İsmail bin Hammad el Cevheri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İsmail bin Hammad el Cevheri (veya İmam Ebu Nasr İsmail Bin Hammad-ül-Cevheri El-Farabi)

(ö. 1003-1010), Farab’lı Kazak Müslüman yazar ve sözlük bilimi uzmanı. Hicaz’da Arapçasını ilerletti, sonra Nişabur’a yerleşerek eserlerini yazdı. Burada al-Sihah adlı eserini yazdı. 1729 yılında bu eser Vankulu Mehmed Efendi tarafından Vankulu Lugati adı altında basıldı. Bu lugat İbrahim Müteferrika'nın matbaada bastığı ilk kitap ünvanını aldı.
Cevheri uçuş denemesi yapmak için kendi imal ettiğı tahta kanatları iki koluna bağlayarak Nişabur'da bir camiinin damına çıktı. Orada toplanan halka: "Ey ahali benim yaptığım buluşu şimdiye kadar kimse yapmamıştır. Sizin gözlerinizin önünde şimdi uçacağım. Dünyada yapılacak en mühim şey göklere uçmaktadır. Ben de onu yapacağım" diyerek camiinin damından atladı fakat bir müddet uçtuktan sonra düşerek hayatını kaybetti. Bu deneme kaynaklarda Wright kardeşlerden 900 yıl önce yapılmış en eski uçuş denemesi olarak gösterilir.
Elyazması Kuran'ları da ünlüdür. Kanatla uçma deneyleri yaparken öldü.
En tanınmış yapıtları:
"Tâcül Lûga" ve "Sihahül Arabiye" (Arapça Gerçek Sözlük Kitabı).