Pireneler (Pirene Dağları)

Pireneler (Pirene Dağları)
MsXLabs.org & Temel Britannica & Vikipedi

Pireneler (İspanyolca: Pirineos; Fransızca: Pyrénées; Katalanca: Pirineus; Oksitanca: Pirenèus; Aragonca: Perinés; Baskça: Pirinioak), Güneybatı Avrupa'da Fransa ile İspanya sınırını da oluşturan dağ silsilesidir. 430 km uzunluğuyla Fransa ile İber yarımadasını ayırır. Gascogne Körfezi'nden Lion Körfezi'ne kadar uzanır. Bu dağlar ulaşım için bir engel değildir; Fransa yönünde sarptır ve derin vadilerle yarılmıştır.

Orta Pireneler

Pirene Dağları, Fransa ile İspanya'yı birbirinden ayırır. İki ülkenin arasındaki sınır, ortada yer alan en yüksek dağ sırasının doruk noktalarından geçer. Pireneler yaklaşık 430 km uzunluğundadır. En yüksek noktası 3.404 metrelik Aneto Tepesi'dir. Doruklar hep karla kaplıdır; yüksek vadilerde küçük buzullar vardır. İspanya kesiminden daha çok yağış alan Fransa kesimi aynı zamanda daha ağaçlıktır.
Fransa ile İspanya arasındaki başlıca kara ve demiryolları Pireneler'in alçalarak denize yaklaştığı iki uçtan geçer. İç kesimlerde ise, en önemlileri Somport, Perche ve Perthus olan geçitlerden yararlanılır. Romalılar'ın da kullandığı Somport Geçidi 7.824 metrelik bir tünelle Fransa demiryolu ağını İspanya demiryolu ağına bağlar.
Dağların ortasında yer alan Andorra dünyanın en küçük devletlerinden biridir. Pireneler'deki hızlı akışlı ırmaklardan elde edilen enerjiyle elektrik üretilir. Batıdaki vadilerde tahıl ve meyve yetiştirilir.

Coğrafya
Fiziksel olarak Pireneler bölgesi üç bölüme ayrılmaktadır: Orta, Atlantik (Batı) ve Doğu. Orta Pireneler yüksek dorukların olduğu bölümdür. Bunlar:

Maladeta sırtında, Aneto ya da Pic de Néthou 3.404 m
Mont Posets 3.375 m
Mont Perdu veya Monte Perdido ya da Mont Perdut 3.355 m

Artouste Gölü

Ulusal Parklar

Aigüestortes i Estany de Sant Maurici Ulusal Parkı (İspanya)
Ordesa y Monte Perdido Ulusal Parkı (İspanya)
Pyrénées Ulusal Parkı (Fransa)

Spor
Pireneler'in her iki tarafında da dağcılık ve kayak sporları yapılır. Ayrıca Tour de France ve La Vuelta a España gibi bisiklet sporları da yapılmaktadır.

MsXLabs Üye Girişi