Arama

Elementler - Bakır

Güncelleme: 9 Temmuz 2012 Gösterim: 10.938 Cevap: 6
kompetankedi - avatarı
kompetankedi
VIP Bir Dünyalı
11 Nisan 2007       Mesaj #1
kompetankedi - avatarı
VIP Bir Dünyalı
Bakır (Ing. copper, Alm. kupfer, Fr. cuivre), 1B geçiş grubu elementi. Bakıra tarihte ilk defa Kıbrıs’ta rastlandığından tüm dillerdeki isimlerinin Cyprium kelimesinden türediği tahmin edilmektedir. Simyacılar tarafından Venüs aynası ile gösterilmiştir.

Sponsorlu Bağlantılar

Venüs aynası.Bakırın önemi, başlıca üç nedenden kaynaklanmaktadır:


Dünya’nın hemen hemen tüm bölgelerinde bulunması nedeniyle geniş ölçüde üretiminin yapılabilmesi,
Elektriği diğer bütün metaller içinde gümüşten sonra en iyi ileten metal olması, ve
Endüstriyel önemi yüksek, pirinç, bronz gibi alaşımlar yapması.

Bakır maden yatakları [değiştir]Şu şekilde sınıflandırılmaktadır:

Hidrotermal orijine sahip, emprenye olmuş bakır yatakları. Bunlara porfir yataklar da denmektedir. 1970 yılı itibarıyla Dünya üretiminin yaklaşık %50 si bu çeşit yataklardan elde edilmiştir. Bu tip yataklara ABD, Şili, Peru ve Kanada’da rastlanmaktadır.
Sedimenter yapıdaki maden yatakları. Kalker veya dolomit mineralleri içinde bulunurlar. Daha ziyade orta Afrika’da rastlanır. Dünya bakır üretiminin %17 si bu yataklardan sağlanır.
Sıvı magma asıllı maden yatakları. Bakır ile birlikte çoğu zaman nikel de taşırlar. Bunlara volkanik-sedimenter yataklar da denir. Dünya’nın birçok ülkesinde, özellikle Kanada, Avustralya ve pek çok Avrupa ülkesinde rastlanılır.

Bakır mineralleri

Bakır endüstriyel öneme sahip pek çok mineralin önemli bir bileşenidir. Dünya bakır üretiminde kullanılan minerallerin yaklaşık %50 sini kalkozit (İng. chalcocite) (Cu2S), %25'ini kalkopirit (İng. chalcopyrite) (CuFeS2), %3'ünü enargit (İng. enargite) (Cu3AsS4), %1'ini diğer sülfür mineralleri, %6-7 sini nabit (doğal) bakır ve %15'ini de oksit mineralleri oluşturur.

Kalkopirit:
Kimyasal formülü CuFeS2 dir. (Açık yazılımı: Cu2S·Fe2S3). Coğrafi bakımdan en yaygın mineral olup hemen hemen her bakır cevher yatağında bulunur. Pirinç sarısı renkte, metalik görünüşte ve yeşilimsi siyah çizgiler halinde kitle şeklinde bulunur. Kalkopiritin, bornit, demirli kuprit ve pirit ile birlikte diğer sekonder bakır minerallerinin orijinal yapısını oluşturduğu kabul edilmektedir. Mineralin teorik yapısında %34,6 Cu olmakla birlikte cevherdeki Cu miktarı %0,5 ve daha aşağıya düşebilmektedir. Halen Kanada’da %0,06 tenörlü 3x109 ton rezervli bir bakır madeninin ekonomik olarak çalıştırılması için çalışmalar yapılmaktadır. Doğal olarak, cevherde bulunan diğer metaller de kıymetlendirilmek suretiyle bu çalışma ekonomik olabilmektedir.

