 'Güneş', 'Yücel', 'Varlık', 'Hamle' ve 'Yeni İnsanlık' dergilerinde şiirleri çıktı ve aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi. Sabahattin Kudret Aksal ve Salah Birsel'le tanıştı.
Ömer Faruk Toprak ile 9 eylül 1942'de 'Yürüyüş' dergisini çıkardılar. Bu dergide Orhan Kemal, Sait Faik, Cahit Irgat, Nazım Hikmet ile birlikte çalıştılar.
1943'te ilk kitabı 'Yarenlik'i yayımladı. Ocak 1944'te çıkan 'Sınıf' adlı şiir kitabı sıkıyönetim kararı ile toplatıldı. Pertev Naili Boratav 'Sınıf' için, "yeni Türk şiirine inanmayanlara, Rıfat Ilgaz'ın kitabını okuyup anlamalarını dilemekten başka yapılacak bir şey yoktur" diye yazdı.
1945'te Ilşgaz'ın sekreter olduğu 'Gün' dergisi çıktı. Aziz Nesin'in 'Cumartesi' dergisine ortak oldu. Seçici kurulda çalıştı.
1946'da Esat Adil, Sabahattin Ali ve Aziz Nesin'le birlikte 'Gerçek' gazetesini çıkardılar. 1946 ekiminde Esat Adil Müsteçaplıoğlu ve Adil Yağcı'yla birlikte 'Yığın' dergisini çıkardı. Öğretmenliğe döndükten sonra Boğazlayan'a tayin oldu.
Şubat 1947'de Sabahattin Ali, Aziz Nesin ve Mim Uykusuz'un çıkardığı 'Marko Paşa' kadrosuna girdi, imzasız yazılar yazdı. Sık sık kapatılan bu derginin daha sonraları sorumlu yazı işleri müdürlüğünü üstlendi.
1950'li yıllarda gazetecilik yapmaya başladı. Sakıncalı olduğundan gazete ve dergiler imzalarına pek yer vermedi. 1952-1960 arasında 'Tan' gazetesinde dizgici-düzeltmen ve röportaj yazarı olarak çalıştı.
Turhan Selçuk ve İlhan Selçuk'un çıkardığı 'Dolmuş' dergisine 'Stepne' takma adıyla yazılar yazdı. 'Hababam Sınıfı', 'Pijamalılar' (Bizim Koğuş), 'Don Kişot İstanbul'da' bu dergide dizi olarak yayınlandı.
'Hababam Sınıfı'nı da isminin sakıncalı olması nedeniyle 'Stepne' takma adıyla yazdı. Ocak 1953'te 'Devam' adlı şiir kitabını çıkardı ve bu kitap da toplatıldı.
1958'de Semih Balcıoğlu'nun çıkardığı 'Taş' dergisinde Rıfat Ilgaz imzasıyla yazılar yazdı. 1959'da 'Büyük Gazete' adında çıkan yeni bir dergiye yönetici oldu. Aynı yıl arkadaşı Suavi ile birlikte Gar Yayınları'nı kurdu.
1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ve şiir yayınlama özgürlüğüne kavuşan Rıfat Ilgaz, 'Demokrat' 'İzmir', 'Akbaba', 'Vatan', 'Yeni Gün', 'Yeni Ulus' gibi yayın organlarında ve kimi edebiyat dergilerinde yazı yazdı.
Sınıf Yayınları'nı kurdu ve kendi kitaplarını yayımlayabildi. 1970'te Basın Şeref Kartı aldı. 1974'te emekli oldu. Doğum yeri olan Cide'ye (Kastomonu) yerleşti.
12 eylül 1980 döneminde gözaltına alındı. 70 yaşındayken, gerekçesiz olarak sorguya çekildi ve bir aydan fazla gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erince ölümüne dek İstanbul'da, oğlu Aydın Ilgaz ile birlikte kaldı.
1980 döneminde yaşadıklarını 'Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra' adlı kitabında anlatıya dönüşütrdü. Oğlu ile birlikte Çınar Yayınları'nı kurdu. 7 temmuz 1993'te vefat etti.

