Arama

Malezya ve Malezya Tarihi - Tek Mesaj #4

CrasHofCinneT - avatarı
CrasHofCinneT
VIP Pragmatist Çılgın Zat...
10 Ekim 2008       Mesaj #4
CrasHofCinneT - avatarı
VIP Pragmatist Çılgın Zat...
MALEZYA'YA İLİŞKİN BİLGİLER
YÜZÖLÇÜMÜ: 330.434 km2. NÜFUS: 16.527.800 (1988).
YÖNETİM: Bağımsız federal anayasal krallık. İngiliz
Uluslar Topluluğu üyesi. BAŞKENT: Kuala Lumpur.
DOĞAL YAPI: Her iki yanında kıyı ovaları bulunan dağlar Malakka Yarımadası boyunca uzanır. Sabah, verimli yüksek düzlükleriyle dağlık bir bölgedir. Saravak'ın da iç kesimleri dağlıktır.
BAŞLICA ÜRÜNLER: Kauçuk, pirinç, palmiye yağı, hindistancevizi yağı, kopra (kurutulmuş hindistance­vizi içi), ananas, sagu, tapyoka, kereste, biber, kakao, kalay, demir cevheri, petrol.
ÖNEMLİ KENTLER: Kuala Lumpur, Penang, Kelang, İpo,
Malakka, Johor Baharu, Petaling Jaya. EĞİTİM: Dokuz yıllık temel eğitim parasızdır.

MALEZYA. Güneydoğu Asya'da bağımsız bir eyaletler federasyonu olan Malezya, İngi­liz Uluslar Topluluğu üyesidir. Malezya, Ma-lakka Yarımadası'nın güney bölümünde yer alan Batı Malezya ile Borneo Adası'nın kuzey bölümünde bulunan Doğu Malezya olarak, birbirinden uzak iki bölgeye ayrılır. Batı Malezya'da Pahang, Terengganu, Kedah, Jo-hor, Negeri Sembilan, Kelantan, Selangor, Perak, Perlis, Penang ve Malakka olarak 11 eyalet bulunur.

Malakka Yarımadası'nın yaklaşık 800 km uzunluğunda ve 320 km genişliğindeki güney kesiminde bulunan Batı Malezya'nın kuzeyin­de Tayland, güneyinde Singapur, batısında Malakka Boğazı ve doğusunda Güney Çin Denizi yer alır. Sabah ve Saravak eyaletlerin­den oluşan Doğu Malezya, 1.100 km uzunlu­ğunda, 390 km genişliğindedir. Kuzeyinde Güney Çin Denizi, doğusunda Selebes Denizi ve güneyinde Endonezya'nın Borneo toprak­ları uzanır. Bağımsız bir devlet olan Brunei, Saravak topraklarıyla çevrelenmiştir.

Batı Malezya'nın belkemiğini yarımada bo­yunca zigzaglar çizerek uzanan dağlar oluştu­rur. Irmaklar ve çaylar bu dağların iki yanın­dan akarak denize ulaşır. Doğu kıyılarında, palmiyelerle çevrili gümüş renkli kumsallar ve açıklarda güzel görünümlü adalar vardır. Batı kıyılarında, ırmaklar mangrov bataklıkları arasından ağır ağır Malakka Boğazı'na akar. Borneo'nun kuzeybatı kıyısındaki Saravak'ta kıvrımlı tepeler ve çok sayıda akarsuların yer aldığı bataklık kıyı ovası, güneyde dağlarla çevrilidir. Kuzeyde bulunan Sabah da dağlık bir bölgedir ve 4.100 metreye ulaşan yüksekli­ğiyle Güneydoğu Asya'nın en yüksek dağı olan Kinebalu buradadır. Sabah'ın doğu kıyısı bataklık olmakla birlikte, batı bölümünde verimli bir ova vardır. Birkaç derin körfez elverişli limanlar oluşturur. Malezya'da tro­pik iklim egemendir.

