Karamanoğulları
Moğollardan kaçarak Anadolu'ya gelen Oğuzlar'ın Avşar boyundan olan Karaman oymağını Selçuklular Mut, Gülnar ve Ermenek yöresine yerleştirmişlerdi.
Karaman oğulları Beyliği sonradan İçil (İçel) adını alan bu bölgede Karaman oymağınca kuruldu.
1256'da bu oymağın başına geçen Kerimuddin Karaman Anadolu Selçuklularının zayıflamasından yararlanarak topraklarını genişletti.
Bu arada Selçuklular'ın başkenti Konya'yı almaya çalıştıysa da yenilerek öldürüldü. Onun yerine geçen Mehmet Bey Moğollar'a karşı başarılı savaşlar verdi ve Konya'yı kısa bir süre için ele geçirdi.
Konya'da bulunduğu sırada ilk kez Türkçe'yi resmi dil olarak ilan etti. Moğol ve Selçuklu ordusuna yenilerek yaşamını yitiren Mehmet Bey'in ardından başa geçen beyler Moğollar ile sürekli savaştılar.
Birkaç kez Konya'yı işgal ettilerse de bu kentte tutunamadılar. Ancak İlhanlıların Anadolu'dan çekilmesinden sonra Konya'yı alarak başkent yapan Karaman oğulları giderek çok güçlü bir beylik haline geldi. Sınırları genişledikçe, Germiyan oğulları’nın ve Hamidoğullan'nın topraklarını alan Osmanlılar ile komşu oldular.
Osmanlıların güçlenmesi Karaman oğulları’nı tedirgin ediyordu. Böylece iki devlet arasında uzun bir mücadele başladı.
Karaman oğulları Osmanlılara karşı Akkoyunlular'ın ve Timurluların yanı sıra Avrupa devletleriyle de işbirliği yaptılar.
Yıldırım Bayezid Rumeli'de Haçlılar ile savaşırken, öbür Anadolu beyliklerini de kışkırtarak Osmanlılara saldırdılar.
Bunun üzerine Yıldırım Bayezid 1390'da Karaman oğullarının üzerine yürüdü ve Konya'yı alarak bu güçlü beyliğin egemenliğine son verdi.
Ankara Savaşı'ndan sonra topraklarını geri alarak beyliklerini yeniden kuran Karaman oğulları Osmanlılar ile savaşmayı sürdürdüyse de, Fatih Sultan Mehmet 1466'da kesin olarak bu beyliği ortadan kaldırdı.
Beyliklerin Devlet Yapısı ve Ordu Düzeni Anadolu beyliklerinin ilk örgütlenmesi aşiret yapısındaydı.
Anadolu Selçuklu sultanları bu aşiretleri özellikle Bizans sınırına yerleştirmişler ve bu toprakları aşiret beylerine ikta (tımar) olarak vermişlerdi.
İkta sisteminde, Türkmen beyleri kendilerine verilen toprağa yerleşiyor, buna karşılık Selçuklu sultanı için 50'den az olmamak koşuluyla asker besliyorlardı.
Toprak gene Selçuklu sultanının mülküydü, ama kaldırılan ürün beylerin oluyordu.
İkta yoluyla sınır bölgelerine yerleştirilmiş olan beyler sonradan bağımsızlıklarını ilan ettiklerinde Selçuklu devlet yapısını kendilerine örnek aldılar.
Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica
