Opera ve Bale

Sanatın her dalında ileri gitmiş Floransa'nın Medici yönetimi, tüm sanatları içine alacak yeni bir sanat yaratmak için kolları sıvadılar. İçlerinde, edebiyatçıların, ressamların, mimarların, bestecilerin, tiyatrocu ve dansçıların olduğu çalışma grubu, birkaç yıllık çaba sonunda "Daphne" adlı, konusunu mitolojiden alan, Jacobo Peri tarafından bestelen ilk ürününü verdi. Geçen yıllar içinde opera denen bu sanat, hızla gelişti.Önce İtalya'nın diğer kentlerine, sonra Fransa, İngiltere ve Almanya 'ya değişerek-gelişerek yayıldı.


BALE
Bale dans, mimik, müzik ve dekor sanatlarının ileri standartta birleştirilerek kullanan bir tiyatro gösterisi olarak tanımlanabilir. Asıl eleman olarak kullanılan dans aslında italyancadans anlamına gelen "ballo" ya da "balletto" sözcüğünden türetilmiştir.
Bale ilk olarak İtalya'da rönesans döneminden görülmektedir. Mim sanatçılarının ortaçağ ve rönesans tiyatro gösterilerinde ve geleneksel halk gösterilerindeki dans adımları bugünkü balenin temellerini oluşturur. O zamanlarda koreografik bir düzeni olmayan bale Dominic de Piacenza ve Antonio Cornazzo'nun ilk koreografik kompozisyon denemeleri ve adımlara isim vermeleriyle gelişmiş bu noktada Fransızlar çok etkilenmiş ve bunun sonucunda bugünkü balenin ilk tohumları 1581'de Catherine de Medici'nin "Beaujoyeux" adlı Le Ballet Comique de la Reine tarafından sahnelenen gösterisiyle atılmıştır.
Fransa'da Henry IV tarafından desteklenen bale tüm Avrupa'ya, oradan da 16. ve 17.yüzyılın sonlarında da Danimarka ve Isveç'e kadar yayılmıştır. Balenin altın çağı kendisi de iyi bir dansçı olan Louis XIX döneminde başlamıştır. Bu döneme kadar halk tarafından dans edilirken bir kez profesyonel dansçılar kostüm maske ve peruklar kullanarak dans etmeye başlamışlardır. 18.yüzyılda bale tamamen kendini opera sanatından soyutlayarak özgür bir sanat formuna kavuşmuştur. Bunun da tohumları George Noverre trafından atılmış ve bugün sahnede gördüğümüz bale sanatı onun koyduğu kurallar üzerine kurulmuştur.18.yüzyılın ikinci yarısında Rusya'ya ulaşan bale St.Petersburg da Petipa ve Saint-Leon la hayat bularak gelişmiş ve bugün hale sahnelenen Uyuyan Güzel, Fındıkkıran ve Kuğu Gölü gibi tanınmış eserler buradan tüm dünyaya yayılmıştır.

Balenin Tarihçesi!

15. yüzyıl yazarlarından biri baleyi şu şekilde tarif ediyor: 'Bale müzik ve dans eşliğinde yapılan bir pandomimadır.' Gerçekten de tiyatrolarda, operalarda seyredilen usta dansörlerin oluşturduğu Bale Sanatı ile dans, en yüksek düzeyine ulaşmıştır.

Bale, İtalya'da Rönesans Çağı'nın saray balolarında ilk kez ortaya çıktı. Bu saray eğlencelerinde pandomima ve dans sürekli olarak birlikte yürümekteydi.

Fransa Kralı Louis XIV, bale ile yakından ilgilenmiş, balenin gelişmesi için öğretmenler yönetiminde bir bale topluluğu kurmuştu.

Yine Louis XIV'ün 1661 yılında bir Dans Akademisi açtığı ve o çağda Fransa'da müzik ile tiyatronun dansla birlikte yürüdüğü görülür. Bugün bile bale adımlarının temelini oluşturan 'Beş Ayak' durumu 1680 yılında aynı akademinin koyduğu ilkelere dayanır.

Bale oyunlarında kadınlar ilk kez 1700 yıllarında rol almaya başladılar. 18. yüzyılın ikinci yarısına kadar söz ve şarkıyla birlikte yürüyen bale, yavaş yavaş yalnız müzik eşliğinde yapılan sözsüz ve şarkısız bir sanat halini aldı.

Bilinen Ünlü Bale Toplulukları!

• Bolşoy (Moskova)
• Sadler's Wells (Londra)
• New York Şehir Balesi
• İngiliz Krallık Balesi (Londra)
• İsveç Krallık Balesi (Stockholm)
• Scala Tiyatro Balesi (Milano)
• Marquis de Cuevas Bale Topluluğu (Paris)

Kaynak: Büyük Larousse