Toplumsal bir şair olmasının yanında, 'Hababam Sınıfı' başta olmak üzere sayısız mizah eserine imza atan Rıfat Ilgaz'ın mizah hakkındaki görüşleri şöyleydi:
"Mizah diye bir yazı türü yoktur. Yazı türü romandır, öyküdür, köşe yazılarıdır, anılardır. Mektup bile bir yazı türüdür de, mizah bir yazı türü değildir. Tür olsaydı tekniği olurdu...
"Mizah bir biçemdir. Topluma bakış açısıdır. Mizah şiir, öykü, roman olabilir: Tür değil, biçimdir. Mizacımızdan gelen bir özelliktir, bir çeşnidir. Yazı türleri beceri ister, teknik ister. Bunları sağladın mı başarı tamdır...
"Peki mizah ne ister? Mizah insanın mizacından geldiği için bilgi değildir, edinilemez. Teknik de değildir. İnsanın yaradılışında bu özellik varsa mizah başarılı olabilir."

Ödülleri

1982'de 'Yıldız Karayel' romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı ve Madaralı Roman Ödülü'nü aldı.
1987'de 'Ocak Katırı Alagöz' kitabıyla Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü'nü aldı.
1993'te Tüyap Onur Yazarı ödülününe layık görüldü.

Romanları

Karadeniz'in Kıyıcığında
Karartma Geceleri
Sarı Yazma
Yıldız Karayel

Mizah eserleri

Apartıman Çocukları
Çalış Osman Çiftlik Senin
Don Kişot İstanbul'da
Garibin Horozu
Hababam Sınıfı
Hababam Sınıfı Baskında
Hababam Sınıfı İcraatın İçinde
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı
Hababam Sınıfı Uyanıyor
Hoca Nasrettin ve Çömezleri
Nerde Kalmıştık
Nerde O Eski Usturalar
Pijamalılar
Radarın Anahtarı
Rüşvetin Alamancası
Sosyal Kadınlar Partisi
Şeker Kutusu

Çocuk romanları

Bacaksız Kamyon Sürücüsü
Bacaksız Okulda
Bacaksız Paralı Atlet
Bacaksız Sigara Kaçakçısı
Bacaksız Tatil Köyünde
Cankurtaran Yılmaz
Kumdan Betona
Küçükçekmece Okyanusu
Öksüz Civciv

Deneme ve anıları

Cart Curt
Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra
Nerde Kalmıştık
Yokuş Yukarı

Şiirleri

Yarenlik
Sınıf
Yaşadıkça
Devam
Üsküdar'da Sabah Oldu
Soluk Soluğa
Karakılçık
Uzak Değil
Güvercinim Uyur mu?
Kulağımız Kirişte
Ocak Katırı Alagöz
Bütün Şiirleri

Rıfat Ilgaz'dan bir örnek

Uçurtma
Çocuklarımız neleri sevmiyorlar ki...
Uçurtmayı seviyorlar sözgelişi,
Bir havalandı mı uçurtmaları
Daha da güzelleşiyorlar.
Maviliklerde gözleri
Özgürlüğü yaşıyorlar
Uçurtmalarla birlikte.

Koparıp da iplerini hele
Bir kurtuldular mı ellerinden,
Öylesine seviniyorlar ki,
Gidiş o gidiş, bile bile…

Kızalım mı umursamayışlarına?
Kendi yaşamlarını izliyorlar boşlukta.
Onlar da birer uçurtma değil mi?

Bizim de ne süslü uçurtmalarımız vardı,
Alıp başlarını gitmediler mi?
Gözümüzden bile esirgedik
Hangi birinin ipi kaldı elimizde?

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 1 üye beğendi.

Cevapla

asla_asla_deme

VIP Never Say Never Agaın

31 Ekim 2008 Mesaj #3

VIP Never Say Never Agaın

Rıfat İlgaz (1911-1993)

Hababam Sınıfı (1959) adlı'ünlü romanın yazarı Rıfat İlgaz edebiyat dünyamıza şair olarak girdi. Hababam Sınıfı ise bir gülmece yapıtıdır ve yayımlandığı günden bu yana büyük ilgi görmüş, tiyatro ve sinemaya da uyarlanmıştır. Hababam Sınıfı, okula giden herkesin okul anılarından izler bulacağı, olaylara kendi anılarını da katarak izleyeceği türden çok başarılı bir romandır. Ayrıca Türk eğitim sisteminin aksayan yanlarını gözler önüne seren önemli yapıtlardan biri olan bu roman, yazarın öğrencilik ve mesleği olan öğretmenlik yıllarında gözlemlediği çok canlı öğrenci ve öğretmen tipleri çizer.

