BİBER. Meyveleri hem sebze, hem baharat olarak kullanılan tatlı ve acı biberler, patlıcangiller familyasının Capsicum cinsindendir. Anayurdu Orta ve Güney Amerika olan bu b itkiler 15.yüzyıl sonlarında, Amerika'nın keşfinden sonra İspanya'ya götürülmüş, buradan bütün dünyaya yayılmıştır. Türkiye'ye ise biber tohumları ilk kez 16. yüzyılda Macaristan'dan gelmiştir.
Bu cinsin en önemli türü olan Capsicum annuum, 1 metreye kadar boylanabilen biryıl-lık otsu bir bitkidir. Sivri biber, çarliston, dolmalık biber ve süs biberi gibi değişik biçim ve tatta meyveler veren birçok çeşidi geliştirilmiştir. Kiraz gibi küçük, yuvarlak meyveler veren arnavutbiberi ile sivri biber acı, çarliston genellikle hafif acı, dolmalık biber tatlıdır.
Üstü pürüzsüz, kaygan ve parlak olan, içinde küçük, yassı ve beyaz tohumlar bulunan meyveler olgunlaşmadan önce beyazımsı sarı renkte, körpeyken açık ya da koyu yeşildir. Olgunlaştıkça renkleri sarı, kırmızı, turuncu, hatta mora döner. Sivri biber genellikle yeşilken toplanır ve çiğ olarak yenir, salataya doğranır, kızartılır ya da turşusu yapılır. Dalında kızarmaya bırakılan acı sivri biberler ise kurutularak öğütülür ve kırmızı toz biber ya da pul biber halinde baharat olarak kullanılır.
Paprika adıyla bilinen etli kırmızı biberin hem taze meyveleri, hem turşusu çok lezzetlidir. Çok daha iri, çan biçiminde ve derin loplu olan dolmalık biberin rengi san ile yeşilin açık ve koyu tonları arasında değişir. Genellikle kızarıp acılaşmadan önce toplanan meyveler salatada çiğ olarak yendiği gibi etli ya da zeytinyağlı dolması, kızartması ve turşusu da yapılır. Biçimi dolmalık bibere benzeyen, ama iyice etli ve kırmızı olan domates biberinden de biber salçası hazırlanır.
A ve C vitaminlerince zengin olan biber meyvelerine acı ve yakıcı tadını veren alkaloit, mide salgısını artırarak iştah açar ve sindirimi kolaylaştırır. Ama aşırı salgı artışı midede ülser denen yaraların açılmasına yol açacağından, fazla biberli yiyeceklerden kaçınmak gerekir.
En çok kullanılan baharatlardan biri olan karabiber, yeşil ve kırmızı biberlerle aynı familyadan olmayan değişik bir bitkinin kurutulmuş meyvelerinden elde edilir
Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica
