Yaş Antlaşması

1787-91 Osmanlı Rus Savaşı sonunda Boğdan’daki (Moldavya) Yaş (bugün Iaşi) kentinde imzalanan antlaşma (10 Ocak 1792).

Rusya’nın Karadeniz’ deki ağırlığını artırmasında önemli bir dönüm noktası olmuştur.
Osmanlı Devleti, İngiltere ve Prusya’nın da etkisiyle Kırım’ı kurtarmak amacıyla 1787’de Rusya’ya savaş açtı. Ama Avusturya’nın da savaşa girmesiyle iki cephede birden çarpışmak zorunda kalınca büyük güçlüklerle karşılaştı, her iki cephede art arda yenilgilere uğradı. Osmanlı ordularının Tuna cephesinde Ruslar karşısındaki yenilgileri Avusturya’nın Ziştovi (Sviştov) Antlaşmasıyla (Ağustos 1791) (Bakınız Antlaşmalar - Ziştovi Antlaşması) savaştan çekilmesinden sonra da sürdü.

Kilya (Kilija), Tolçu (Tulcea), Isakça (Isaccea) ve İsmail (İzmail) ile Kafkasya’daki Kuban ve Anapa Rusların eline geçti.
Osmanlı topraklarını Rusya ile Avusturya arasında paylaştırmayı ve İstanbul’da Bizans İmparatorluğu’nu canlandırmayı planlayan Rus imparatoriçesi II. Yekaterina (Büyük), Avusturya’nın savaştan çekilmesi ve Balkan Hıristiyanlanndan da örgütlü, kitlesel bir destek gelmemesi nedeniyle amacına ulaşamadı. OsmanlIların ateşkes istemesi üzerine iki devlet arasında Yaş Antlaşması imzalandı. Daha önce imzalanmış Küçük Kaynarca Antlaşması’nın (1774) yeniden onaylandığı bu antlaşmayla Russının Özi (Oçakov) Kalesi’ni de içine alacak biçimde Dinyester Irmağına kadar genişletildi; Besarabya, Boğdan ve Eflâk da OsmanlIlara geri verildi.