Arama

Tarihi Yapılar - Mostar Köprüsü (Bosna-Hersek)

Güncelleme: 30 Kasım 2010 Gösterim: 5.448 Cevap: 1
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Eylül 2010       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Mostar Köprüsü

Sponsorlu Bağlantılar
Eski Mostar şehrinin mimari ve kentsel yapısının ayrılmaz bir parçası olan eser, 1566 - 67 yıllarında inşa edilmiştir. Mimar Hayrettin'in eseridir. Mostar'ın simgesi haline gelen ve dünyanın en büyük tek gözlü taş köprülerinden biri olan köprü, 1993 yılında savaş sırasında yıkılmıştır. Büyük mimarlık mantığıyla estetiği buluşturan ve gerek sanatsal, gerekse bilimsel açıdan müstesna bir eser olan köprü, 2003 yılında yeniden inşa edilerek hizmete açılmıştır.
Mostar Köprüsü, 1890
Ad:  Mostar_K.jpg
Gösterim: 772
Boyut:  113.5 KB

Neretva Nehri'nden 24 metre yüksekte 30 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğinde olan Mostar Köprüsü, dönemine göre gelişmiş bir teknolojiyle inşa edildi. Köprü inşaatında 456 kalıp taş kullanıldı.


Mostar'ın Mirası

Ad:  m51102058opzp4.jpg
Gösterim: 944
Boyut:  93.1 KB

Eski Köprü (Stari Most) 1566 yılında Osmanlı mimarı Hayruddin tarafından inşa edildi. Mimar Sinan'ın öğrencisi olan Hayruddin, köprü için 456 kalıp taş kullandı.
Köprü, inşa edildikten sonra yakınındaki şehre ismini verdi, şehirde ticareti canlandırdı ve zenginleştirdi. Böylece Mostar, Hersek bölgesinin önemli bir şehri haline geldi.
Ad:  5151526_1.jpg
Gösterim: 955
Boyut:  22.6 KB
Fotoğraf: Unesco
Mostar'ın İncisi
Yüzyıllarca ayakta kalan köprü, UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi; binlerce turistin uğrak yeri oldu. Kentin erkekleri, nişanlılarına cesaretlerini kanıtlamak için düğün öncesinde köprüden Neretva nehrine atlardı.
Ad:  5151623_2.jpg
Gösterim: 648
Boyut:  20.2 KB
Fotoğraf: S-For
Yıkılması
Köprüye ilk saldırıyı 1992'de Bosnalı Sırplar düzenledi. Kasım 1993'te Hırvat tankları köprüye daha büyük bir zarar veren saldırılarını başlattı.
Ad:  5151859_3.jpg
Gösterim: 1109
Boyut:  18.8 KB
Kasım ayının sonunda köprü tamamen yıkıldı. Dev taşları, Neretva'nın sularına gömüldü. Mostar Köprüsü, yüzyıllar boyunca Bosna'da hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolüydü. Şehrin Müslüman ve Hırvat kesimini, birbirine bağlıyordu. Köprünün yıkımı, Mostar'ın çok uluslu mirasının reddedilmesinin simgesi olarak görüldü.
Ad:  5152023_4.jpg
Gösterim: 953
Boyut:  14.0 KB
Yayalara Köprü
Tarihi taş köprünün yerini derme çatma bir ahşap köprü aldı. Mostar civarındaki diğer köprüler de tahrip edildiğinden, nehrin iki yakasını birleştiren tek yapı bu olarak ahşap köprü kaldı. Savaş sonrasında İngiliz güçleri yıkılan köprünün yerine geçici bir demir köprü yaptı.
Ad:  515217_5.jpg
Gösterim: 689
Boyut:  20.0 KB clear
Yeniden İnşası
Mostar Köprüsü'nün eski haline uygun olarak yeniden inşaası çalışmaları (TİKA) UNESCO ve Dünya Bankası'nın desteğiyle 1997'de başladı. Köprünün inşaatını Türk şirketi olan ER-BU üstlendi. Macar ordusundan dalgıçlar orijinal taşları nehir yatağından bulup vinçlerle çıkardı. Suyun içinde bozulmaya uğrayan taşlar yapıda kullanılamadığından orijinal taşların çıkarıldığı günümüzde kapalı olan taş ocağı tekrardan bu iş için açılıp aynı ocaktan çıkarılan taşlar köprünün yapımında kullanıldı. Orijinal modele sadık kalan şirket, köprünün temellerini de sağlamlaştırdı. 30 metre uzunluğundaki, 24 metre yüksekliğindeki köprünün kemerindeki çalışma Haziran 2002'de başladı. Kilit taşı Ağustos 2003'te yerine konuldu.