Kastamonu'nun Cide ilçesinde doğan Rıfat İlgaz 1930'da Kastamonu Öğretmen Okulu'nu bitirdi. Bir süre ilkokul öğretmenliği yaptı. Daha sonra girdiği Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nü tamamlayarak Adapazarı ve İstanbul'un çeşitli ortaokullarında Türkçe öğretmenliği yaptı. 1944'te yayımlanan ve toplumsal bozuklukları, yoksul insanların yaşamını konu alan Sınıf adlı şiir kitabı nedeniyle kovuşturmaya uğradı; altı ay hapse mahkûm edildi. Hapisten sonra öğretmenlik mesleğini sürdürmek istediyse de çeşitli baskı ve soruşturmalar karşısında 1946'da öğretmenlikten ayrıldı ve basın yaşamına atıldı. Aziz Nesin'in çıkardığı, sırasıyla Markopaşa, Malumpaşa ve Merhumpaşa adını taşıyan gülmece dergilerinde yazı işleri müdürlüğü yaptı. Dolmuş, Taş, Karikatür, Şaka gibi gülmece dergilerinde de yazılan yayımlandı.

Devam (1953) adlı şiir kitabı şairin yargılanıp beş yıldan fazla tutuklu kalmasına yol açtı. Bu arada cezaevi koşulları içinde ağırlaşan verem hastalığı yaşamını tehdit ediyordu. İyileşebilmek için çeşitli aralıklarla sekiz yıl sanatoryumlarda yattı. Güçlü bir gözlemci olan yazar bu yaşamından da ilginç gülmeceromanları çıkardı. Rıfat İlgaz daha sonraki yaşamını İstanbul'da çeşitli gazete ve dergilerde yazı, öykü ve roman yazarak sürdürdü. 1975'te doğum yeri olan Cide'ye yerleşen yazar, 1980'den sonra tekrar kovuşturmaya uğradı ve daha sonra İstanbul'a dönerek bu kentte yaşamaya başladı.

İlk şiirleri yayımlandığı zaman Rıfat İlgaz çok genç yaştaydı. Daha 15 yaşındayken yazdığı şiirlerle çevresinin ilgisini çekti. Kendine özgü şiir dilini II. Dünya Savaşı yıllarında buldu. Savaşın dar gelirli insanların sırtına yüklediği ağır yük, çevresinde gördüğü toplumsal çelişkiler şiirlerinin konusuydu. İlk şiir kitabı Yarenlikle (1943), iş başında sakatlanan işçilerin, tatlı hayallerle avunmaya çalışan çöpçülerin, yoksulluk ve bakımsızlıktan ölen hastaların, küçük memurların, kapıcıların, emeklilerin yaşamını açık, aydınlık ve nükteli bir dille şiirleştirdi. Yapmacıksız dili, acıklı durumlarda gülünç öğeler bulma yeteneği, kişileri canlandırma başarısı ve gündelik dili kullanmadaki ustalığı şiirlerinin özelliğidir. Rıfat İlgaz'ın bu özellikleri öteki yapıtlarında da görülür. Rıfat İlgaz "40 Kuşağı" diye adlandırılan şairlerin önde gelenlerindendir.

Yazarın hastane anılarından, Karadeniz halkının yaşamından bsinlenerek yazdığı çok sayıda öykü ve romanı da vardır. Bunların başlıcaları Bizim Koğuş (1959), Karadeniz'in Kıyıcığında (1969), Karartma Geceleri (1974), Madaralı ve Orhan Kemal roman ödüllerini kazanan Yıldız Karayel (1981) adlı yapıtlarıdır.

Rıfat İlgaz'ın çocuklar için yazdığı Öksüz Civciv (1979), Bacaksız Kamyon Sürücüsü (1980), Bacaksız Paralı Atlet (1981) gibi öykü kitapları da vardır. Yazarlık yaşamına ilişkin anılarını Yokuş Yukarı (1982) adlı yapıtında toplamıştır.

MsXLabs.org & Temel Britannica

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 2 üye beğendi.

