Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Anadolu'da Yapılan Arkeolojik Kazılar

Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Anadolu'da Yapılan Arkeolojik Kazılar

Pergamon (Bergama)

1911 yılında Pergamon’u kazan ekibin başkanı olan Wilhelm Dörpfeld hem çok sevilen, hem de aynı ölçüde nefret edilen bir kişilikti. Kendisi ile aynı fikirde olmayan meslektaşları ile öylesine kırıcı bir tartışma üslubu vardı ki, bu tarzı zaman içinde meslektaşlarının tümünü etrafından uzaklaştırmıştı. Bunu gençliğinde almış olduğu eğitime bağlamak fazla yanlış olmaz. 1853 yılında Wuppertal Eyaleti’nin Barmen şehrinde doğan Dörpfeld, 1873-76 yılları arasında Berlin Bauakademie’de mimarlık okudu. Hocası, daha sonra kızı ile evleneceği, Friedrich Adler'di. Adler, döneminin en ödün vermez mimarlarından birisi olarak kabul ediliyordu, arkeoloji konusunda da oldukça önemli çalışmaları vardı. 1877 yılında Adler, artık bir mimar olarak mezun olmuş olan Dörpfeld’in Yunanistan’daki Olympia Kazıları’nda, kendisine asistan olarak çalışmasını istedi. Bu kazı sırasında Dörpfeld, o günlerde yeni bulunmuş ve henüz çok kaba bir şekilde kullanılan tabakalanma yöntemini geliştirdi.

Wilhelm Dörpfeld 1905

Olympia kazısını yöneten ekibi etkilemiş olmalı ki, kendisini ertesi yıl yapılacak Pergamon kazısına davet ettiler. 1878 yılı Dörpfeld’in Anadolu’ya ilk ayak bastığı yıldı. 25 yaşındaydı ve daha meslek hayatının başında son derece ilginç bir kazıda görev alacaktı; Alexander Conze ve Carl Humann ile birlikte Pergamon’da, akropolde bulunan Zeus Altarı yerinden sökülerek Berlin’e taşınacaktı. Dörpfeld’in kazı sırasında uyguladığı bilimsel metodolojiyi gören ve bu incelikli çalışmasından çok etkilenen bir isim de, Pergamon kazısını ziyarete gelen Heinrich Schliemann'dı. Sürekli olarak Troya’daki kazıların bilimsellikten uzak oluşu nedeniyle eleştirilen Schliemann, Dörpfeld’in Troya kazısında kendisine yardımcı olmasını istemişti. Beraber kazıya başladıkları ilk yıl Dörpfeld, daha önceki kazılarda yapılmış yanlış yorumların bir kısmını ve kazı tekniğini tamamen düzeltti. Wilhelm Dörpfeld, 1886 yılında Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün Atina Şubesi’ni kurdu.1911 yılına gelindiğinde hala bu kuruluşun müdürü olarak görev yapıyordu.

Pergamon 1911 gymnasion odeonu kazısı, foto: Alman Arkeoloji Enstitüsü

Bergama şehri ve Kızıl Avlu 1900 başı

Dörpfeld, Pergamon kazısını tam on yıldır yönetmekteydi. Kendisinden önce bu kazıyı yürüten Conze’nin de yönlendirmesiyle, şehirde bilimsel ve titiz bir çalışma sürdürülmekteydi. Uzun bir zaman önce kazı akropolden dağın yamacındaki aşağı kente yönelmiş, üç basamaklı bir teras halinde yükselen gymnasion kazılmaya başlanmıştı. Bu son kazı sezonunda da amaç gymnasionda kalan işlerin tamamlanması, bu yapının hemen üstünde yer alan Hera ve Demeter tapınaklarının açığa çıkartılmasıydı. Aşağı Agora’nın kazısına ise üç yıl önce başlanmış, nerede ise tümü açığa çıkartılmıştı.

MsXLabs Üye Girişi