Malahit:
Kimyasal formülü CuCO3·Cu(OH)2. En çok rastlanılan bakır oksit mineralidir. Büyük kitleler halinde bulunduğunda sadece cevher olarak değil, aynı zamanda yarı mücevher olarak kuyumculukta, süs eşyası imalinde de kullanılmaktadır. Güzel yeşil bir rengi vardır.

Azurit:
Kimyasal formülü 2CuCO3·Cu(OH)2. Bazik bir bakır karbonat olup malahit kadar fazla bulunmaz. Kendine has lacivert renginden dolayı bu anlama gelen azurit adı verilmiştir.



*
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen kompetankedi; 22 Nisan 2008 20:55
tugberkk - avatarı
tugberkk
Ziyaretçi
27 Ocak 2008       Mesaj #2
tugberkk - avatarı
Ziyaretçi
selam arkadaşlar.
Ben ben ytu metalurji mezunuyum. bitirme tezim bakır üzerineydi.
Sponsorlu Bağlantılar
nakır lamalar, bakır levhalar gibi endüstriyel ürünlerin üretim şeklini araştırdım.
burda sizlere faydalı olacak bir kaç bilgi vermek istedim.

bu piyasada online depolar bile mevcut. mesela Bakır bu konuda sıkça ziyaret edilen sitelerden.
TS 435, DIN 1759 ve DIN 46433 standartlarına uygun, yuvarlak ve dikdörtgen kesitli bakır malzemeler sanayi piyasasına sıkça sürülmekte.Elektrolit bakır çubuklar TSE 435 ve DIB 1756 standartlarına uygun olarak üretilmektedir.

Bakırın önemi, başlıca üç nedenden kaynaklanmaktadır:
  1. Dünya’nın hemen hemen tüm bölgelerinde bulunması nedeniyle geniş ölçüde üretiminin yapılabilmesi,
  2. Elektriği diğer bütün metaller içinde gümüşten sonra en iyi ileten metal olması, ve
  3. Endüstriyel önemi yüksek, pirinç, bronz gibi alaşımlar yapması

