Zakiri (Muhammet es-Semerkandi)

ZAKİRİ (Muhammet es-Semerkandi), iranlı yazar (XII. yy.) Maveraünnehir’de, sondan bir önceki karahanlı prensi döneminde, Semerkand sarayının yazmanlık dairesinin başında bulundu. İran’ın islam- öncesi ve İslamlık döneminde görev yapmış 74 devlet adamına mal edilen sözlerin derlemesi olan Miroir des Princes (fr. çev.) dışında, Bin bir gece masalları'nda (Elf leyle ve leyle) olduğu gibi, bir ana öykü çerçevesinde toplanan masallara iyi bir örnek olan ünlü Kırk vezir hikâyesi, ya da Sindbatname'nin en yetkin uyarlamasını gerçekleştirdi: çekirdek öyküde kahraman ölüme mahkûm olur; öteki masallar, infazın ertelenmesini sağlar. Yapıt, kadınların siyasal yaşama katılmalarının bir eleştirisidir. Kaynağı tartışılmakla birlikte, islami- yetöncesinde var plan yapıtın arapça versiyonu XIII. yy.’da ispanyada çevirisi yapılarak Avrupa'ya yayılmıştır.