Batı Malezya topraklarının yarısından ço­ğunu yağmur ormanları kaplar. Bu ormanlar­da, yaprak dökmeyen ağaçlar, bambular, sarmaşıklar ve aralarında yaklaşık 800 çeşit orkidenin de bulunduğu tropik bitkiler yetişir (bak. YaGmur ormanları). Bölgede yaşayan yabanıl hayvanlar arasında filler, gergedan­lar, kaplanlar, parslar, insansımaymunlar ve maymunlar bulunur. Ormanlarda, uçarkurba-ğa denen dev yarasalar, uçan sincaplar, maki­ler ve ağaçtan ağaca ka***** dolaşan kerten­keleler yaşar. Bataklıklar timsahlarla dolu­dur, yağmur ormanlarında piton ve kral kobra gibi yılanlara rastlanır. Sabah ve Sara-vak'ta, kertenkeleler, timsahlar ve çok sayı­da parlak renkli kuşun yanı sıra 150'den fazla yılan çeşidi bulunur. Ayrıca bölgede çeşitli balıklar ve böcekler de yaşar.

Batı Malezya'da halkın yaklaşık 6 milyonu­nu Malaylar oluşturur. 4 milyon kadar da Çinli vardır. Geri kalan 1 milyon kişi de Hintliler ve Pakistanlılar'dır. Sabah'da en kalabalık etnik topluluk Dusunlar (Kadazan-lar), Saravak da ise İbanlar'dır (Deniz Dayak­ları). Burada Çinliler, Malaylar ve Hintliler' den başka daha küçük topluluklar da yaşa­maktadır. Ulusal dil Malay dilidir. İngilizce, Çince ve Hint dilleri de yaygın olarak kullanı­lır. Malaylar'ın tümü Müslüman'dır.
Malezya, yıllık bütçesinin beşte birini eğiti­me ayırır. İlköğrenim Malay dili, İngilizce, Çince ve Tamil dili olmak üzere dört dilde yapılır. Ülkede beş üniversite vardır. Bunlar­dan dördü Kuala Lumpur'da ya da çevresin­de, biri de Penang Adası'nda kurulmuştur.

Malezya, başta bir kral ve parlamentonun olduğu anayasal krallıkla yönetilir. Kral, do­kuz eyaletin hükümdarlarınca beş yıl için seçilir. Kralın görevi simgeseldir. Malakka, Penang, Sabah ve Saravak eyaletlerinin ba­şında merkez yönetimin atadığı birer vali bulunur. Parlamento, senatodan başka, üyeleri halkoyuyla seçilen temsilciler meclisinden oluşur. Ayrıca, 13 eyaletin her birinde seçim­le işbaşına gelen bir meclis vardır.

Modern yapıların bulunduğu Kuala Lum­pur federal başkent, Penang ise ikinci büyük kenttir. Ülkenin başlıca limanları, Penang, Kelang ve Malakka'dır.

Sanayi ve Tarım
Malezya ekonomisi kauçuk, palmiye yağı, petrol, kalay, kereste ve sanayi mallarının üretimine ve dış ülkelere satımına dayanır. Yeryüzündeki doğal kauçuk üretiminin üçte birinden fazlasını Batı Malezya sağlar.

Dünya kalayının üçte birine yakın bölümü de Batı Malezya'dan elde edilir. Petrol ve doğal gaz bakımından çok zengindir. Boksit, demir cevheri ve bakır da başlıca madenleri arasındadır.
Kauçuktan sonra en önemli tarım ürünü pirinçtir. Son yıllarda çiftçiler yeni tarım yöntemleri ve değişik tohumlar kullanarak çok daha fazla ürün alabilmektedir. Palmiye yağı da dışarıya satılan önemli bir üründür. Ne var ki, Malezya'nın yiyecek üretimi gerek­sinimini karşılamaktan uzaktır ve gıda ürünle­ri dışarıdan alınmaktadır. Hindistancevizi hem yiyecek, hem de yağı için yetiştirilir. Öbür ürünleri tatlıpatates, sagu, tütün, kene­vir, kakao, biber ve şekerkamışıdır. Ananas plantasyonları (büyük çiftlikler) ve turunçgil­lerin üretimi de yaygındır. Çinli bostancılar, yerel topluluklar için sebze yetiştirirler. Süt üretimi için sığır, manda, domuz ve kümes hayvanları beslenir. Denizde ve akarsularda bol balık vardır. Saravak ve Sabah'ta, yağmur ormanlarından elde edilen kereste, önemli bir dış ticaret ürünüdür.

