Arama

Kütleçekimi (Kütle Çekim Kuvveti)

Güncelleme: 8 Aralık 2018 Gösterim: 11.566 Cevap: 3
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
8 Ocak 2010       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye

Kütleçekim Kuvveti


Cisimler arasındaki çekim kuvvetini belirleyen, o cisimlerin kütleleridir. Cisimlerin kütleleri büyüdükçe ve aralarındaki uzaklık kısaldıkça, birbirleri üzerinde uyguladıkları çekim kuvveti, yani kütleçekimi de o kadar artar. (Dünya'nın, üzerindeki cisimlere ya da başka gökcisimlerine uyguladığı kütleçekimine yerçekimi denir.) Dünya'yı Güneş'in çevresindeki, Ay'ı da Dünya'nın çevresindeki yörüngelerinde tutan, bu son derece büyük kütleli cisimler arasındaki kütleçekim kuvvetleridir. Kütleçekiminin etkisi altındaki bir cisim, bu etkiyi ağırlık denen bir kuvvet biçiminde duyumsar.
Sponsorlu Bağlantılar

Bir cismin ağırlığı, üzerinde etki yapan çekim kuvvetine dolayısıyla da kütlesinin büyüklüğüne bağlıdır. Örneğin, belirli kütledeki bir cisim Ay'a götürülüp tartıldığında, ağırlığının Dünya'dakinden daha hafif olduğu görülür. Çünkü Ay'ın kütlesi Dünya' nınkinden daha küçüktür ve bu yüzden başka cisimler üzerinde uyguladığı kütleçekim kuvveti daha zayıftır. Ay'a götürülen cismin kütlesi ve büyüklüğü değişmemiş; ama ağırlığı değişmiştir. Ağırlık bir kuvvettir ve başka kuvvetler gibi newton denen bir birimle ölçülür. Kütlesi 1 kg olan bir cismin Dünya üzerindeki ağırlığı yaklaşık 10 newtondur. Ama günlük dilde ağırlık ile kütle arasında bir ayrım yapılmaz ve ağırlık ölçümleri newtonla değil kütle birimi olan kilogramla verilir.
MsXLabs.org & Temel Birtannica
BAKINIZ Kütlesel Çekim veya Yerçekimi
Son düzenleyen Safi; 8 Aralık 2018 00:01
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ener - avatarı
ener
Ziyaretçi
19 Mayıs 2011       Mesaj #2
ener - avatarı
Ziyaretçi
Çekim
Herhangi iki cisim arasındaki, büyüklüğü cisimlerin kütlelerine ve aralarındaki uzaklığa bağlı olan çekim kuvveti. En büyük galaksilerden en küçük parçacıklara kadar evrendeki bütün maddeler arasında varolduğundan ve ilk kez Newton tarafından matematiksel olarak ifade edildiğinden genel çekim ya da Newton'un Genel Çekim Yasası adıyla anılır. Birbirlerinden d kadar uzakta bulunan, kütleleri m1 ve m2 olan iki cisim arasındaki F çekim kuvveti, F = G m1 m2 /d2 formülüyle verilir. Formülde G ile gösterilen sabite, çekim sabiti denir ve değeri 6,6732 x 10-11 newton - metre kare/kilogram kare'dir. G'nin sabit olmayıp evrenin genişlemesinden ötürü, her 10 milyar yılda değerinin 1 birim azaldığı tahmin edilmiş ve bugüne değin, bunun yanlışlığını gösteren deneysel bir kanıt bulunanamıştır.
Sponsorlu Bağlantılar

Herhangi bir noktadaki çekim alanının büyüklüğü, o noktadaki birim kütleye etki eden kuvvet olarak verilir. Öyle ki, m gibi noktasal bir kütleden x kadar uzaklıktaki çekim alanının şiddeti Gm/x2'dir. Bu şiddet newton/kilogram cinsinden ölçülür. Çekimin başlıca özelliği, harekette bir değişim meydana getirmesidir. Bu özelliğinin en iyi örneği Yer'in çekim alanındaki yerçekimi ivmesidir. Gelgit olayı da, Ay'ın Dünya'ya uyguladığı çekim kuvvetinden ötürüdür. Ay'da denizler olsaydı, aynı şey orada da oluşacaktı. Çekim yasası, bugüne kadar sadece küçük sapmalarla (Merkür'ün hareketlerinin açıklanması vb.) uygulanmıştır. Görelilik kuramıysa, çekimi, kütlesi çok büyük olan bir cismin etrafında uzay ve zamanın bükülmesi olarak açıklar.

Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 0 üye beğendi.
Son düzenleyen Safi; 8 Aralık 2018 00:02
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
19 Mayıs 2011       Mesaj #3
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye

Kütleçekim veya Kütle Çekim Kuvveti


Evrendeki altı temel etkileşimden biri. Diğer üç temel etkileşim elektromanyetik etkileşim (kuvvet), zayıf etkileşim (kuvvet) ve güçlü etkileşimdir. Kütleçekim, cisimlerin Dünya'nın yüzeyinde kalması, gezegenlerin yörüngelerinin olması gibi fiziksel olayların sebebidir. Kütleçekimin doğası tam anlamıyla genel görelilik kuramı ile açıklanabilmesine rağmen yerküre üzerinde veya yakın uzaydaki hesaplarda bir kuvvet olarak kabul edilebilir; Newton Mekaniği'nde daima kuvvet olarak kabul edilir.

Bir cisme etki eden kütleçekim kuvvetine o cismin ağırlığı denir. Hız verilmeden yüksekten bırakılan cisimler, ağırlıkları nedeniyle yere doğru hareket ederler. Bu harekete serbest düşme denir. Cisimleri harekete geçirebilmek için kuvvet uygulamak gerekir. Ancak serbest bırakılan bir cisme kuvvet uygulandığı zaman bile cisim düşmeye devam eder. Bunun nedeni yer çekimi kuvvetidir. Serbest düşen cisimler, Newton’un İkinci Hareket Yasası’na göre ivme kazanır. Buna yer çekimi ivmesi denir. Serbest düşen cisimler yer çekimi ivmesinin etkisiyle düzgün hızlanarak yere düşer. Yer çekimi kuvveti sabit olduğu için yer çekimi ivmesi de sabittir; yani düşen bir cismin hızının artış hızı, hep aynı kalır ve cisim düştüğü sürece her geçen saniyede hızı aynı miktarda artar.

Ağırlık, Newton’un genel çekim yasasına göre çekim kuvvetleri sonucu oluşan bir büyüklüktür. Yeryüzünde yerin merkezinden uzaklaştıkça cisimlerin ağırlığı azalır. Bir cismin ağırlığı [G] o cismin kütlesi (m) ile bulunduğu yerin çekim ivmesi (g) çarpılarak hesaplanır. Bir cismin ağırlığı, bulunduğu yere göre değişir. Ay’ın kütlesi ve yarıçapı Dünya’ya göre daha küçüktür. Bu yüzden bir cismin Ay’daki ağırlığı Dünya’daki ağırlığının yaklaşık 1/6’sı kadardır. Bir cismin kütlesi de madde miktarının bir ölçüsüdür ve ayırt edici bir özelliktir. Hiç değişmez. Dünya’dan Ay’a doğru gidildikçe Dünya’nın çekim kuvveti azalır ve Ay’ın çekim kuvveti artar. Bu iki çekim kuvvetinin eşit olduğu yerde cismin kütlesi değişmediği hâlde ağırlığı sıfır olur.

Yer çekimi kuvvetinin, cismin kütlesine ve cismin yerin merkezine olan uzaklığına bağlıdır. Cismin kütlesi arttıkça cismin üzerindeki yerin çekim kuvveti de artar. Kütleler arasındaki çekim kuvvetiyle ilgili olarak Newton, günümüzde de geçerli olan Genel Çekim Yasası’nı bulmuştur. Bu yasaya göre, herhangi iki cisim birbirini, kütleleri çarpımıyla doğru orantılı, kütle merkezlerini birleştiren uzaklığın karesiyle ters orantılı bir kuvvetle çeker.
Son düzenleyen Safi; 8 Aralık 2018 00:02
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
30 Ocak 2012       Mesaj #4
Avatarı yok
Yasaklı

Genel (Evrensel)Çekim Kuvveti


Evrende bulunan bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uygularlar. Bu kanuna genel (evrensel) çekim kanunu denir.

