SÖĞÜT
Süs, gölge ve kereste ağacı olarak dikilen söğütlerin doğada kendiliğinden yetişen 300 kadar türü vardır. Hepsi de kuzey yarıküreye dağılmış olan bu çalı ya da ağaç yapısındaki bitkiler söğütgiller (Salicaceae) familyasının Salix cinsinde yer alır.
Birkaç ayrıksı örnek dışında kışın genellikle yapraklarını döken bu türlerin kenarları dişli, ince uzun ve şeritsi yaprakları vardır. Ayrı ağaçlar üzerinde bulunan erkek ve dişi çiçekleri "tırtıl" denen başaklarda toplanmıştır. Bazı türlerde, kızıl kahverengi zarsı bir kılıfın içinden çıkan çiçek tomurcukları grimsi yumuşak tüylerle kaplıdır. Tomurcuklar açtıktan sonra çiçektozları rüzgârın yardımıyla erkek çiçeklerden dişi çiçeklere taşınır. Ayrıca, çiçektozlarının taşınmasına başta arılar olmak üzere çeşitli böcekler de yardımcı olur.
Döllenmeden sonra oluşan küçük yeşil kılıfların (meyve) içinde tohumlar gelişir. Olgunlaşarak yanlan bu kılıflardan dökülen tohumlar kuyruk biçimindeki tüyleri sayesinde rüzgârda uçuşarak uzak yerlere dağılır. Eğer tohumlar çimlenip gelişebileceği nemli bir toprağa düşmezse kısa sürede ölür. Söğütler en iyi sulak yerlerde, akarsu ve göl kenarlannda yetişir. Tohumları son derece dayanıksız olduğundan söğütler çelikle ya da kök sürgünleriyle çoğaltılır.
En yaygın söğüt türlerinden biri olan ak söğüt (Salix alba) Avrupa ve Kuzeybatı Afrika ile Asya'nın güney ve batı kesimlerini de içine alan çok geniş bir alanda olduğu gibi Türkiye'nin de hemen her yerinde yetişir. Esnek ve sağlam odunu İngiltere'de kriket sopası yapımında kullanılır, ayrıca odunkö-mürü elde edilir. Türkiye'de yerli 22 söğüt türünden biri olan sepetçi söğüdünün (Salixviminalis) esnek körpe dallarından ise sepet yapılır. Kuzey Amerika'da yaygın bir tür olan kara söğüdün (Salix nigra) odunundan ambalaj malzemesi yapımında yararlanılır. Bazı türlerin kabuğundan da ilaç olarak kullanılan ağrı kesici bir madde özütlenir.
Hemen herkesin çok iyi tanıdığı salkım söğüt (Salix babylonica) ise dünyaya anayur du olan Çin'den yayılmıştır. Yerlere kadar sarkan, sık yapraklı ince dallarıyla çok zarif bir görünüm sergileyen bu söğüt türü hem öbür ülkelerde, hem de ülkemizde özellikle göl, havuz gibi su kenarlarında süs ve gölge ağacı olarak yetiştirilir.
"Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica"
