Herodot
(yaklaşık İÖ 484-430).
Tarih biliminin babası olarak bilinen Herodot var­lıklı bir ailenin çocuğu olarak Halikarnassos'ta (Bodrum) doğdu. Amcası destan şairi Panyassis'in ön ayak olmasıyla toplum yö­netimi, şiir, dilbilgisi, söylev öğrenimi gör­dü.

Halikarnassos'u o yıllarda Persler'e bağlı Lygdamis yönetmekteydi. Halkı baskı altında tutan Lygdamis'e karşı olan Herodot'un ailesi Samos (Sisam) Adası'na göç etmek zorunda kaldı. Yaşamını bir süre Samos Adası'nda sürdüren Herodot'un gençliği dünyanın bir­çok yerine yaptığı gezilerle geçti. Mısır'da Assuan'a kadar indiği, Mezopotamya'yı, Fi­listin'i, Güney Rusya'yı dolaştığı, Afrika'nın kuzey kıyılarını gördüğü sanılmaktadır. Bir süre Atina'da kalan Herodot burada çağının bilgeleriyle birlikte olma olanağını buldu; Sofokles'le sıcak bir dostluk kurdu. Yaşlılı­ğında çekildiği İtalya'daki Thuria (Turii) Adası'nda ünlü yapıtını kaleme aldı.

Herodot'un düşünsel gelişmesini içinde ye­tiştiği İyon uygarlığı ile Atina'ya ve batıya yaptığı geziler biçimlendirmiştir. Herodot Ta­rihinde (Historiai) yazar olayları ortaya çıktıkları biçimde ele alır ve onları gerektiği yerlerde ince ayrıntılara girerek anlatır. Hero­dot Tarihi Helenistik Dönem'de bir İskende­riyeli yayıncı tarafından dokuz kitaba bölün­müştür. İlk üç kitap Asya'da, ikinci üç kitap Avrupa'da, üçüncü üç kitap da Yunanistan'da geçen olayları kapsar. İlk üç kitapta Persler ağır basar. İkinci üç kitapta Pers-Yunan savaşlarında tarafların karşılıklı kayıplarından söz edilir. Persler'in İskitler ve İyonlar karşı­sında aldıkları yenilgiler, Yunanlılar'ın Mara­ton yenilgisi bu bölümde anlatılır. Son üç kitaptaysa Yunanlılar'ın Thermopilai yenilgi­sinden sonra kazandıkları Salamis, Plataya ve Mikale zaferlerine yer verilir. Herodot'un yapıtında kullandığı dil seçtiği konuya göre farklılık gösterir. Bazen alaycı, bazen de coşkulu ve övücü olur. Ayrıca çeşitli dillerden örnekler verir. Herodot Tarihi yalnızca bir tarih kitabı değildir. Çeşitli ulusların inançla­rı, gelenekleri, yaşam biçimleri ve uygarlıkları birbirleriyle karşılaştırılarak anlatılır. Hero­dot, amacının insanların yaptıklarının unutul­maması, insanın anlaşılması ve başarılarının daha geniş bir alana yayılması olduğunu açık­lar. Bu nedenle yapıtında insanı, içinde yaşadığı olaylarla birlikte ele alır.