Ad:  5152156_6.jpg
Gösterim: 857
Boyut:  23.1 KB
Fotoğraf: S-For
İskele
Köprünün inşaatını Türk şirketi ER-BU yaptı. Orijinal modele sadık kalan şirket, temelleri de sağlamlaştırdı.
Ad:  5152243_7.jpg
Gösterim: 761
Boyut:  19.9 KB
Fotoğraf: S-For
Kilit Taşı
30 metre uzunluğundaki, 20 metre yüksekliğindeki köprünün kemerindeki çalışma Haziran 2002'de başladı. Kilit taşı yerine Ağustos 2003'te konuldu.
Ad:  5152332_8.jpg
Gösterim: 527
Boyut:  28.7 KB
clear
Yeni Köprü

İnşaatı tamamlanan Mostar Köprüsü, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu çok sayıda devletin temsilcilerinin hazır bulunduğu bir törenle, İngiliz Prensi Charles tarafından 23 Temmuz 2004 tarihinde açıldı. Açılışı, çok sayıda televizyon ekibi naklen yayınla seyircilerine ulaştırdı.
Mostar Köprüsü, eski Mostar şehriyle birlikte 2005 yılında Dünya Miras Listesi'ne eklendi.
Bugün çok uluslu bir yönetim tarafından idare edilen Mostar'da savaş döneminde başlayan bölünmeler hala devam etmektedir. Hırvatlar nehrin batısında, Müslümanlar ise doğusunda yaşıyor. Savaş sırasında şehirden ayrılan Sırplarsa bir daha geri dönmedi.

Ad:  5152411_9.jpg
Gösterim: 476
Boyut:  17.9 KB

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
30 Kasım 2010       Mesaj #2
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Osmanlı'nın Dünya Mirası Mostar
Geçtiğimiz yüzyılın en kanlı savaşlarından birinin yaşandığı Yugoslavya, Osmanlı kültürel mirasının bir bir yok oluşuna, binlerce Müslümanın dökülen kanlarına görgü tanıklığı etmiş bir ülke. Çoğumuzun hatırladığı bu savaşın unutulmaz görüntülerinden birisi de tarihi Mostar köprüsü ve 1993 yılında Hırvat milislerin topçu ateşiyle yıkılan TV görüntüsü.
Sponsorlu Bağlantılar

Mostar'ın Doğuşu
Kanuni Sultan Süleyman baş mimarı Sinan' ı huzuruna çağırarak şöyle söylediği anlatılmaktadır:
"Ey koca mimar! Batı' da gittiğimiz en uç ilimiz Mostar' da öyle bir köprü yaptırasın ki, bu güne kadar eşi benzeri görülmeye; bakan gözü gönlü fethede; Türk' ün adını hatırlata, yaşata!"
Bu fermanın üzerine Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından tasarlanan köprü, 9 yılda inşa edilmiş ve 1566 'da tamamlanmıştır.
4 metre genişliğinde, 30 metre uzunluğunda ve Neretva nehrinden 24 metre yükseklikteki köprü, dönemi için gelişmiş bir teknoloji ile inşa edilmiş olup günümüzde UNESCO tarafından dünya kültür mirasının bir parçası olarak kabul edilmiştir. Köprü, çevresindeki kente de adını vererek Mostar, Hersek bölgesinin ana kenti olmuş diyebiliriz.

Ad:  mostar1.jpg
Gösterim: 1179
Boyut:  47.4 KB

Rivayete göre Osmanlı Sultanı'nın Mimar Hayreddin'e "tahta destekler kaldırıldığında köprü yıkılırsa onu idam edeceğini söylediği" ve mimarın o gün kendi mezarını kazmaya başladığı anlatılır. Köprü sağlamlığını kanıtlarcasına '429 yıl' ayakta kalmayı başarmıştır.
Kentin erkeklerinin, nişanlılarına cesaretlerini kanıtlamak için düğün öncesinde köprüden Neretva nehrine atlamaları da köprünün ününe sanki ün katmıştır.