Şeytan Yaşamak İçin Her Şeyi Yapar....

Cevapla

HerHangiBiri

Ziyaretçi

26 Kasım 2008 Mesaj #4

Ziyaretçi

Rıfat Ilgaz (1911-1993)

1911 yılında Kastamonu'nun Cide ilçesinde doğdu. Yedi kardeşin sonuncusu olan Ilgaz'ın doğum tarihi kesin olarak belli değildi. Nüfusa göre 7 Mayıs 1911 olan doğum tarihi, annesinin söylemesiyle "derin kar"dadır. Bu da, Ilgaz'ın demesiyle, 1910'un Şubat'ına rastlamaktadır. Ortaokuldayken liseye devam edip üniversite okumak istemesine ve öğretmenlerinin bu konuda onu desteklemesine rağmen babasının vefatı nedeniyle Kastamonu Muallim Mektebi'ne (öğretmen okulu) girdi. Mezun olduktan sonra Gerede ve Akçakoca'da ilkokul öğretmenliği yaptı. Bolu'daki öğretmenliği sırasında ilk eşi Nuriye Hanım'la tanışıp evlendi (1931). 1932'de kızı Gönül doğdu. Daha sonra Gümüşova'ya başöğretmen olarak atandı. 1933 yılında askere alındıktan sonra ilk eşinden boşandı. 1936'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümüne girdi ve 1938'de mezun oldu. İkinci eşi Rikkat Hanımla enstitüde tanıştı ve 1939'da evlendi. Bu evlilikten oğlu Aydın ve kızı Yıldız doğdu. Mezuniyetinden sonra Adapazarı'na atanan Ilgaz, vereme yakalandığı için öğretmenlik yapamadan buradan ayrıldı ve İstanbul Yakacık Sanatoryumuna yattı.

Kendi tayininden bir süre sonra eşi de İstanbul'a atandı. İstanbul'dayken hem KaragümrükOrtaokulu'nda Türkçe öğretmenliği yapıyor hem de fakülte de felsefe okuyordu. II. Dünya Savaşı'na denk gelen bu dönemler daha sonra edebiyatında da oldukça etkili oldu. Örneğin savaş Karartma Geceleri romanının arka planında yoğun olarak hissedilmektedir. 1943 yılında Karagümrük Ortaokulunda bir öğretmenle kavga ettiği için Nişantaşı'na sürüldü. Aynı yıl ağabeyinin de bulunduğu Tosya'da deprem olunca oraya gitti ve daha sonra izlenimlerini gazete de yazdı. Ayrıca bir de bu deneyimi yansıtan Tosya Zelzelesi şiirini yazdı.

1944'ün Ocak ayında yayınladığı Sınıf kitabıyla adliyeler ve hapishaneyle tanışmış oldu. Bir süre saklanan Ilgaz, 24 Mayıs 1944'te Birinci Şubeye teslim oldu. 6 aya çarptırılan yazar, hapishaneden çıktığında hem öğrenciliğini hem de öğretmenliğini kaybetmişti. Sağlığı da oldukça bozulan Ilgaz, Heybeliada Sanatoryumuna yattı. 1946 yılında öğretmenliğe kısa bir süreliğine dönse de, sonunda 1947'de temelli olarak bu şansı kaybetti. Bununla birlikte sanatoryuma yatabilme hakkını da kaybetmiş oluyordu. Eşi Rikkat Hanım'dan 1949 yılında ayrıldı. Bu ayrılığı yazar şu şekilde açıklıyordu;

''...Rikkat Hanım'dan 1949 yılında ayrıldım. Benim yüzümden işinden olmaması ve çocuklarımızın zarar görmemesi için anlaşarak ayrıldık. Öğretmenlikten çıkarılmıştım, iki de bir kovuşturmaya uğruyordum. Adım komüniste çıkmıştı. İzleniyordum. Yerim yurdum, ne olacağım belli değildi. Üstelik, verem gibi bulaşıcı bir hastalığım vardı. Bütün bunların eşime de zarar vereceğini, bir gün onun da işinden atılabileceğini düşünüyor, çocuklarım için de kaygılanıyordum. Ayrılmamız bundan oldu.''

