ALTAY DAĞLARI

Asya'da Sibirya ile Moğolistan'ı birbirinden ayıran büyük bir dağ sıraları topluluğundan birinin adı. Bu dağ sıralarının bir kısmı Rusya, bir kısmı da Çin içindedir. Yükseklik, şekil ve yapı bakımından iki büyük bölüme ayrılırlar. Bunlardan biri, Sovyet toprakları içinde yer alan Kuzeybatı Altay dağlarıdır. (4550 m.) İkinci büyük bölümü ise Dış Moğolistan içerlerine doğru 1.700 kilometre boyunca uzanan ve 3000-3.500 metre yükseklikteki Güney Altay'ları veya Büyük Altay'lardır.

Altay dağlan, yer yer genişleyen vadilerle doludur. Topraklan çok verimli, yamaçları sık çam ormanların ile kaplıdır. Alçaklarda daha çok step iklimi özellikleri vardır. Yukarılarda geniş lâv çayırlıkları bulunur. En yukarılarda ise, her zaman kar örtüsünün bulunduğu ve yer yer buzulların kapladığı çıplak kayalıklı yüksek bölüm yer alır.

Altay dağları, maden bakımından Sibirya'nın en zengin yerini meydana getirir. Çeşitli yerlerimde altın, demir, bakır yataklarına bol miktarda tesadüf edilmiştir.

Pek eski zamanlardan beri bilinen bu maden kaynaklan sebebiyle, Altay dağlan eteklerinde madencilik pek parlak devirler geçirmiştir. Bugün Öz ve Yenisey nehirleri arasındaki alçak ve limanlarla kaplı bölgede zengin bir kömür endüstrisi kurulmuştur.

Bu bölgede bulunan Türkler, tarih sayfalarında önemli yerler kaplarlar. Göktürklerin devirleri ve Ergenekon menkıbesi, Altay dağları çevresinde geçmiştir.