Son düzenleyen Daisy-BT; 14 Eylül 2011 20:25 Sebep: Aktif linkler.
LaDymm - avatarı
LaDymm
Ziyaretçi
17 Şubat 2008       Mesaj #3
LaDymm - avatarı
Ziyaretçi
Kimyasal bir eleman, Sembolü Cu atom ağırlığı 63,57, özgül ağırlığı 8,9 dür. Yumuşak, kırmızılı bir metaldir.Normal sıcaklarda değişmez, taze kesilmiş rengi açık kırmızıdır.
Tabiatta filiz halinde ve serbest olarak Kuzey Amerika ve Kanada’da, Güney Afrika’da, İspanya’da, Ural’da, Doğu Alpleri’nde ve memleketimizde bulunur. (Başlıca Ergani, Çoruh, Murgul, İnebolu’da). En çok filizlerinden elde edilir. Filizlerinden bilhassa bakır sülfür, en çok kullanılandır.
Bakır, gerek fiziksel ve kimyasal gerekse teknik özellikleri yüzünden demirden sonra, en fazla kullanılan bir metaldir. Saf halde iken ısıyı ve elektriği iyi iletmesi, elektrik sanayiinde en çok kullanılan metal olmasını sağlamıştır. Yumuşak bir metal olması bakımından da (dövülebilir, levha ve tel haline getirilebilir) kolaylıkla şekil verilebilir.
Bakır, aynı zamanda sanayide kullanılan çok önemli bazı alaşımların (tunç pirinç) da esasını meydana getirir.
hasene - avatarı
hasene
Ziyaretçi
2 Mart 2010       Mesaj #4
hasene - avatarı
Ziyaretçi
Atom Numarası: 29 Grup: 11 Periyot:4 Seri: Geçiş Metalleri Diğer dillerdeki ismi
  • Latince: Cuprum
  • Fransızca: Cuivre
  • Almanca: Kupfer - e
Atomik Yapı |Sayfa Başı|
  • Atomik yarıçap: 1.57Å
  • Atomik Hacim:7.1cm3/mol
  • Kovalent Yarıçap: 1.17Å
  • Kesit Alanı: 3.8barns ±0.1
  • Kristal yapısı: Kübik yüzey merkezli cubic fc
  • Elektron konfigürasyonu: 1s2 2s2p6 3s2p6d10 4s1
  • Her Enerji Seviyesindeki Elektronlar: 2,8,18,1 Kabuk Modeli
    Cu
  • İyonik yarıçap: 0.73Å
  • Dolduran Orbital:3d10
  • Elektron Sayıları: 29
  • Nötron Sayıları: 35
  • Proton Sayıları: 29
  • Valans elektronları: 3d10 4s1
Kimyasal Özellikler |Sayfa Başı|
  • Elektron Negatifliği (Pauling): 1.9
  • İyonizasyon Potansiyeli Birinci: 7.726
    İkinci: 20.292
    Üçüncü:36.83
  • Valans Elektron Potansiyeli (-eV): 34
Bakır atom numarası 29 ve atom ağırlığı Cu=63,546 olan kimyevi bir elementtir. Kendine has kızıl bir rengi vardır. Yoğunluğu 8,96’dır. Erime noktası 1083oC ve kaynama noktası 2595oC’dir. Isıyı ve elektriği en iyi ileten sınai madendir. Pek sert değildir,kolayca tel ve levha haline getirilebilir;dövülmekle, yeşil bir saydamlığı olan çok ince tabakalar verebilir.
Hava etkisiyle bakırın yüzeyi aşınmaya uğrar, bakır pası (jingar)adıyla bilinen koruyucu bir bazik karbonat tabakasıyla kaplanır. Soğukta gerçekten oksitlenmesi yalnız asitlerin etkisiyle olur; böylece sirke, yağlı maddeler bazı zehirli tuzlar verir, onun için bakır mutfak eşyası olarak kullanılırken bazı tedbirler almak gereklidir. Amonyak bakırın havada oksitlenmesini sağlar ve selülozu çözündüren Schweitzer likörü adında amonyaklı bir karmaşık verir. Bakır, kızıla kadar ısıtıldığında siyahlaşarak oksit verir; kükürt buharının ve klorun içinde yanar, derişik ve kaynak sülfürik asit bakır üzerinde etki gösterir. Bakır, sulandırılmış nitrik asitte bile kolaylıkla erir.
İki grup bakır bileşiği vardır. Bakırın tek değerli olduğu bakır-1 bileşikleri ve çift değerli olduğu bakır-2 bileşikleri; oksijenli tuzlar bakımından ancak bakır-1 bileşikleri kararlıdır. Tabiatta kırmızı sekiz gözlüler (küprit) halinde bulunan bakır-1 oksit Cu2O, bakır-2 asetatın veya Fehling likörünün glikoza indirgenmesi sonucu oluşur; camların yakut kırmızısına boyanmasında kullanılır. Siyah renkteki bakır-2 oksit CuO, bakırın yakılmasından veya nitratın kireçlenmesinden doğar. Bir bakır-2 tuzu çözeltisine alkalik eriyik katmakla, buna tekabül eden Cu(OH)2 formülündeki bakır-2 hidroksit elde edilir; mavi bir çözelti olan bu madde amonyakta çözünerek havai mavi renkte bir karmaşık verir. Bakır-2 oksitten camların yeşile boyanmasında faydalanılır.
Fiziksel Özellikler |Sayfa Başı|
  • Ortalama atomik Kütle: 63.546
