John Dewey

John DEWEY (1859–1952)
MsXLabs.org & Temel Britannica

John Dewey 20. yüzyıl eğitiminde çığır açmış öncü eğitimcilerdendir. ABD, Vermont'ta orta halli bir ailenin üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Okumaya çok meraklıydı. İlgisini çeken her şeyi okuyor, ana babası da onu hiç engellemiyordu. Kitaplara olan ilgisinin yanı sıra yüzmeyi, balığa çıkmayı, dağlara tırmanmayı da seviyordu. Ne var ki, annesinin evde uyguladığı sıkı disiplin, nereye gittiğini, ne yaptığını sürekli sorması, genç John'da suçlu olmadığını bilmesine karşın, suçluluk duygusu yaratıyordu. Bu onun gençliğinde çekingen ve içine kapanık bir insan olmasına yol açtı.
Dewey, Johns Hopkins Üniversitesi'nde felsefe doktorası yaptıktan sonra girdiği Michigan Üniversitesi'nde, çocuk psikolojisindeki yeni gelişmelere karşın, bunlardan eğitimde yararlanamadığını, hâlâ ezbere dayalı geleneksel öğretim yöntemlerinin sürdüğünü gördü. John Dewey, okulu minyatür bir dünya olarak görüyor ve çocuğu bu küçük dünyada en demokratik koşullarda yetiştirmeyi amaçlıyordu. Ona göre çocuğun fiziksel, duygusal ve zihinsel gelişmesi bir bütün olarak ele alınmalıydı.
1896'da Chicago Üniversitesi'nde felsefe, psikoloji ve pedagoji dallarında bölüm başkanı olan Dewey, kuramlarının geçerliğini sınamak için deneme okulları kurdu. Bu okullarda çocuklar ilgi duydukları konulara eğiliyor, öğretmenler yaptırımcı olmaktan çok yönlendirici bir tutumla, çocukların ne öğrenmeleri gerektiğini değil, neyi merak ettiklerini keşfederek onlara yol gösteriyorlardı. İlke, "yaparak öğrenmek"ti.
John Dewey ve karısı Alice, güncel ve toplumsal sorunlarla da ilgilenmekten geri kalmadılar. 43 yıl süren beraberliklerinde Chicago'nun yoksul mahallelerindeki göçmenlerin ve azınlıkların durumunu düzeltici, koruyucu yasaların çıkarılması ve işçi sendikalarının yasallaşması için çalıştılar.
Çağının önde gelen düşünür ve eğitimcilerinden olan Dewey, mantık, bilgi kuramı, psikoloji, eğitim, toplum felsefesi, güzel sanatlar ve din gibi çok çeşitli konularda yüzlerce makale ve çok sayıda kitap yazdı. Bunlardan The School and Society (1899; "Okul ve Toplum") ve The Child and the Curriculum (1902; "Çocuk ve Öğrenim Programı") adlı kitapları eğitim konusundaki temel görüşlerini içerir. 25 yıl süren öğretim üyeliği sırasında binlerce öğrenci yetiştiren Dewey'nin ilerici eğitim programları yaşamının son yıllarında eleştirilere hedef oldu. Onun öğretisinin uygulandığı okullarda öğrencilerin temel bilgileri edinemedikleri ve disiplinsiz yetiştikleri ileri sürüldü. Ne var ki, 20. yüzyılda eğitim konusundaki yeni arayışların hemen hepsinde Dewey gibi öncü eğitimcilerin kuramlarından ve uygulamalarından yararlanıldı. Pek çok ülkede konferanslar veren John Dewey 1926'da Türkiye'ye de geldi. Hazırladığı çalışma, The John Dewey Report ve Türkiye Maarifi Hakkında Rapor (1939, 1952, 1960) adlarıyla İngilizce ve Türkçe olarak yayımlandı.

MsXLabs Üye Girişi