Madencilik Terimleri Sözlüğü - I
Ziyaretçi
ISI, 1) Madde moleküllerinin hareketi nedeniyle meydana gelen enerji. Madde moleküllerinin hareketi az olursa ısı az, fazla olursa ısı fazladır. Isı birimleri Cal, Kcal, B.T.U. (British Thermal Unit)’dur. 2) Hararet. ISIL İŞLEM, Çeliğin dayanıklılık ve sağlamlığını etkileyen yapısal özelliğini iyileştirmek için onun yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılıp çeşitli ortamlarda ani olarak soğutulması işlemi (suverme). Bu ani soğutmadan doğan gerilimin, çeliğin tekrardan 700½C’ye kadar ısıtılması suretiyle normalize tavına tabi tutularak giderilme işlemi (tavlama). Metalin kristal yapısının değişim noktasına yakın fakat daha alçak bir temperatürde uygun bir süre ısıtılması ve birden soğutularak istenilen kıvam (iç yapı) elde edilmesi işlemi (menevişleme).
ISITMAYLA (KIRMA) PARÇALAMA, Bu yöntemle; cevherde bulunan mineral ve gang maddesinin değişik genleşme özelliğinden dolayı parçalanarak serbest hale getirilmeleri ve sonra bunların eleme veya tane boyutuna göre sınıflandırılması suretiyle cevherde mevcut mineral ve gangın ayrılmaları yani cevherin zenginleştirilmesi mümkün olmaktadır. Bu özellikleri gösteren minerallerin başlıcaları boraks, kolemanit, spodumen ve fluorit’tir. Bu işleme dekrepidasyon da denir.
ISLANABİLEN KÜKÜRT, Toz kükürde çeşitli kimyevi maddeler katarak; ıslanabilme ve sıvı içinde suspansiyon halinde kalma özellikleri verilen bir cins zirai kükürt. —> Püskürtme-. Mikronize kükürt.
IŞINÖLÇER, —> Radyometre.
IŞINÖLÇÜM, —> Radyometri.
IZGARA, 1) Genellikle hareketsiz ve bazan da hareketli olan, delikleri veya aralıkları çok geniş tutulan ve üzerine gelen malzemeyi tane iriliğine göre sınıflandırma yapmaya yarayan klasifikasyon düzeni. 2) Kazanlarda yanma yerinin alt kısmını teşkil eden katı yakıta zemin teşkil etmesi ve yakıt için lüzumlu havanın geçmesi, külün aşağı dökülmesi için yol teşkil eden sistem. Izgaralar düz (5½-8½), meyilli (25½-50½), basamaklı, hareketli veya sabit olmak üzere çeşitli tiplerde yapılır. Basamaklı ızgaralar bilhassa düşük kaliteli yakıtların yakılmasında, düz ızgaralar ise küçük ve orta büyüklükteki ocaklarda ve alev borulu kazanların iç ateşliğinde kullanılır.
IZGARALI KÖMÜR YAKMA SİSTEMLERİ, Apartman ölçeğinde elle, büyük işletmelerde mekanik yüklemeli, sabit yatak esasına dayanan, yaygın bir kömür yakma düzeni. Elle yüklemede, ızgara üzerine serilen ve genelde 10-25cm arasında değişen kömür kalınlığı; kömür yapısına, yanma özelliklerine ve kazanın kapasitesine göre değişir. Kömür, yayma veya yastıklama şeklinde yakılır. Yayma, kömürün kazandaki tüm yatak kesit alanına belirli kalınlıkta yayılması şeklinde olup bu, homojen bir yanmanın sağlanması prensibine dayanır. Yastıklama yönteminde ise, kor haline gelmiş yarı kok, yatağın arka bölgelerine yığılır. Arka kısma çekilen kömürün yerine verilen kömürden çıkan uçucu maddeler arka bölümlerde bulunan kor hâldeki kömürlerin üzerinden geçerken tutuşur ve verilen ikincil hava ile yakılır.
ISITMAYLA (KIRMA) PARÇALAMA, Bu yöntemle; cevherde bulunan mineral ve gang maddesinin değişik genleşme özelliğinden dolayı parçalanarak serbest hale getirilmeleri ve sonra bunların eleme veya tane boyutuna göre sınıflandırılması suretiyle cevherde mevcut mineral ve gangın ayrılmaları yani cevherin zenginleştirilmesi mümkün olmaktadır. Bu özellikleri gösteren minerallerin başlıcaları boraks, kolemanit, spodumen ve fluorit’tir. Bu işleme dekrepidasyon da denir.
Sponsorlu Bağlantılar
IŞINÖLÇER, —> Radyometre.
IŞINÖLÇÜM, —> Radyometri.
IZGARA, 1) Genellikle hareketsiz ve bazan da hareketli olan, delikleri veya aralıkları çok geniş tutulan ve üzerine gelen malzemeyi tane iriliğine göre sınıflandırma yapmaya yarayan klasifikasyon düzeni. 2) Kazanlarda yanma yerinin alt kısmını teşkil eden katı yakıta zemin teşkil etmesi ve yakıt için lüzumlu havanın geçmesi, külün aşağı dökülmesi için yol teşkil eden sistem. Izgaralar düz (5½-8½), meyilli (25½-50½), basamaklı, hareketli veya sabit olmak üzere çeşitli tiplerde yapılır. Basamaklı ızgaralar bilhassa düşük kaliteli yakıtların yakılmasında, düz ızgaralar ise küçük ve orta büyüklükteki ocaklarda ve alev borulu kazanların iç ateşliğinde kullanılır.
IZGARALI KÖMÜR YAKMA SİSTEMLERİ, Apartman ölçeğinde elle, büyük işletmelerde mekanik yüklemeli, sabit yatak esasına dayanan, yaygın bir kömür yakma düzeni. Elle yüklemede, ızgara üzerine serilen ve genelde 10-25cm arasında değişen kömür kalınlığı; kömür yapısına, yanma özelliklerine ve kazanın kapasitesine göre değişir. Kömür, yayma veya yastıklama şeklinde yakılır. Yayma, kömürün kazandaki tüm yatak kesit alanına belirli kalınlıkta yayılması şeklinde olup bu, homojen bir yanmanın sağlanması prensibine dayanır. Yastıklama yönteminde ise, kor haline gelmiş yarı kok, yatağın arka bölgelerine yığılır. Arka kısma çekilen kömürün yerine verilen kömürden çıkan uçucu maddeler arka bölümlerde bulunan kor hâldeki kömürlerin üzerinden geçerken tutuşur ve verilen ikincil hava ile yakılır.
