Bağımsızlığın Sağlanması
Kansu Uygur Devleti, Bir kısım Uygur soydaşı Kan-çouda yerleşerek Çin ile ticari etkinliklerde bulunarak dostluk sağladı. Çin yöneticileri ile akrabalık bağı da edinmişlerdir. Ancak Tang sülalesine karşı ayaklanmaların çoğaldığı 10. yy. başlarında Kan-su Uygurları, bağlı oldukları ve merkezi Tun-Huang olan Çin askerî bölgesi ile ilgilerini kestiler. Burada 905 yılında asi bir general özerk devlet kurdu ve kendini "kral" ilan etti. Batı Hanlarının Altın-dağ Krallığı adını verdiği bu devlete Uygurları bağlamak istemiştir.Kansu Uygurlarından Tegin adlı kumandan ordusuyla Tun-huangı kuşatarak,şehir halkını kralı teslim etmeye zorlamıştı (911), bu olay üzerine Uygurların batı kolu da bağımsızlık kazanmıştır.
Bağımsızlığın Yitirilmesi
Kansu (Kan-Çou) ve Tun-huang Uygurları, askeri başarı elde edememişlerdir. Bu nedenle haklarında fazla bilgi edinilememiştir. 10. yy. başından itibaren Mançurya ve Kore kabilelerini toplayarak kuzeyde bir baskı ögesi olan ve özellikle 5. ****** devrinde Çinin bazı kısımlarını ele geçiren Kitanlar, sonunda bir hanedan (Liao Sülalesi, 907-1211) kurarak Kuzey Çinde egemen oldukları zaman, Uygur Devleti de Kitanlar'ın (940tan sonra) ve daha sonra 1028'lerde Tangutların egemenliğine girdi. 1226da da Cengiz Moğollarının etkisie girdi. Kansu Uygurları, daha o zamanlardan beri Sarı Uygurlar diye bilinir ve hala Batı Çin'de varlıklarını sürdürmektedirler.
Kansu (Kan-Çou) ve Tun-huang Uygurları, askeri başarı elde edememişlerdir. Bu nedenle haklarında fazla bilgi edinilememiştir. 10. yy. başından itibaren Mançurya ve Kore kabilelerini toplayarak kuzeyde bir baskı ögesi olan ve özellikle 5. ****** devrinde Çin'in bazı kısımlarını ele geçiren Kitanlar, sonunda bir hanedan (Liao Sülalesi, 907-1211) kurarak Kuzey Çinde egemen oldukları zaman, Uygur Devleti de Kitayların (940tan sonra) ve daha sonra 1028lerde Tangutların egemenliğine girdi. 1226da da Cengiz Moğollarının etkisie girdi.
Kırgız baskınından sonra Orhun havalisinden ayrılan Vu-hi Tegin idaresindeki bir kısım Uygurlar, 150 yıldır soydaşlarının yaşadığı Kan-su bölgesine gelerek (847) burada yerleştiler. Çin tabiyetini kabul ettiği anlaşılan Kan-su Uygurları ticari etkinliklere önem vererek burada tutundular. Nihayet 10.yüzyıl başlarında bölgenin Çinli komutanının kendini bağımsız kral olarak ilan ettiği günlerde Uygurlar ilk olarak askeri açıdan kendilerini gösterdiler. Çinli generalin tabiyetine almaya çalıştığı Kan-su Uygurları, müstebit kral adayını,kendi başkenti ilan ettiği Tun-huang'ta kuşattılar(911). Bu kuşatma Kan-su Uygurları'nın ve - asi generalin topraklarının ayırdığı- Turfan'daki soydaşlarının kurduğu devletin bağımsızlığını sağlamış oldu. Çin ile ticari ilşkilerini yoğunlaştıran Kan-su Uygurları siyasi açıdan önemli bir güç olamadılar. Önce, yüzyılın başından beri Kore ve Mançurya kabilelerini yönetiminde toplayarak güçlenen Ki-tanlar'ın(940) (sonraki Kara Hıtaylar) ve daha sonra 1028'de Tibet kökenliTangutlar'ın,nihayet 1226'da Cengiz Han Moğolları'nın yönetimi altına girdiler.
Bu Uygurların torunları, sayıları bir kaç bini bulan Sarı Uygurlar veya Yugurlar, eski ana dillerine ve geleneksel dinleri olan lama Budizmine sadık yaşarlar.
Son düzenleyen asla_asla_deme; 30 Eylül 2010 13:15
Sebep: Anlamsız İfadeler Kaldırıldı
