Tarihte Bugün Atatürk - Sayfa 30

Tarihte Bugün Atatürk:25 Ekim

Sponsorlu Bağlantılar

Atatürk'ün, Berlin'de bulunan Talât Paşa'ya yurt dışında yapacağı girişimlerden Ankara'nın haberdar edilmesini bildiren mektubu: "...Batı'da yapacağınız çalışma ve işlerden buraya kısım kısım bilgi verildiği takdirde karar ve eylemlerde tam ahenk meydana gelerek amaca erişmek kolaylaşır."
1919 - Manyas bölgesinde başlayan ve Susurluk - Gönen - Ulubat'ı içine alan bölgeye yayılan Birinci Anzavur Ayaklanması. (Bastırılması 30 Kasım 1919)

Tarihte bugün Atatürk 30 Ekim

1937 - Ankara Gar binası törenle açıldı.

İsmet Paşa'nın, Peşte karması ile Ankara karması arasındaki futbol maçını izlemek üzere öğleden sonra 19 Mayıs Stadyumu'na gelişi, stadyum'dan ayrılırken kendisine sevgi gösterilerinde bulunulması.


1933 - Atatürk'ün, saat 17.00'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Macar Heyeti'ni kabulü ve söyledikleri: "...Bir milletin büyüklüğü coğrafî yüzölçümü ile değil, yüreğinin asaleti, ülküsünün yüksekliği ile ölçülür!"


1930 - Türk-Yunan ilişkileri: Venizelos'un, 27-31 Ekim 1930'da Ankara'yı ziyareti sırasında 30 Ekim 1930 tarihli dostluk, tarafsızlık, uzlaşma ve hakem anlaşması imzalandı.

1924 - Atatürk'ün, milletvekili olan komutanlara telgrafı: "Bana olan itimat ve sevginize dayanarak gördüğüm ciddî lüzum üzerine derhal milletvekilliğinden istifa ettiğinizi telgrafla Meclis Başkanlığı'na bildirmenizi teklif ederim. Önemli olan askerî görevinize kayıtsız şartsız kendinizi vermek, sebep olarak kayda değer. Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi (Çakmak) Paşa Hazretleri aynı lüzuma dayanarak teklifim üzerine istifasını vermiştir." [Bu telgraf 3. Ordu Müfettişi Cevat (Çobanlı) 1. Kolordu Komutanı İzzettin (Çalışlar), 2. Kolordu Komutan Ali Hikmet (Ayerdem) 3. Kolordu Komutanı Şükrü Naili (Gökberk) 5. Kolordu Komutanı Fahrettin (Altay) ve 7. Kolordu Komutanı Cafer Tayyar (Eğilmez) Paşalara çekilmiştir]. [Kocatürk]

1923 - Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi.
İsmet (İnönü) Paşa’nın Cumhuriyet’in ilk Başbakan’ı oluşu.

Cumhurbaşkanı Atatürk tarafından, kabineyi kurmaya Malatya Milletvekili İsmet Paşa'nın atanması (Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kabinesi).

Başbakan İsmet İnönü'nün ilk Cumhuriyet kabinesini kurması. Cumhurbaşkanı seçilen Mustafa Kemal'in atadığı Başvekil İsmet Paşa'nın kurmuş olduğu hükümet Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde güvenoyu aldı. Böylece Cumhuriyet'in ilk hükümeti kuruldu.

1922 - Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılıp, T.B.M.M. Hükümetinin kuruluşu'na ilişkin kararın alınması.

Tarihte Bugün Atatürk:26 Ekim


1933 - TBMM'de Cumhuriyet'in 10. Yılı münasebetiyle hazırlanan Genel Af Kanunu kabul edildi. Bu afla TCK'nun değişik maddelerinde hüküm giymiş gazeteci ve siyasetçinin yamsıra İstiklal Mahkemeleri'nde yargılanarak, hüküm giymiş sanıklar da affedildi.

1922 - İsmet Paşa'nın Hariciye vekilliğine seçilmesi.
İsmet İnönü, Lozan Konferansı öncesinde Dışişleri Bakanlığı görevine getirildi.

1918 - İngilizlerin, Halep'e girişi.
Atatürk, Halep'in kuzeyindeki işgalcilerin taarruzunu durdurdu.

Tarihte Bugün Atatürk: 28 Ekim


1938 - Ankara Radyosu bir yıl gibi kısa sürede tamamlanarak hizmete girdi.

1937 - 28-30 Ekim tarihleri arasında Atatürk, Ankara'da son defa Cumhuriyet Bayramı törenlerine katıldı. 1927 - Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk kez nüfus sayımı yapıldı.