Ad:  mostar2.jpg
Gösterim: 481
Boyut:  137.1 KB

Mostar Köprüsünün iki ayağından birine Tara diğerine Helebiye adı verilir. Evliya Çelebi'nin de Tara adlı ayağının kulesinde (bugünkü devlet konukevi) üç ay kalarak seyahatnamesini yazdığı ve seyahatnamesinde nehrin bir yakasından diğerine uzanan, gökkuşağına benzettiği Mostar'ın gezdiği 16 imparatorluk içerisinde benzersiz bir yapı olduğunu belirtmiştir.

Köprünün Yıkılışı
Köprüye ilk saldırı 1992'de Bosnalı Sırplar tarafından düzenlendi.Kasım 1993'te Hırvat tankları köprüye daha büyük bir zarar veren saldırılarına başladı. Kasım ayının sonunda ise köprü tamamen yıkıldı ve 456 kalıp taş Neretva'nın sularına gömüldü.

Ad:  mostar3.gif
Gösterim: 508
Boyut:  42.6 KBAd:  mostar4.jpg
Gösterim: 823
Boyut:  19.8 KB

Halkın ihtiyacını karşılamak için tarihi taş köprünün yerine nehrin iki yakasını birleştiren derme çatma ahşap bir köprü yapıldı.

Restorasyon
Köprünün yeniden inşaatı için çalışmalar 1997'de, UNESCO, Dünya Bankası, Avrupa Bankası ve başta Türkiye olmak üzere İtalya, Hollanda, Hırvatistan gibi ülkelerin bağışlarıyla eski haline uygun olarak yeniden başlamış olup, inşasını bir Türk firması gerçekleştirmiştir.

Ad:  mostar5.jpg
Gösterim: 417
Boyut:  30.2 KB

Önce köprünün temelleri sağlamlaştırılarak işe başlanmış, ardından nehre dökülen beyaz kireç taşları dalgıçlar tarafından kurtarılabildiği kadar kurtarılmıştır. Köprü yenilemesinde bu çıkartılan taşlardan örnek alınarak ve civardaki taş ocaklarından yenileri getirtilerek köprü yeniden inşa edilmiştir.

Ad:  mostar6.jpg
Gösterim: 467
Boyut:  18.9 KB

Kemerin sırtındaki kavisin estetiksel görünümünü sağlamak görüldüğü kadar basit olmamıştır. Taşlara yapboz parçaları gibi girinti ve çıkıntı şekilleri verilmiş olup, taşların birbirlerine sağlam kenetlenmeleri için dayanıklılığı kurşunla arttırılmış olan metal alışımdan faydalanılmıştır.
mostar7
mostar8

Kilit Taşı

Osmanlı Mimari'sindeki önemli yerini her zaman koruyan kilit taşı için Osmanlı tekniklerinin aynısı kullanıldı. 30 metre uzunluğundaki, 20 metre yüksekliğindeki köprünün kemerindeki çalışma Haziran 2002'de başlamış olup 111 sıra taştan yapılan köprünün tamamlanma işareti olan 56. sıradaki kilit taşı, 26 Ağustos 2003'te yerine konulmuştu.

Ad:  mostar9.JPG
Gösterim: 473
Boyut:  75.3 KB

Yeni Köprü ve Yeni Yaşam
Farklı iklim koşullarında farklı güzelliğe bürünen Mostar çoğumuzun hatırlayacağı gibi 2004 yılında gençlerin nehre atlayış gösterileri ve görkemli bir törenle açıldı. Bugün çok uluslu bir yönetim tarafından yönetilmekte olan bölgede Hırvatlar nehrin batısında, Müslümanlar doğusunda yaşamlarını sürdürmektedirler. Sırplar ise kente geri dönmediler.

Ad:  mostar10.jpg
Gösterim: 547
Boyut:  66.4 KB

Kaynaklar
* IL GIORNALE DELL'ARCHITETTURA Dergisi 6 Nisan 2003 sayısı
* CNN TRAVELLER 4 /2003
* www.gen-eng.florence.it

clear

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!

Benzer Konular

7 Eylül 2016 / Mystic@L Tarih
30 Haziran 2011 / AndThe_BlackSky Mimarlık