Bu yanıt bir bakıma dönemin hayat şartlarının yıpratıcılığının da altını çizmektedir. Bu süreçte hayatı dergi ve gazetecilik ile şiir yazarak geçiyordu. 1953 yılında Devam kitabı da toplatıldı ve yazar hakkında soruşturma açıldı. 27 Mayıs'tan hemen önce gönderilmesi planlanan sürgünden 27 Mayıs 1960 askeri müdahelesiyle kurtuldu. 1966'da Ilgaz'ın oyunlaştırdığı Habam Sınıfı romanı Ulvi Uraz Tiyatro Topluluğu tarafından sahnelendi. Aynı oyun 1969 yılında İstanbul Tiyatrosu'nda sahneye kondu. Aynı yıl Çatal Matal oyunu da Ankara Sanat Tiyatrosu'nda sahnelendi.

1970 yılında yazar Afet Hanım'la evlendi ve 1971'de kızları Defne doğdu. Aynı yıl Basın Şeref Kartı aldı. Bu yıl ayrıca Sınıf Yayınları'nı kuran yazar kendi kitaplarını yayınlamaya başladı. İlk denendiğinde sansürden geçemeyen Hababam Sınıfı, Umar Bugay'ın senaryosuyla sansürden geçti ve Ertem Eğilmez'in yönetmenliğinde çekildi. Fakat yazar bu durumdan hoşnut değildi, çünkü sansürden geçmeyi başaran senaryo eserin bütün toplumsal eleştirilerinden arıtılmış ve sadece eğlencelik bir komedi haline getirilmişti.

''Onlar, Hababam Sınıfı'nın özüne saygı gösterilerek çevrilmiş filmler değildi. çeriği bakımından, tezi bakımından aykırı. Ben eğitimi eleştiririm. Kopyacılığı, ezberciliği... Senaryoyu yazanlar öğrenci velilerine başlıyorlar çıkışmaya. [...] Hemen dava açtım.''

Filmin başarısından sonra 6 film daha yapıldı. 1974'te emekli olan Ilgaz, Cide'ye yerleşti. Zaten bir süredir eşinden ayrı yaşamaktaydı.12 Eylül (1980) döneminde Cide'de bulunan Rıfat Ilgaz sürekli tehdit ya da rahatsız ediliyordu. Örneğin, bir gün oturduğu evin karşısındaki binaya Rıfat Ilgaz evden atılmadığı takdirde evin taranacağına dair not asılır.

28 Mayıs 1981 gecesi Rıfat Ilgaz Yıldız Karayel romanını yazmaktayken gözaltına alındı. Gözleri bağlanarak ve zincirlenerek merkeze kadar yürütülen yazar, Kastamonu, Et Balık Kurumu mezbahasından bozma hapishaneye kondu. Doktor muayenesi isteyerek hastalığını kanıtlayınca jandarma tarafından Ballıdağ Sanatoryumuna yatırıldı. Gözaltına alınmasının belirli bir nedeni zaten bulunmamaktaydı ve genel sorgudan sonra serbest bırakıldı. Oğlu Aydın Ilgaz ile yaşamak üzere İstanbul'a döndü.

Öncelikli olarak şiir ve öykü olmak üzere yazmaya devam etti. Adına etkinlikler ve festivaller düzenlendi. Fikri Sağlar'ın Kültür Bakanlığı döneminde devlet tarafından bir çeşit itibar iadesi olacak şekilde Kültür Bakanlığı plaketi verildi.

2 Temmuz Sivas Madımak Olayı'nda başta yakın dostu Asım Bezirci olmak üzere birçok kişinin katledildiği haberine oldukça üzülen Ilgaz, bundan 5 gün sonra, 7 Temmuz 1993'te evinde vefat etti ve Zincirlikuyu Mezarlığı'na, Asım Bezirci'nin yanına defnedildi.

ESERLERİ

Şiir kitapları
Yarenlik (1943), Sınıf (1944), Yaşadıkça (1948), Devam (1953), Üsküdar’da Sabah Oldu (1954), Soluk Soluğa (önceki kitaplarından seçmelere eklemelerle,1962), Karakılçık (1969), Uzak Değil (1971), Güvercinim Uyur mu (1974), Kulağımız Kirişte (1983), Ocak Katın Alagöz (1987) Ömer Faruk Toprak Ödülünü kazandı.

