Moment
MsXLabs.org & Temel Britannica
Herhangi bir cisim üzerinde burulma ya da dönme etkisi yaratan kuvvete ya da kuvvetler sistemine moment denir. Moment, buru ya da tork "burmak" anlamındaki Latince torquere sözcüğünden gelir. Kuvvet, genellikle bir cismi döndürmek, örneğin bir musluğu açıp kapatmak, bir vidayı ya da somunu sıkıp gevşetmek için uygulanır. Otomobillerin motoru, şaft denen devindirici mile moment aktararak aracın hareket etmesini sağlar.
Bir kuvvetin momenti, bu kuvvetin etkilediği noktanın destek noktasına olan uzaklığı ile kuvvetin çarpımına eşittir. Bu nedenle, kuvvet ya da kuvvetin etkilediği nokta ile destek noktası arasındaki uzaklık (ya da her ikisinin birden) ne kadar büyük olursa moment de o kadar büyük olur. Sıkı bir somunu uzun kollu bir anahtarla döndürmek, kısa kollu bir anahtarla döndürmekten daha kolaydır. Çünkü, uzun kollu anahtar kullanıldığında gerekli olan kuvvet, kısa kollu için gerekli olandan daha küçüktür. Önceden saptanmış belirli bir momenti uygulamaya yarayan özel anahtara torkmetre denir. Otomobil motoru tamircilerinde mutlaka bir torkmetre bulunur; çünkü motor silindir bloğu kapağı üzerindeki somunların, bujilerin hep aynı biçimde ve belirli miktarda sıkılması gerekir.
Birbirine zıt yönde etki yapan momentlerin ne tür bir duruma yol açacağı basit bir tahterevalli üzerinde görülebilir. Tahterevallinin bir ucunda oturan çocuğun ağırlığı, kalasın ortasındaki destek noktası çevresinde bir dönme etkisi yaratır ve kalasın öteki ucu kalkar. Eğer bu uca da aynı ağırlıkta ve ortadaki destek noktasından aynı uzaklıkta bir çocuk oturursa, iki moment dengelenir ve çocuklardan biri kendisini yukarı ittikçe öteki aşağı iner.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
