Gertrude Stein

Gertrude Stein
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Gertrude Stein (d. 3 Şubat 1874 – ö. 27 Temmuz 1946) modern edebiyatın öncülerinden ABD'li yazar.

Hayatının büyük kısmını Fransa'da geçirdi. İki önemli ilişkisi oldu, bunlardan biri erkek kardeşi Leo Stein'la 1874-1914 arasında süren, diğeri ise 1907'den Stein'ın 1946'daki ölümüne kadar devam eden Alice B. Toklas ile olandır. Stein, Paris'te rue de Fleurs 27 numara'daki evini önce Leo daha sonra Alice ile paylaştı. Hayatı süresince Stein edebiyat ve sanat dünyasından avangard sanatçılarla ilişkileri oldu.

Gertrude Stein (1874 Allegheny/Pennsylvania-1946 Paris)
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Sponsorlu Bağlantılar

Amerikalı kadın yazar. Çocukluğu Paris ve Viyana'da, gençliği Kaliforniya'da geçti. Raddiffe College'da felsefe öğrenimi gördü, filozof William James'in öğrencisi oldu. Eğitimini John Hopkins tıp okulunda sürdüren Stein, 1903-1912 yılları arasında Paris'te, sanat eleştirmeni olan kardeşi Leo ve daha sonra da yaşamı boyunca arkadaşlık ettiği Alice B. Toklas ile birlikte yaşadı.

Gertrude ve Leo, kübistlerin ve diğer öncü Fransız ressamlarının yapıtlarını toplayan ilk koleksiyonculardı. Stein'ın evi ressamların ve sanatçıların toplandığı bir merkez hâline geldi. Edebî ve sanatsal değerlendirmeleri, sanatçıları yükseltir ya da düşürür oldu. Kendi yazılarında, kübizmin kuramlarıyla paralellik kurmayı amaçladı. Yaşanan an üzerinde yoğunlaştı, temaları aşırı basitleştirmesi ve parçalaması, yinelemeler yapmasıyla dikkati çekti. Edebiyat kuramını "Composition and Explanation" (Kompozisyon ve Açıklama, 1926) adlı yapıtında açımladı. Kübizmin etkilerinin en açık biçimde gözlendiği kitabı "Tender Buttons", 1914'te yayımlandı. 1934-1935 yıllarında ABD turuna çıktı. Paris'te bir efsane hâline gelen Stein, Alman işgali sona erdikten sonra Amerikalı görevlilerle kurduğu dostluklarla da tanındı. Sanat koleksiyonu, 1961'e dek Alice B. Toklas'ın elindeydi. Bu tarihte Stein'ın ailesi tarafından devralınan koleksiyon 6.000.000 doların üzerinde bir paraya satıldı. Eksantrik ve özgün bir üsluba sahip avantgarde (öncü) bir yazar olarak tanınan Stein'in deneysel yazıları, okunmaktan çok sanat çevrelerinin dedikodu konusu oldu. Dilde ortaya koyduğu dönüşümler kendinden sonraki genç Amerikan romancılarını etkiledi. Çağdaşı olduğu kültürün dikkatli bir gözlemcisi olan Stein, 1920'lerde ortaya çıkan genç sanatçılar kuşağına "Lost Generation" (Yitik Kuşak) adını verdi. Bu sanatçıların birçoğuyla, özellikle de Ernest Hemingway ile dostluk kurdu, onları destekledi.

Başlıca yapıtları:

• "Three Lives" (Üç Yaşam, 1909),
• "The Making of Americans" (Amerikalıların Oluşu, 1925),
• "The Autobiography of Alice B. Toklas" (Alice B. Toklas'ın Özyaşamöyküsü, 1933),
• "Brewsie and Willie" (1946),
• "The Mother of Us All" (Hepimizin Annesi, 1947).