Romanları
Karadeniz'in Kıyıcığında (1969, önce oyun olarak çıktı,1965), Karartma Geceleri (1974), Sarı Yazma (1976), Yıldız Karayel (1982) ile 1982 Madaralı Roman Ödülü'nü ve 1982 Orhan Kemal Roman Ödülü'nü kazand.

Tiyatroları
Basılmış oynanmamış veya oynanmış, yayınlanmamış oyunları da olan Ilgaz'ın tiyatro türünde en ünlü eserleri Hababam Sınıfı (ilk oyun.1966, bas.1967) ve Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Baskında, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (ilk oyun.1969, Ibiş oyunuyla, bas.1971), Abbas Yola Gider (1971) adlı kitaplarıdır.

Mizah
Önce iki hikaye kitabı çıkardı: Radarın Anahtarı (1957), Don Kişot Istanbul'da (1957).
Sonra iki roman: Hababam Sınıfı (1957,10. b.1972, filme de alındı: 1975) ve Pijamalılar (Bizim Koğuş) (1959). Bunları, gene mizah türünde pek çok hikaye izledi: Kesmeli Bunları (1969), Nerde O Eski Usturalar (1962), Saksağanın Kuyruğu (1962), Şevket Usta'nın Kedisi (1965): Geçmişe Mazi (1965), Garibin Horozu (1969) ve 1972'de çıkan on kitap: Altın Ekicisi, Palavra, Tuh Sana, Çatal Matal Kaç Çatal, Bunadı Bu Adam, Keş, Al Atını, Hababam Sınıfı Baskında, Hababam Sınıfı Uyanıyor. Daha sonra yayımlanan mizah türündeki kitapları, Palavra (hikayeler,1982) , Rüşvetin Alamancası (1982), Çalış Osman Çiftlik Senin (hikayeler 1983), Sosyal Kadınlar Partisi (hikayeler 1983), Apartıman Çocukları (roman,1984), Hoca Nasrettin ve Çömezleri (roman 1984), Hababam Sınıfı Icraatin îçinde (1987), Şeker Kutusu (1990), Dördüncü Bölük (1992).

Anılar
Yokuş Yukarı (1982), Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra(1986)

Güncel
Nerde Kalmıştık (1984), Cart Curt (1984) köşe yazılarını topladığı kitaplarıdır.

Çocuk kitapları
Halime Kaptan (1972) Kumdan Betona (1976), Öksüz Civciv (1979), Bacaksız Kamyon Sürücüsü (1977), Cankurtaran Yılmaz (1979), Bacaksız Sigara Kaçakçısı (1980), Bacaksız Okulda (1980), Bacaksız Tatil Köyünde (1980), Bacaksız Paralı Atlet (1980), Küçükçekmece Okyanusu (1983), Apartıman Çocukları (1984), Çocuk Bahçesinde (1993)

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 1 üye beğendi.

Cevapla

Mavi Peri

Ziyaretçi

4 Temmuz 2012 Mesaj #5

Ziyaretçi

Rıfat Ilgaz (1911 Cide-1993 İstanbul)

Şair, yazar.
Ortaöğrenimini Kastamonu Öğretmen Okulu'nda, yükseköğrenimini -Gerede, Akçakoca ve Düzce'de altı yıl öğretmenlikten sonra- Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nde tamamladı (1938). Adapazarı (1939), İstanbul Nişantaşı Erkek ve Karagümrük ortaokullarında Türkçe öğretmenliği yaptı (1944). 1948'de öğretmenlikten ayrılarak gazeteciliğe başladı. Markopaşa, Malumpaşa, Merhumpaşa dergilerinin yazıişleri müdürlüğünü yaptı. Adembaba (1952) adlı mizah dergisini çıkardı. Dolmuş, Taş, Karikatür, Şaka, Külah dergilerinde, Yeni Gazete'de yazdı. Mizah yazılarından ve "Devam" (1953) adlı şiir kitabından açılan davalardan ötürü 5 yıl 5 ay 25 gün tutuklu kaldı. Nazikter, Açıkgöz (ilk şiirleri, Kastamonu 1927-1928), Güneş, Çığır, Oluş, Yücel, Varlık, Hamle (1930-1939), dergilerinde yayımladığı şiirlerle tanınan Ilgaz, ilk deneylerinde geleneksel nazım biçimlerine bağlı kalmış, kendi deyişiyle "aylak sınıfın, geçim derdinden azade insanların hoşuna giden" konuları işlemişti. 1940'tan sonra topluma bakışı, dünya görüşü belirlendikçe şiirini hızla değiştirdi. Yürüyüş, Pınar, Yurt ve Dünya, Ant, Gün (1942-1946), Yeryüzü, Beraber (1951-1953) dergilerinde çıkan şiirleriyle toplumsal gerçekçi akım içinde kendine özgü kişilik kazandı. 1955'ten sonra çalışmalarını mizah, öykü ve roman türünde yoğunlaştırdı.

Başlıca yapıtları:
Şiir:
"Yarenlik" (1943), "Sınıf" (1944), "Devam" (1953), "Üsküdar'da Sabah Oldu" (1954), "Soluk Soluğa" (1962), "Karakılçık" (1969), "Güvercinim Uyur mu" (1974), "Kulağımız Kirişte" (1983), "Ocak Katırı Alagöz" (1987),

Öykü:
"Radarın Anahtarı" (1957), "Don Kişot İstanbul'da" (1957), "Nerde O Eski Ustalar" (1962), "Şevket Usta'nın Kedisi" (1965), "Garibin Horozu" (1969), "Altın Ekicisi" (1972), "Bunadı Bu Adam" (1972), "Çatal Matal Kaç Çatal" (1972), "Keş" (1972), "Palavra" (1972), "Tuh Sana" (1972), "Sosyal Kadınlar Partisi" (1984), "Apartman Çocukları" (1984), "Çalış Osman Çiftlik Senin" (1984).

Roman:
"Hababam Sınıfı" (1959), "Bizim Koğuş" (1959), "Karartma Geceleri" (1974), "Yıldız Karayel" (1981, 1982 Madaralı ve Orhan Kemal Roman Ödülleri),

Oyun:
"Hababam Sınıfı" (oynanışı 1966, basımı 1979), "Abbas Yolagiden" (1967), "Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı" (1971). Çocuk kitapları: "Öksüz Civciv" (1979), "Bacaksız Kamyon Sürücüsü" (1980), "Bacaksız Sigara Kaçakçısı" (1980), "Bacaksız Paralı Atlet" (1981).

Anı:
"Yokuş Yukarı" (1982), "Biz de Yaşadık" (1984), "Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra" (1986).

Tüm yayınları Çınar Yayınlarınca yeniden basıldı. Yazarın, "Karartma Geceleri" adlı romanı 1990'da Yusuf Kurçenli tarafından sinemaya uyarlanmıştır.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 3 üye beğendi.

Cevapla

Daisy-BT

Ziyaretçi

8 Ocak 2013 Mesaj #6

Ziyaretçi

Rıfat Ilgaz
Cide'de doğdu. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun oldu. Çeşitli okullarda Türkçe öğretmeni olarak çalıştı. Mizah dergilerinde yöneticilik ve yazarlık yaptı. Yazıları ve 'Devam' adlı şiir kitabından dolayı hakkında açılan davalar nedeniyle beş buçuk yıla yakın süre mahpus kaldı.

Aydın mısın?

Kilim gibi dokumada mutsuzluğu
Gidip gelen kara kuşlar havada
Saflar tutulmuş top sesleri gerilerden
Tabanında depremi kara güllelerin
Duymuyor musun

Kaldır başını kan uykulardan
Böyle yürek böyle atardamar
Atmaz olsun
Ses ol ışık ol yumruk ol
Karayeller başına indirmeden çatını
Sel suları bastığın toprağı dönüm dönüm
Alıp götürmeden büyük denizlere
Çabuk ol

Tam çağı ise başlamanın doğan günle
Bul içine tükürdüğün kitapları yeniden
Her satırında buram alın teri
Her sayfası günlük güneşlik
Utanma suçun tümü senin değil
Yırt otuzunda aldığın diplomayı
Alfabelik çocuk ol
Yollar kesilmiş alanlar sarılmış
Tel örgüler çevirmiş yöreni
Fırıl fırıl alıcı kuşlar tepende
Benden geçti mi demek istiyorsun
Aç iki kolunu iki yanına
Korkuluk ol