Balkan Savaşları

Önce Osmanlı Devleti ile Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ arasında (Birinci Balkan Savaşı), daha sonra da dört Balkan devleti arasında (İkinci Balkan Savaşı) çıkan savaş (1912-1913).

Birinci Balkan Savaşı:

Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşı'nın başlangıcı oldu. Bu savaş Osmanlı topraklarının parçalanma sürecini yeniden başlattı. Osmanlı topraklarının paylaşılması konusunda 13 Mart 1912'de Sırbistan-Bulgaristan, 30 Mayıs 1912'de Yunanistan-Bulgaristan anlaştılar. 6 Ekim 1912'de de Sırbistan ile Karadağ arasında bir antlaşma imzalandı. Rusya'nın da desteklediği Balkan devletleri, 13 Ekim 1912'de Rumeli'de ıslahat yapılması, bu ıslahatta kendilerine de söz hakkı tanınması ve Osmanlı ordusunun hemen terhis edilmesini istediler. Daha bu ültimatom verilmeden Karadağ 8 Ekim 1912'de Osmanlı Devleti'ne savaş ilân etmiş bulunuyordu. Bu ültimatom üzerine Osmanlı Devleti 14 Ekim 1912'de büyük devletlere, Makedonya'da ıslahatı yabancıların karışması olmadan kendisinin yapacağını bildirdi.

17 Ekim 1912 tarihinde de Sırp ve Bulgar elçilerine pasaportları iade edildi. Yunanistan da Sırbistan ve Bulgaristan ile siyasî ilişkilerin kesilmesini savaş nedeni sayarak müttefiklerinin yanında yer aldı. Osmanlı ordusu bu savaşta çok kötü yönetildi ve en ufak bir başarı bile elde edemedi. Bulgarlar 15 Kasım 1912'de Çatalca'ya dayandılar. Yanya, Edirne ve İşkodra kaleleri dışında tüm Balkanlar, Osmanlı Devleti'nin elinden çıktı. 29 Kasım 1912'de de Arnavutluk bağımsızlığını ilân etti. Sonuçta, 3 Aralık 1912'de Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ ile ateşkes imzalandı. Yunanistan, koşulları kabul edilmediği için ateşkese katılmadı.

17 Ocak 1913'te büyük devletler Osmanlı Devleti'ne bir nota vererek Edirne'nin Bulgaristan'a verilmesini, Midye-Enez hattının sınır kabul edilmesini ve adalarla ilgili kararın da kendilerine bırakılmasını istediler. Osmanlı hükümeti bu notayı kabul etmek üzereydi ki, Babıâli Baskını ile İstanbul'da hükümet değişti ve savaş yeniden başladı. Bu son savaşlarda Bulgar ordusu, bazı başarılarına karşın 3 Şubat'ta Çatalca savunma hattını yaramadı. Ancak kuşatma hâlinde olan Edirne, Yanya, İşkodra kaleleri Balkan devletlerinin eline geçti. Bu koşullar altında, Osmanlı Devleti dört Balkan devleti ile barış yapmayı kabul etti. Barış antlaşması 30 Mayıs 1913'te Londra'da imzalandı. Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti Midye-Enez hattını sınır olarak kabul etti. Edirne'yi, Dedeağaç'ı Bulgaristan'a; Selânik, Makedonya'nın bir kısmını ve Girit'i Yunanistan'a; Makedonya'nın geri kalan kısmını da Sırbistan'a bıraktı. Bu antlaşmayla Bulgaristan, Ege Denizi'ne sahili olan bir devlet oluyor ve Birinci Balkan Savaşı'ndan en kârlı devlet olarak çıkıyordu.

• I. Balkan savaşında Osmanlı Devleti, Bulgaristan'a Edirne ve Kırklareli'ni verdi.
• Yunanlılara da Adaları vermiş oldu.
• 1. Balkan savaşı devam ederken İttihat ve Terakki Cemiyeti Babı Ali'yi (Babıali) basarak yönetimi ele geçirdi.(İttihatçılar 1918'e kadar yönetimde kalırken Türkçülük anlayışını savun­dular.)
• 1. Balkan savaşı devam ederken Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti. (1912 -1913)

İkinci Balkan Savaşı

Birinci Balkan Savaşı'ndan en büyük payı Bulgaristan'ın alması, Bulgaristan'ın müttefiklerinin ve Birinci Balkan Savaşı'na katılmayan Romanya'nın, Bulgaristan'a karşı birleşmesine neden oldu. Bulgaristan 29 Ekim 1913'te eski müttefiklerine savaş ilân etti. Ancak bu defa Bulgar ordusu Sırplar ve Yunanlılar karşısında yenilgiye uğradı. 10Temmuz 1913'te Romanya da Bulgaristan'a savaş ilân etti. Bulgaristan'ın Tuna kıyı şeridi Romanya tarafından işgal edildi. Romanya ordusu Sofya'ya doğru ilerlemeye başladı. Osmanlı Devleti bu olaylardan yararlanarak 21-22 Temmuz 1913'te Kırklareli ve Edirne bölgelerini ve Edirne kentini geri almayı başardı. Romanya, Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan, 10 Ağustos 1913'te Bükreş Antlaşması'nı imzaladılar. Bu antlaşmayla Bulgaristan, Birinci Balkan Savaşı'nda ele geçirdiği yerlerin büyük bir kısmını müttefiklerine ve bir kısım kendi arazisini de Romanya'ya bıraktı. Osmanlı Devleti 29 Eylül 1913'te Bulgaristan, 14 Kasım 1913'te Yunanistan ve 14 Mart 1914'te de Sırbistan ile yeni barış antlaşmaları imzaladı.

• Osmanlılar II. Balkan Savaşın­dan sonra Bulgarlarla İstanbul Antlaşma'sını yaparak Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı. (TBMM ile Bulgaristan arasındaki sınır Mudanya Ateşkes Antlaşma­sıyla bugünkü halini aldı.)
• Yunanlılarlada Atina Antlaş­ması yapıldı. Girit Yunanlılara verildi. (TBMM ile Yunanistan arasındaki sınır Mudanya Ateşkes Antlaşmasıyla bugün­kü halini aldı.)
• Bozcaada ve İmroz dışındaki adalar Yunan ve İtalyan'ların eline geçti. (İtalya II. Dünya savaşında yenilince adalar Yunanlıların eline geçti)

Balkan Savaşların Sonuçları

• Balkan Savaşlarının sonunda Osmanlı Devleti, Arnavutluk, Makedonya, Batı Trakya ve Ege adalarını kaybetti.
• Osmanlı Devletinin elinde Avrupa'da sadece Doğu Trakya toprakları kaldı.
• 1. Dünya savaşı öncesi Osmanlı Devleti Kuzey Afrika ile tüm bağlarını kesti.
• 1. Dünya savaşı öncesi Balkan­larda Türklerin oturduğu yerler elden çıktı.
• 1. Dünya savaşı öncesi İtalya Osmanlı Devleti'nin kara sularına yerleşmişti.