Ingmar Bergman

İsveçli sinema yönetmeni Ingmar Bergman insanın yalnızlığını, çeşitli nedenlerle çektiği ruhsal acıları, cinsel sorunlarından kaynaklanan bu­nalımlarını konu alan, hemen hemen benzer anlatımlar taşıyan filmleriyle tanınır. İlk iki filmi dışında öteki filmlerinde Tanrı, şeytan, cinsel ve duygusal dünyasıyla kadın, cinsel sorunlar, ölüm, evlilik konuları ağır basar.


Bir papazın oğlu olarak Uppsala'da doğan Bergman dindar bir çevrede yetişti. Düşünce ve ahlak anlayışının biçimlenmesinde çevre­sinin büyük etkisi oldu. Çocukluğunda kilise­de gördüğü dinsel resimler onu büyülüyordu. Bergman'ın duygu ve düşüncelerini görüntüy­le anlatma eğiliminin doğmasında bu resimle­rin önemli payı vardır.

Bergman, Stockholm Üniversitesi'nde sa­nat, tarih ve edebiyat dersleri okudu. Öğren­cilik yıllarında tiyatroyla ilgilendi, oyunlar yazdı ve yönetti. Senaryosunu yazdığı Hets (1944; "Cinnet") filmi büyük ilgi gördü. Bu başarının verdiği güvenle ilk filmi Kris'ı (1945; "Kriz") çekti. Daha sonraki birkaç filminde de gençliğin, değişen topluma uyum, aşk ve askerlik gibi sorunlarını işledi. Berg­man'ın sonraki filmlerinde üzerinde çok duracağı kötülük konusunu işlediği ilk filmi Fangelse (1949; "Zindan") oldu. Kötünün her zaman iyiyi gölgede bıraktığı düşüncesini ele alan film, dünyayı şeytanın yönettiğine ina­nan bir yönetmeni anlatıyordu.


Bergman filmlerinde gösterişten uzak yalın bir anlatım kullanır. İnsanların birbirlerini anlayamamalarındaki çelişkileri çözümleme­ye çalışır. Bergman'ın filmlerinin bir özelliği de, çoğunlukla değişmeyen oyuncu kadrosu­dur. Bunlar Harriet Andersson, Ingrid Thu-lin, Liv Ullmann, Bibi Andersson, Max von Sydovv gibi İsveç sinemasının önde gelen oyuncularıdır.


Bergman, Kvinnors Vantan (1952; "Bekle­yen Kadınlar") gibi güldürü filmleri ve Som-maren med Monika (1953; "Monika'yla Ge­çen Yaz") gibi gençlik aşkını anlattığı iyimser filmler de yaptı. Ama onun sanatını ve tartışmak istediği sorunları en iyi yansıtan, Yedinci Mühür (Det sjunde inseglet; 1956), Yaban Çilekleri {Smultronstöllet; 1957), Ses­sizlik (Tystnaden; 1963), Temas (Beröringen; 1970), Viskingar och rop (1972; "Çığlıklar ve Fısıltılar"), Yüz Yüze (Ansikte mot ansikte; 1975) gibi filmleridir.