  • Kaynama Noktası: 2840K 2567°C 4653°F
  • Boyca Genleşme Katsayısı: 0.0000166cm/cm/°C (0°C)
  • İletkenlik Elektrik: 0.596 106/cm ohm
    Isı: 4.01 W/cmK
  • Yoğunluk: 8.96g/cc @ 300K
  • Niteliği Portakal renkli bir geçiş metalidir.
  • Elastik katsayı: Bulk: 140/GPa
    Rigidity: 48/GPa
    Youngs: 130/GPa
  • Yanabilirlik Sınıfı: toz gibi yanıcı olmayan katı
  • Donma Noktası: Bkz. Erime noktası
  • Sertlik Brinell: 874 MN m-2
    Mohs: 3
    Vickers: 369 MN m-2
  • Erime noktası:
  • 1357.6K 1084.6°C 1984.3°F
  • Molar Hacmi:7.11 cm3/mole
  • Fiziki Hali(at 20°C & 1atm): Katı
  • Isınma Isısı: 0.38J/gK
  • Buhar Basıncı = 0.0505Pa@1084.6°C
Kullanım Şartları |Sayfa Başı|
  • CAS Numarası 7440-50-8
  • NFPA 704 Sağlık: 2
    Yangın:
    Reaksiyon:
    Özel Tehlike:
Kim / Ne zaman / Nerede / Nasıl |Sayfa Başı|
  • Keşfeden: ?
  • Yeri: ?
  • Yılı: ?
Tabii bakır filizleri Amerika’da superior gölü çevresindeki bugün işletilen belli başlı yataklarda 1% kadar saf bakır bulunur. Bolivya’da da saf bakır çıkarılır.
Oksitli filizler en az rastlanan filizdir. Bunlar A.B.D, Şili, Rodezya ve Uzakdoğu’da işletilir.
Sülfürlü filizler en çok rastlanan bakır filizleridir. Başlıcası, kalpopirit ve pirittir.
Bakırdan yararlanmanın günümüzdeki yeri çok önemlidir. Saf bakırın sanayide kullanılmasını sağlayan özellikleri şunlardır;
Sınai metaller arasında en iyi elektrik iletkenliği;(en iyi iletken olan gümüşünkinin 95 % ‘ne eşit) elektrik kablo ve tellerinin, elektrik cihazlarının yapımında kullanılır.
Çok iyi ısı iletkenliği;kazan, imbik, mutfak takımları ısı değiştirici ve bunun gibi yerlerde bakırdan yararlanılır.
Atmosfer aşındırmasına karşı yeterli dayanıklılık; kanalizasyon ve dam levhası gibi yerlerde kullanılır.
Saf bakır, özellikle elektrik sanayiinde kullanılır, fakat bazı özelliklerini çekime, yorgunluğa dayanıklılık, sertlik, işleme kolaylıklarını daha iyi hale getirmek için az miktarda bazı elementler bakıra katılır: 0,5% arsenik veya 0,1% gümüş veya 0,8% kadmiyum veya 0,5% tellür,selenyum veya kükürt.
Sanayide kullanılan bakır çeşitleri şunlardır;
Her türlü işte kullanılan ve yüksek bir iletkenlik gerektirmeyen adi bakır.
Kanalizasyonlarda her türlü işte kullanılan oksijeni alınmış bakır.
Erimiş katotların arıtılması ürünü olan, iletkenliği saflığı için kullanılan elektrolitik bakır.
İletkenliği yüksek olduğu için elektrik tesisatında ve mekanik yapımda kullanılan ateşle arıtılmış bakır.
İçinde oksijen bulunmayan, iletkenliği yüksek, yumuşaklığı ve camla lehimlenmesi bakımından uygulamada çok aranılan, Amerikan menşeli OFHC bakırı. Birçok nalburiye eşyası bakırdan yapılır. Bilhassa kazan, tencere gibi kapların yapımında bu madenden faydalanılır.
Bakır alaşımları; Gerek sıvı,gerek katı halde bakırla birçok element çözelti verdiğinden uzun zamandan beri, çeşitli özellikler gösteren bakır alaşımlarından faydalanılmıştır. Bakıra başka elementlerin katılması, elektrik ve ısı iletkenliğini düşürür, ama mekanik özelliklerini arttırır, erimede kalıplama kolaylıkları sağlar ve özelliklede tuzlu ortamlarda, aşındırmaya karşı daha iyi dayanıklılık kazanır.
Sanayide kullanılan başlıca bakır alaşımları şunlardır; adi veya özel bronz, adi veya özel pirinç, adi alüminyum bronz veya alüminyumlu bakır, alman gümüşü, monel, berilyumlu bronz veya berilyumlu bakırlar, kromlu bakır, silisyumlu bakır veya silisyumlu bronz.
Bakır alaşımlarından birçoğu da, bazı özel niteliklerinden dolayı kullanılır. Bu özellikleri; döküm ve kalıplanma kolaylığı, dövülebilme ve uzayabilme, sürekli biçim değişikliliğinde dayanıklılık, iyi bir elektrik iletkenliği, sürtünme özellikleri, yüksek ısı iletkenliği, aşınmaya dayanıklılık ve işlenme kolaylığıdır.
Bakır üretimi; başlıca bakır üreticileri; A.B.D, Zambiya, Şili, Kanada, Kongo-Kinşasa ve Japonya’dır. Ayrıca ülkemizde de, Ergani ve Murgul’da az da olsa üretim yapılır.

alıntı

Chuquicamata'da (Şili) bir bakır dökümhanesi. Bakır metalürjisi XIX. yy. sonlarında gelişti. Maden, eritme yoluyla sıvı haline dönüştürülür ve arılaştırılarak kalıplara dökülür.

Bakır, 1100 derece dolaylarında eriyen bir madendir. Çeşitli maden filizlerini fırınlarda yakarak, oldukça karmaşık yöntemlerle elde edilir. Bu işlemden, atmosferi kirleten, zararlı, kükürtlü gazlar çevreye yayılır.

Temel filizler pek yaygın olmadığından (başlıca yataklar Şili, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri), bakır pahalı bir madendir, çelik ile alüminyum bakıra rakip çıkmıştır ve çoğu yerde bakırın yerine bunlar kullanılır.

Bakır çok kolay işlenir: dövme suretiyle kolaylıkla biçim verilebilir. İyi bir *elektrik iletkeni olduğundan, elektrik telleri ve kabloları bakırdan yapılır. Aynı zamanda iyi bir ısı iletkenidir ve uzun süre ev işlerinde kullanılmıştır (tabaklar, tencereler, kazanlar v.b.).

Havayla temas edince bakır, «bakır pası veya yeşili» adı verilen yeşilimtırak bir renk alır. İşte bazı eski yapıların damlarının ve bronz heykellerin karakteristik rengi, bu yeşildir. Bakır eşyayı parlaklığını korumak için sık sık ovalamak, parlatmak gerekir. Gemilerde yapıldığı gibi, oksitlenmeyi önleyecek bir tabaka özel cila da sürmek mümkündür.

PİRİNÇ VE BRONZ

Başka madenlerle karıştırılınca bakır, alaşımlar meydana getirir; bunların en önemlileri pirinç ve bronzdur. Pirinç veya «sarı», geniş oranda çinko kapsar. Fantezi mücevherlerde çerçeve, sap ve kaş olarak kullanıldığı gibi, lamba duyları, vanalar ve musluklar yapımında da pirinçten yararlanılır.

Bronz bazen çinko da karıştırılan bir bakır ve kalay alaşımıdır ve Tarihöncesi'nden beri kullanılagelmiştir («Bronz Çağı»). Çeşitli nitelikleri sayesinde (eritme ve kalıplama kolaylığı, ses geçirmesi, sertliği, cilâlanabilmesi ve altın rengini andıran rengi), heykel ve çanların dökümünde, aynı zamanda da süs eşyası (mücevher, şamdan, saat sarkacı) ve çeşitli eşya (yaylar, boru ekleme bilezikleri) yapımında geniş ölçüde yararlanılmaktadır.

Bakır doğada ya serbest element halinde bulunur veya çeşitli filizlerinden elde edilir. Türkiye'de kuprit Murgul'da; halkosit Ergani'de; halkoprit Küre ve Ergani'de bulunur. İlk bakır filizi M.Ö. Kıbrıs'ta ulundu. Bakırın ilimsel adı Cuprum Kıbrıs'ın (Cyprium) adından alınmıştır.


alıntı
Son düzenleyen hasene; 2 Mart 2010 23:13 Sebep: Mesajlar Otomatik Olarak Birleştirildi
asla_asla_deme - avatarı
asla_asla_deme
VIP Never Say Never Agaın
25 Nisan 2011       Mesaj #5
asla_asla_deme - avatarı
VIP Never Say Never Agaın
Periyodik cetvelin IB grubunda yer alan kırmızı renkli metal element. Doğada serbest hâlde çok az, kuprit (CU2O), kalkopirit (CuFeS2), kalkosit (Cu2 S), bornit (Cu5 FeS4 ), azurit [Cu2 (CO3)2 (OH)2] ve malakit [Cu2 CO3 (OH)2] gibi filizler hâlinde ise en çok ABD, Zambiya, Zaire ve Şili'de bulunur. Türkiye'de kuprit (Murgul), kalkosit (Ergani) filizleri vardır. En çok sülfürlü filizlerinden üretilir. Yüzde 2 kadar bakır içeren filizler yüzdürme yöntemiyle zenginleştirilip kavrularak Cu2S oranı yüksek bakırtaşı elde edilir. Bu da kavurma yoluyla Cu2O'e, daha sonra indirgenerek ham (blister) bakıra dönüştürülür. İçinde %2-7 oranında demir, kükürt, çinko, kalay, kurşun, gümüş, altın, arsenik, antimon gibi yabancı maddeler bulunan ham bakırdan elektroliz yoluyla %99,99'luk saf (elektrolitik) bakır elde edilir. Bakır çok yumuşak, kolayca tel ve levha hâline getirilebilen bir metaldir. Isıyı ve elektriği çok iyi iletir. Saf bakır, en çok iletken tel olarak elektrik sanayiinde ve pirinç, tunç, almangümüşü, ayrıca yorulmaya (uçak kanatlarında, millerde vb., periyodik gerilmeler sonucu malzemenin aniden dağılması) dayanıklı berilyum bakırı gibi alaşımları da çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılır. Bakır, hidrojenden daha az aktif olduğundan hidroklorik asit ve seyreltik sülfürik asitten etkilenmez. Nitrik asit ve sıcak derişik sülfürik asitse, bakırı önce yükseltgeyip sonra bütünüyle çözerler. Bakır, nemli ortamda önce açık kırmızı bir oksit tabakasıyla kaplanır (Cu2O); bu da kısa sürede CuCo3 .Cu(OH)2'ye dönüşerek aynı bileşimli azurit mineralinin yeşil rengini alır. Bakır, açık havada ısıtıldığında, kolayca siyah renkli CuO'ya dönüşür. Bakırın +1 değerlikli bileşikleri yüksek sıcaklıkta, +2 değerlikli bileşikleriyse düşük sıcaklıkta kararlıdır. Isıtılan bakır(2) bileşikleri bakır(1) bileşiklerine, bunlar da oda sıcaklığında havanın oksijeniyle birleşerek bakır(2) bileşiklerine dönüşür. Kristal suyu içeren bakır(2) tuzları mavi ya da yeşildir. Çoğu suda çözünür (suda çözünenler zehirlidir). Bakır(1) tuzları renksizdir ve suda çözünmezler. Bakırın, oksitleri dışındaki başlıca bileşikleri arasında Cu(OH)2 (bakır[2] hidroksit), CuCl (bakır[1]klorür), CuCl2.2H2O (bakır[2]klorür) ve CuSO4 .5H2 O (bakır[2]sülfat ya da göztaşı) sayılabilir. Bakır, biyolojik açıdan da büyük önem taşır. İnsanda hemoglobin oluşumunda katalizör görevi yapan bakır, yumuşakçalar ve kabuklularda da, solunum organlarından dokulara oksijen taşıyan hemosiyanin adlı proteinin başlıca bileşenidir.

Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs
Şeytan Yaşamak İçin Her Şeyi Yapar....
tuhaf - avatarı
tuhaf
Ziyaretçi
24 Ocak 2012       Mesaj #6
tuhaf - avatarı
Ziyaretçi
Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur. Kolayca şekil alabilmesi ve bükülebilmesi nedeniyle bozuk paraların, elektrik tellerinin ve su borularının yapımında kullanılmaktadır. Bakır ayrıca tarımda fungusit (bakteri ve mantar öldürücü) olarak, göllerde ve depolarda algisit (alglerin gelişmesini önlemek) olarak kullanılmaktadır.

Bakır ayrıca doğada bitkilerde ve hayvanların vücudunda bulunur. Hayvan ve insanda özellikle karaciğerde depolanır (1.5 gram kadar). Tarımda çok fazla miktarda kullanılırsa bitkilerin büyümesini engeller, bunu demirin yerine geçerek yapar. Bilinen tüm canlılar için esansiyel (olmazsa olmaz) bir elementtir. Ancak çok yüksek dozda uzun süre veya bir defada alındığında sağlık açısından zararlı olur.


Bakır doğada cevher olarak bulunur ve genelde diğer elementlerle birliktedir. Bakırın sağlık açısından risk taşımasının nedeni, su tesisatında kullanılan çeşitli malzemelerde bakır kullanılması ve bakır veya bakır kaplı kapların bazı toplumlarda yemek pişirme amacıyla kullanılmasıdır.


Havada veya suda bulunan bakır veya bakır bileşikleri hemen daima toz parçacıklarına bağlı bulunur; dolayısı ile solunum yollarında veya sindirim sisteminde kolayca tutulurlar veya suda bulunduklarında filtrasyon işlemiyle kolayca sudan uzaklaştırılabilirler. Toz veya zerreciklere bağlı olmayan bakır ise suda çözünmeyen formdur ve asıl olarak sağlığı etkileyen bakır budur.


Genel olarak doğada bulunan sulardaki bakır miktarı litrede 4 mikrogramı (4 ug/1) geçmez. Ancak bazı sularda daha yüksek oranlarda saptandığı da olmuştur.


Su tesisatındaki su, asiditesi yüksek ise ve 6 saat veya daha uzun süre sabit (akmadan) kalırsa sudaki bakır miktarı 1.000 ug/litrenin üzerine çıkabilir. Bu nedenle musluk ilk açıldığında akan su kullanılmamalı, 15-30 saniye akması beklenmelidir.


Suda Maksimum Bakır Seviyesi : 1.3 ppm in üzerinde olmamalıdır.


Ancak suya bakır karışımı, genelde kullanılan su tesisatındaki bakırdan yapılmış parçaların eskimesinden kaynaklanadığından, her evdeki suyun bakır açısından kontrolü mümkün olamamaktadır. Bu nedenle genel olarak kabul gören yaklaşım şebekeye verilen sudaki bakır düzeyinin 1.3 ppm in üzerine çıkmamasıdır.


Sağlıklı bir yaşam için her gün bakır almak gerekir. Normalde yetişkin bir insan günde 1.000 mikrogram bakır alabilir. İçtiğimiz sularla günde yaklaşık 150 mikrogram bakır alırız. Bir kerede yüksek dozda bakır alınması durumunda; bulantı, ishal, mide krampları ve kusma meydana gelir. Alınan miktara bağlı olarak bu şikayetlerin derecesi de artar.


Bir yaşın altındaki bebekler bakıra daha duyarlıdırlar. 14 günden daha uzun süre yüksek dozda bakıra maruz kalmak, yenidoğanlarda böbrek ve karaciğer hasarına neden olabilmektedir.


Ancak kısa süreli de olsa yukarıda belirtilen miktarın üzerinde alındığında çeşitli sağlık problemleri ortaya çıkabilmektedir. Bunlar : mide ve barsaklarda rahatsızlık hissi, karaciğer ve böbrek hasarı, anemi (kansızlık). Wilson hastalığı olan kişiler ve karacier rahatsızlığı olanlar 1.3 ppm den daha düşük seviyelerdeki bakıra da duyarlıdırlar.


Nadir olmakla birlikte bakır madeninin çıkarıldığı yerlerden geçen sularda ve bakırın işlendiği fabrikaların yakından geçen sularda bakır miktarı yüksek olabilir. Sulara bakır karışma riski bulunan diğer bir durum da, işlenmiş bakırlı bileşiklerin atıldığı/gömüldüğü topraklardır. Yağmur suları bu bakır atıklarını taşıyarak yer altı sularına ve içme suyu sağlanan göl ve ırmaklara ulaşabilmektedir.


Bakır suya dayanıklı olarak bilinmekle birlikte her çeşit su az bir miktar, asidik özellikte olan sular ise bakırı çok iyi çözelerler.


En çok bakır atık üreten endüstri kolları (Bakır atıklar toprağa veya suya boşaltılmaktadır). Sırasıyla:


1. Bakır madenini işleyen ve eriten fabrikalar


2. Demir-dışı madenlerin eritildiği endüstriler


3. Plastik endüstrisi


4. Patlama ocakları, çelik endüstrisi


5. Kümes hayvanalrı kesimi yapılan yerler


6. Bakır madeni çıkartılması


7. Organik kimya endüstrisi


8. Yem sanayii


9. İnorganik kimya endüstrisi


Yüksek miktarda bakır almanın en olası yolu, içme sularının bakır ile kirlenmesi olduğundan, sularımızda ne kadar bakır olduğunu bilmemiz gerekir. Ancak kişisel olarak evlerdeki musluklardan akan sudaki bakır seviyesini bilme şansımız bulunmamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri nde su temin eden firma veya belediyeler evlerden su numunesi almakta ve anormal sonuç çıktığında gazete, TV, radyo gibi medya araçları ile halka duyurmaktadırlar. Ülkemizde de belediyeler su dağıttıkları bölgeden su numuneleri almakta ancak bu sonuçları yayınlamamakta, genelde kaba bir ortalama vermektedirler.


İçme suyunuzda bakır çok yüksek miktarda ise, suyun tadı metaliktir. Bardağın dibinde mavimtırak veya mavimsi-yeşil bir çökelti görebilirsiniz. Ancak bunlar sadece çok yüksek miktarlarda bakır suya karışmışsa meydana gelir, kesin sonuç laboratuvar analizi ile saptanabilir.


Sudaki fazla bakır kaynatmakla azalmayacağı gibi oranı daha da artar.


İçme suyunuzda bakır miktarı fazla ise kurşun miktarının da fazla olması beklenir.
buz perisi - avatarı
buz perisi
VIP Lethe
9 Temmuz 2012       Mesaj #7
buz perisi - avatarı
VIP Lethe
Kalkopirit
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Pirite benzeyen, en önemli bakır cevheri. Pirinç sarısı renkte hafif yanardöner özelliktedir. Altından, kırılgan ve daha sert olmasıyla ayırt edilir. Nitrik asitte çözünür. Magmatik kayaçlarda ve hidrotermal damarlarda piritle birlikte bulunur. Kristalleri seyrektir. Daha çok masif hâlde bulunur. En çok ABD, Kanada, Avustralya, Batı Avrupa ve Güney Amerika'da rastlanır.
In science we trust.

Benzer Konular

12 Mayıs 2015 / BÜŞRA KALENDER Cevaplanmış
6 Eylül 2009 / Misafir Soru-Cevap
21 Mart 2010 / Misafir X-Sözlük