Tarihte Bugün Atatürk: 29 Ekim


Atatürk'ün, Halk Partisi Meclis Grubu'nun toplantısında, hükûmet buhranına hal tarzı bulmak için "Anayasa'nın bazı maddelerinin açıklanması" gerektiğini bildiren konuşması ve Cumhuriyet teklifinin toplantıda kabul edilmesi.
●Büyük Millet Meclisi'nde, "Anayasa'nın bazı maddelerinin değiştirilmesine dair kanun teklifi"nin derhal görüşülmesinin önerilmesi ve Türkiye Devleti'nin hükûmet şeklinin Cumhuriyet olduğunun, "Yaşasın Cumhuriyet" sesleri arasında kabul edilmesi.
●Büyük Millet Meclisi'nde, gizli oyla cumhurbaşkanı seçimi ve Ankara Milletvekili Atatürk'ün oya katılan 158 milletvekilinin 158 oyuyla Türkiye Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.
●Atatürk'ün, Cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine Meclis'e teşekkürü: "...Daima, muhterem arkadaşlarımın ellerine çok samimî ve sıkı bir surette yapışarak, onların şahıslarından kendimi bir an bile ayrı görmeyerek çalışacağım. Milletin sevgisini daima dayanak noktası sayarak hep beraber ileriye gideceğiz. Türkiye Cumhuriyeti, mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır."
●Atatürk'ün, Fransız gazeteci Maurice Pernot'e demeci: "...Memleketimizi çağdaşlaştırmak istiyoruz. Bütün çalışmamız Türkiye'de çağdaş, bu sebeple batılı bir hükûmet oluşturmaktır. Uygarlığa girmek arzu edip de, batıya yönelmemiş millet hangisidir?"

Tarihte Bugün Atatürk: 30 Ekim


1937 - Ankara Gar binası törenle açıldı.

İsmet Paşa'nın, Peşte karması ile Ankara karması arasındaki futbol maçını izlemek üzere öğleden sonra 19 Mayıs Stadyumu'na gelişi, stadyum'dan ayrılırken kendisine sevgi gösterilerinde bulunulması.

Atatürk'ün, -İsmet İnönü'ye stadyumda sevgi gösterileri yapıldığının kendisine iletilmesi üzerine- söyledikleri: "Gördün mü büyük milleti! Kendisine hizmet edenleri işte böyle daime takdir ve hürmetle karşılar! Aferin, pek memnun oldum."

1930 - İzmir’deki sel afetinde 117 kişi boğuldu, 690 ev yıkıldı ve 2000 vatandaş açıkta kaldı.

Atatürk'ün, Ankara Türkocağı'nda tertiplenen Cumhuriyet balosunda, misafir Yunan gazetecilerinin ricası üzerine demeci: "Yunan gazetecilerini burada görmekle bahtiyarım. Yaklaşma temininde basının rolü çok kıymetlidir."

Türk-Yunan ilişkileri: Venizelos'un, 27-31 Ekim 1930'da Ankara'yı ziyareti sırasında 30 Ekim 1930 tarihli dostluk, tarafsızlık, uzlaşma ve hakem anlaşması imzalandı.

1923 - Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi.
İsmet (İnönü) Paşa’nın Cumhuriyet’in ilk Başbakan’ı oluşu.

Cumhurbaşkanı Atatürk tarafından, kabineyi kurmaya Malatya Milletvekili İsmet Paşa'nın atanması (Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kabinesi).

Başbakan İsmet İnönü'nün ilk Cumhuriyet kabinesini kurması. Cumhurbaşkanı seçilen Mustafa Kemal'in atadığı Başvekil İsmet Paşa'nın kurmuş olduğu hükümet Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde güvenoyu aldı. Böylece Cumhuriyet'in ilk hükümeti kuruldu.

1922 - Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılıp, T.B.M.M. Hükümetinin kuruluşu'na ilişkin kararın alınması.

Osmanlı İmparatorluğu'nun tükenip bittiğine, yeni bir Türkiye Devletinin doğduğuna, Anayasa gereğince egemenlik haklarının millete ait olduğuna dair, Mustafa Kemal Paşa'nın da imzası bulunan önergenin TBMM'de görüşülmeye başlaması.

Ankara'da Büyük Millet Meclisi'nde İstanbul Hükümeti ve Tevfik Paşa aleyhinde konuşmalar yapıldı. Padişahlığın kaldırılması yolunda verilen önerge tartışma yarattı.

Tarihte Bugün Atatürk: 31 Ekim

1924 - Mareşal Mustafa Fevzi ÇAKMAK (1876-1950) İstanbul'da doğdu. 1896'da Harp Okulunu, 1898'de de Harp Akademisini bitirdi. Trablusgarp, Balkan, I. Dünya Savaşlarında görev aldı. 1918'de Genelkurmay Başkanı, 1920'de Harbiye Nazırı (Bakanı) oldu. Milli Mücadele'ye katılmak üzere 1920 yılında Ankara'ya geldi. Milli Savunma Bakanlığına getirildi. 1921'de Genelkurmay Başkanı oldu. Aynı yıl Orgeneralliğe, 1922'de de Mareşalliğe terfi etti. 1924-1944 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı yaptı. Yaş haddinden emekliye ayrıldı. TBMM'de 14 Ağustos 1923'e kadar Kozan Milletvekili olarak görev yaptı. Daha sonra İstanbul Milletvekili seçildi. 31 Ekim 1924'te milletvekilliğinden istifa etti. 1946-1947 yılları arasında İstanbul Bağımsız Milletvekili olarak TBMM'de görev yaptı. İstanbul'da öldü.