Kayaçlar - Bazalt

Bazalt Nedir? Bazalt Hakkında

Bazalt, yerkabuğunun çatlaklarından dışa­rı çıkan erimiş lavların soğuyup katılaşmasıyla oluşan volkanik bir kayaç türüdür.

Bazaltların rengi kurşuni ya da siyah, yo­ğunluğu da öbür volkanik kayaçların çoğun­dan daha fazladır. Yeryüzünde çok yaygın olan volkanik kay açlara, örneğin riyolite oran­la silis içeriği daha düşük, demir ve magnez­yum oranı ise oldukça yüksektir. Yapısındaki başlıca mineraller feldispat, piroksen, olivin ve demir oksitleridir. Bazalt kayaçlannın hemen hepsi kristalli yapıdadır; yalnız lavların hızla so­ğumasıyla oluşan bazaltlar camsı bir görünüm kazanır.

Okyanus sırtlarındaki ve okyanus tabanın­daki yanardağ patlamaları bazalt oluşumuna yol açar. Örneğin İzlanda Adası okyanus sır­tındaki, Havvaii Adaları ise okyanus tabanın­daki yanardağlardan püsküren lavların katı-laşmasıyla oluşmuş bazaltlı adalardır. Ja­ponya ve ABD'de okyanus kıyısındaki yanar­dağların lavları silisçe daha zengin olduğu için, buralarda bileşimi granite benzeyen riyo­lit gibi kayaçlar daha yaygındır .

Erimiş lav akıntılarının çok geniş alanları kaplamasıyla yeryüzünde sınırsız bazalt böl­geleri oluşmuştur. Örneğin ABD'nin kuzey­batısında, Hindistan ve Brezilya'da binlerce kilometre genişliğinde bazalt platoları vardır. Çok akışkan olan bazalt lavları yavaş yavaş soğurken, katılaşan lav kütlesi büzülüp çatla­yarak çok köşeli sütunlar oluşturur. Bazalt sü­tunlarının en çarpıcı örnekleri, İskoçya açık­larındaki Staffa Adası'nda bulunan Fingal mağarasında ve Kuzey İrlanda'nın Antrim bölgesindeki Devler Yolu'ndadır. Ayrıca ABD'de Hudson Irmağı boyundaki Palisa-des'de ve California'nın Yosemite Ulusal Par­kı yakınlarındaki Şeytan Kazıkları'nda da bu tür oluşumlar bulunur.

ülkemizde bazalt taşı hizmeti veren firmalardan bir tanesi de bazalttasi.com web sitesidir.