Ulysses - James Joyce

Ulysses - James Joyce

James Joyce'un romanı (1922).

Sponsorlu Bağlantılar

Bilinç akışı tekniğiyle yazılan roman, 16 Haziran 1904 gününün erken saatlerinde başlar, gece 02.30 sularında da sona erer. Stephen Dedalus ("Sanatçının Genç Bir Adam Olarak Portresi"nin sanatçısı), ölüm döşeğindeki annesini görmek için, çalışmalarını yürüttüğü Paris'ten Dublin'e dönmüştür.

Büyük bir suçluluk duygusu içindedir, çünkü Katolikliğe karşı isyanı, annesinin başucunda diz çöküp dua etmesine engel olmuş, annesinin son arzusunu yerine getirememiştir. Kitabın tümünde bir iç monolog söz konusudur. Stephen Dedalus Telamakhos'u, kitabın akışı içinde Dedalus ile karşılaşan Leopold Bloom ise Ulysses'i simgelemektedir.

Joyce bu mitolojik paralellikle, yaşamın ve zamanın sürekli olduğunu anlatmak ister. Joyce'a göre, Homeros'un çağdaşı Ulysses'in kahramanlık serüvenleri, zamanımızdaki insanın kahramanca olmayan serüvenleriyle yinelenmektedir. Yaşam ve ölüm, yaşam-ölüm sürecinden çıkan efsanelerle çevrelenmiştir. Bu süreç, sonsuzluğun genişliğinde gerçekleşir ve yaşanır.


BAKINIZ James Joyce

Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi'ni basacak bir yayınevi bulamayınca, Weaver bu işi kendisi üstlenerek ABD’de kitabın formalarını hazırlattı. Kitabın B.W. Huebsch tarafından yapılan ABD basımı, 29 Aralık 1916’da İngiltere’de yapılan English Egoist Press basımından önce yayımlandı. Romanın ilgi görmesi üzerine ABD’ de çıkan Little Review dergisi Mart 1918’de Ulysses'den bölümler yayımlamaya başladı ve yapıtın Aralık 1920’de yasaklanmasına değin yayımını sürdürdü.

Paris dönemi.
Joyce, I. Dünya Savaşı’ndan sonra birkaç aylığına Trieste’ye döndü. Temmuz 1920’de de Ezra Pound’un daveti üzerine Paris’e gitti. Ulysses “Shakespeare & Co.” adlı kitabevinin sahibesi Sylvia Beach tarafından 2 Şubat 1922’de Paris’te yayımlandı. Sansür gördüğü için daha önce adından söz ettiren kitap, yayımlanır yayımlanmaz büyük ilgi gördü. Fransız eleştirmen Valery Larbaud, Joyce’un isteği üzerine Ulysses'in planı hakkında daha kitap yayımlanmadan bir konuşma yapmış, kitabın Homeros’un Odysseia destanıyla arasındaki simgesel koşutluğa dikkat çekerek şunları söylemişti: “Her bölüm belirli bir sanat ya da bilimle ilgilidir, belirli bir simge içerir, insan vücudunun belirli bir organını temsil eder, belirli bir renge ve tekniğe sahiptir ve belirli bir zamanda geçer”. Aslında Joyce bu planı hiçbir zaman uygulamadı, hatta kitabı bölüm başlıklarını değiştirerek yayımladı. Larbaud’nun sözünü ettiği plan, okurlardan çok, kitabı yazdığı sırada Joyce’a yardımcı olmuş olabilir.

Ulysses'de özellikle de çok övgü toplayan “Oxen of the Sun” (Güneşin Öküzü) bölümünde (II, 11) anlatım teknikleri çok belirgindir. Bu bölümde dil, ceninin ana rahminde büyümesini simgeleyecek biçimde, Anglosakson döneminden günümüze İngiliz düzyazısının gelişimini yansıtır. Bir gazete bürosunda geçen “Aeolus” bölümündeyse (II, 4) retorik sanatı yapıtın simgesel düzeylerinden biri olarak kullanılmış, bu sayede belirli bir anlatım yoğunluğu ve derinliği sağlanmıştır.

DEVAMI James Joyce