Cisimlerin Birbirlerine Uyguladıkları Çekim Kuvvetinin Özellikleri
  • Cisimlerin kütlelerine bağlıdır (ve kütlelerinin çarpımı ile doğru orantılıdır.)
  • Cisimlerin kütleleri arttıkça çekim kuvveti artar.
  • Cisimlerin (kütle merkezlerinin) arasındaki uzaklığa bağlıdır (ve uzaklığın karesi ile ters orantılıdır.) Cisimlerin arasındaki uzaklık arttıkça çekim kuvveti azalır.
  • Cisimlerin birbirlerine uyguladıkları çekim kuvveti eşit büyüklükte fakat zıt yöndedir.
Notlar:
  • Gezegenlerin Güneş etrafında belirli yörüngelerde (elips şeklinde) dolanmalarının nedeni, Güneş’ in gezegenlere çekim kuvveti uygulamasıdır.
  • Dünya ve Dünya üzerindeki bütün cisimler birbirlerine çekim kuvveti uyguladıkları halde bu kuvvetten sadece cisim etkilenir, Dünya etkilenmez. Bunun nedeni Dünya’nın kütlesinin çok büyük olmasıdır.
  • Genel çekim kanunu Newton tarafından açıklanmıştır.
Kütle Çekim Kuvveti
Dünya’nın ve diğer gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı çekim kuvvetine kütle çekim kuvveti denir.

Özellikleri
  • Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir. Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü o gök cisminin kütlesine (ve yarıçapının karesine) bağlıdır. Gök cisminin kütlesi artıkça kütle çekim kuvveti artar (gök cisminin yarıçapı arttıkça kütle çekim kuvveti azalır). Kütlesi büyük olan gök cisminin, üzerinde bulunan cisme uygulayacağı kütle çekim kuvveti kütlesi küçük olan gök cisminin uygulayacağı kütle çekim kuvvetinden büyük olur.
  • Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin yönü her zaman gök cisminin merkezine doğrudur.
  • Gök cisimlerinin üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü, gök cisminin kütle merkezi ile cisim arasındaki uzaklığa bağlıdır. Gök cismi ile üzerinde bulunan cisim arasındaki uzaklık artarsa kütle çekim kuvveti azalır.
  • Gök cisimlerinin, üzerinde bulunan cisimlere uygulayacağı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü aynı değildir. Güneş sisteminde bulunan gök cisimlerinin 1 kg lık kütleye uyguladıkları kütle çekim kuvvetlerine bakılarak hangi gök cisminin kütlesinin büyük olduğu görülebilir.
  • Bir parçacığın kütlesine etki eder. Sınırsız bir alanı kapsar. Kuvvet çok zayıftır. Gündelik iki eşyanın birbirine uyguladığı kütleçekim kuvvetini ölçmek günümüz teknolojisi ile mümkün değildir. Kuvvet taşıyıcısı graviton‘lardır. Gravitonların spini 2 olduğundan, aynı yüklü gravitonlar birbirini çeker. Zıt yüklü gravitonlar ise bir birlerini iterler.
1 Kg' lık Kütleye Uygulanan Çekim Kuvveti
Güneş’te à 247 N, Merkür’de à 3,70 N,Venüs’te à 8,87 N,Ay’da à 1,62 N,Dünya’da à 9,81 N,Mars’ta à 3,77 N,Jüpiter’de à 23,30 N,Satürn’de à 9,20 N,Uranüs’te à 8,69 N,Neptün’de à 11,00 N,Plüton’da à 0,06N

Verilen kütle çekim kuvvetlerine göre kütlesi en büyük olan gezegen Jüpiter’dir. Dünya’daki kütle çekim kuvveti, Ay’daki kütle çekim kuvvetinden yaklaşık 6 kat daha fazladır.
Kaynak: Bilimnet
Son düzenleyen Safi; 8 Aralık 2018 00:04

Benzer Konular

24 Nisan 2009 / ThinkerBeLL Kimya
5 Ağustos 2014 / Misafir Cevaplanmış
29 Ekim 2011 / emrrr1995 Soru-Cevap
11 Nisan 2019 / Misafir Cevaplanmış
15 Şubat 2015 / Misafir Cevaplanmış