Malezya, demiryoluyla Singapur ve Tay land'a bağlanır. Ülke, çok gelişmiş bir kara­yolu ağına sahiptir. Doğu Malezya'da büyük kentler ve kasabalar birbirlerine düzgün yol­larla bağlanır. Irmak ulaşımı da önemlidir. Başta Kuala Lumpur Havalimanı olmak üze­re, ülkenin birkaç uluslararası havalimanı vardır.

Hollandalı­lar 1641'de Malakka'yı Portekiz'den aldılar.

18. yüzyıl ortalarında, Hindistan'daki İngi­lizler, Çin'le ticaretlerini başta çay olmak üzere geliştirdiler. Malakka Boğazı yoluyla Çin'e giden İngiliz gemilerinin Malakka Ya-rımadası'nda bakım ve onarım için konakla­yacakları bir yere gereksinmeleri vardı. Böy­lece, Doğu Hint Kumpanyası, Kedah sulta­nından Penang Adası'nı kiraladı. Penang, çok işlek bir limana dönüştü ve Hollanda ticareti için güçlü bir rakip oldu. 1819'da Singapur Adası'na yerleşen İngilizler, 1867'de Singa­pur, Malakka ve Penang Adası'nın yönetimi­ni ele geçirdiler.

17. yüzyıl boyunca Kuzey Borneo (bugün Sabah), Brunei sultanının denetimindeydi. Bu bölge, daha sonra hizmetleri karşılığında Filipinler'in Sulu sultanına verildi. İngilizler, 1762'de Manila'yı aldıkları zaman, İspanyol­ların elinde tutsak olan Sulu sultanını özgür bıraktılar. Sultan da karşılık olarak Kuzey Borneo üzerindeki haklarını İngiliz Doğu Hint Kumpanyası'na devretti. 1888'de Kuzey Borneo ile Saravak, İngiliz yönetimine girdi. 1914'e kadar Batı Malezya'nın tüm eyaletleri İngiliz koruması altına girmişti.

II. Dünya Savaşı'nda Malaya, Kuzey Bor­neo ve Saravak Japonlar'ın işgaline uğradı. Savaştan sonra Malaya'ya dönen İngilizler'in tek bir Malezya devleti oluşturma deneme­leri başarısızlığa uğradı. 1948'de Malakka Yarımadası'ndaki Malaya eyaletleri birle­şerek Malaya Federasyonu'nu oluşturdu. İn­giltere ülkenin savunma ve dışişleri üzerin­deki denetimini bir süre daha elinde tuttu. Malaya 1957'de bağımsızlığını kazandı. Singa­pur, Kuzey Borneo ve Saravak'ta İngilizler'in denetimi hâlâ sürüyordu. 1963'te Filipinler ve Endonezya her ne kadar karşı çıktıysa da, halkın Malaya ile birleşmeden yana olması nedeniyle Malezya Federasyonu kuruldu. Fe­derasyonda Malaya, Singapur ve İngiltere' den bağımsızlıklarını kazanan Saravak ile Sabah bulunuyordu. 1965'te federasyondan ayrılan Singapur, bağımsız bir devlet oldu. Aynı yıl, Endonezya Devlet Başkanı Sukar-no'nun görevden uzaklaştırılmasından sonra, Malezya ile Endonezya arasında barışçı ilişki­ler kuruldu.

Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica
Ölmediğine sevindim, hala acı çekebiliyorsun...