Yılan Resimleri - Sayfa 2

14 yılan familyasının sadece ikisinde ısı algılayıcılar vardır. İki familyanın sahip olduğu algılayıcılar arasında yapısal olarak farklılıklar vardır.
Engerek yılanlarındaki algılayıcılar bir çukurun içinde yer alırlar. Bu çukur Hayvanın başının ön tarafında, gözlerin aşağısında açıklıkları ileri doğru bakacak şekilde konumlanmışlardır. Bu sayede hayvan en büyük silahı olan zehirli dişleri ile gece görüş sistemini beraber yöneltebilir.


Yılanın ısı algılayıcı sistemi kendi vücut ısısından bağımsız olarak çalışmaktadır. Sistem uyarı başlar başlamaz çalışmakta sonra tepki vermemektedir. 2 Sırf bu bile hayvanın sisteminin, tesadüflerden uzak inceden inceye yapılmış bir planlamanın ürünü olduğunu göstermektedir. Eğer ısı algılayıcıları, hayvanın kendi vücudundan yayılan ısıyı da dikkate alsaydı sistem sürekli olarak sinyal verecekti. Bu sinyaller yılanın çevredeki ısı kaynaklarından aldığı sinyalleri perdeleyecek ve sistemi felç edecekti.


Yılan, koku alma organı olan çatal dilinin yardımıyla, koyu karanlıkta yarım metre ilerisinde yere çömelmiş hareketsiz bir farenin durduğunu anlayabilir. Ortama gece karanlığı olmasına karşın, ısı algılayıcı sistem sayesinde avının yerini hatasız tespit eder. Yılan önce ona sessizce sokulur, saldırı mesafesine girer, ardından boynunu yay gibi gerer ve avının üzerine büyük bir hızla atılır . Bu sırada 180 derece açılabilen güçlü çenesindeki dişlerini avına geçirmiştir bile. Tüm bunlar, bir otomobilin yarım saniye içinde sıfırdan 90 km/saat hıza erişmesi ile eşdeğer bir süratte olup biter. Yılanın, avını etkisiz hale getirmek için kullandığı en büyük silahı olan 'zehir dişleri'nin uzunluğu 4 cm kadardır. Bu dişlerin içi oyuktur ve zehir bezlerine bağlıdır. Bez kasları, yılan ısırdığı anda büzülür ve zehri önce diş kanalına, oradan da avın cilt altına basınçla püskürtürler. Yılan
zehri, ya avın, merkezi sinir sistemini felce uğratır ya da kanını pıhtılaştırarak ölümüne neden olur. Bazı yılanların 0,028 gramlık zehri, 125.000 fareyi öldürecek kadar güçlüdür. Zehir, avın yılana bir zarar vermesini engelleyecek kadar çabuk etki eder. Artık yılanın yapacağı iş, felce uğramış avını son derece esnek olan ağzıyla yutmaktır.


Yapılan bir deneyde yılanın, ısı algılayıcısı ve dilinin ortak çalışması sayesinde ısı kaynağının bir av olup olmadığını tespit edebildiği anlaşılmıştır. Karanlık ortamda hayvanın önüne bir sıcak kum torbası ile cesedi soğumuş bir fare bırakılmıştır. Yılan ilk başta torbaya hemen hamle etmekte ancak yemeye çalışmamaktadır. Fareden bir ısı yayılmamasına karşın ona rastlayınca diliyle yoklamakta ardından da yemeye başlamaktadır. Eğer böyle olmasaydı hayvan her ısı kaynağına saldıracak belki de sokarak boş yere uğraşmış olacaktı. Ancak iki duyu sisteminin birbirini destekleyecek şekilde yaratılması sayesinde böyle bir durum ortadan kaldırılmış olmaktadır.
Yılanın zehirli oluşu herkesçe bilinen bir konu olduğundan, hemen hiç kimse bunun nasıl olabildiği üzerinde düşünmez. Oysa, bir hayvanın gece görüş sistemi ve başka bir hayvanı zehirleyerek öldürme gibi bir "teknoloji"ye sahip olması, gerçekten de şaşırtıcı ve olağanüstüdür.

• • Türkiye'de 43 yılan türü yaşamaktadır. Bunlar:
    Boidae:
    Eryx jaculus(Mahmuzlu Yılan) Max Boyu: 70 cm
    
    Colubridae:
    Coluber caspius(Hazer Yılanı) Max Boyu: 180cm
    Coluber jugularis(Kara Yılan) Max Boyu: 2 Metre
    Coluber najadum(İnce Yılan) Max Boyu: 140cm
    Coluber nummifer(Sikkeli Yılan) Max Boyu: 150cm
    Coluber ravergieri(Kocabaş Yılan) Max Boyu: 130-140cm
    Coluber rubriceps(Toros Yılanı) Max Boyu: 100-110cm
    Coluber schmidti(Kırmızı Yılan) Max Boyu: 160cm
    Coluber ventromaculatus(Benekli Yılan) Max Boyu: 1 Metre
    Coronella austrica(Avusturya Yılanı) Max Boyu: 75cm
    Eirenis colaris(Yakalı Yılan) Max Boyu: 40cm
    Eirenis coronella(Halkalı Yılan) Max Boyu: 30cm
    Eirenis decemlineatus(Çizgili Yılan) Max Boyu: 95cm
    Eirenis lineomaculatus(Bodur Yılan) Max Boyu: 35cm
    Eirenis modestus(Uysal Yılan) Max Boyu: 70cm
    Eirenis punctatolineatus(Van Yılanı) Max Boyu: 50cm
    Eirenis rothi(Kudüs Yılanı) Max Boyu: 35cm
    Elaphe dione(Step Yılanı) Max Boyu: 100cm
    Elaphe hohenackeri(Kafkas Yılanı) Max Boyu: 75cm
    Elaphe longissima(Eskülap Yılanı) Max Boyu: 150cm
    Elaphe quatuorlineata(Sarı Yılan) Max Boyu: 230 cm
    Elaphe situla(Ev Yılanı) Max Boyu: 90cm
    Natrix natrix(Yarı Sucul Yılan) Max Boyu: 150cm
    Natrix tessellata(Su Yılanı) Max Boyu: 120cm
    Naxrix megalocephala(Hemşin Yılanı) Max Boyu: 120cm
    Pseudocalamus persicus (İran Yılanı) Max Boyu: 40cm
    Rhynchocalamus melanocephalus (Toprak Yılanı) Max Boyu: 40cm
    Spalerosophis diadema (Urfa Yılanı) Max Boyu: 180cm
    Malpolon monspessulanus(Çukurbaşlı Yılan) Max Boyu: 2 Metre (Yarı Zehirli)
    Telescopus fallax(Kedi Gözlü Yılan) Max Boyu: 80cm (Yarı Zehirli)
    
    Leptotyphlopidae:
    Leptotyphlops macrorhynchus (İpliksi Yılan) Max Boyu: 25cm
    
    Typhlopidae:
    Typhlops vermicularis (Kör Yılan) Max Boyu: 35cm
    Rhinotyphlops episcopus(Sivriburun Yılan) Max Boyu 35cm
    Viperidae: (Hepsi Zehirli)
    Vipera ammodytes(Boynuzlu Engerek) Maksimum boyu 1 Metre (Zehirli)
    Vipera barani(Baran Engereği) Max Boyu: 55cm (Zehirli)
    Vipera kaznakovi(Kafkas Engereği) Max Boyu: 60 -70cm (Zehirli)
    Macrovipera lebetina(Koca Engerek) Max Boyu: 180cm (Zehirli)
    Vipera pontica(Çoruh Engereği) Max Buyu: 50cm (Zehirli)
    Vipera raddei(Ağrı Engereği) Max Boyu: 1m (Zehirli)
    Vipera eriwanensis(Küçük Engerek) Max Boyu: 50-60cm (Zehirli)
    Vipera ursinii anatolica(Anadolu Küçük Engereği) Max Boyu: 50-60cm (Zehirli)
    Vipera wagneri(Vagner Engereği) Max Boyu 50-90cm (Zehirli)
    Vipera xanthina (Şeritli Engerek) Max Boyu: 80cm, nadiren 1m (Zehirli)
    
    Elapidae: (Hepsi Zehirli) Walterinnesia aegyptia(Çöl Kobrası) Max Boyu 120cm(Zehirli)