Üye Ol
Giriş
Hoş geldiniz
Misafir
Son ziyaretiniz:
01:47, 1 Dakika Önce
MsXLabs Üye Girişi
Beni hatırla
Şifremi unuttum?
Giriş Yap
Ana Sayfa
Forumlar
Soru-Cevap
Tüm Sorular
Cevaplanmışlar
Yeni Soru Sor
Günlükler
Son Mesajlar
Kısayollar
Üye Listesi
Üye Arama
Üye Albümleri
Bugünün Mesajları
Forum BB Kodları
Your browser can not hear *giggles*...
Your browser can not hear *giggles*...
Sayfaya Git...
Çarşamba, 24 Nisan 2024 - 01:47
Arama
MaviKaranlık Forum
Uyak (Kafiye)
-
Tek Mesaj #3
_KleopatrA_
Ziyaretçi
8 Ocak 2010
Mesaj
#3
Ziyaretçi
Uyak (Kafiye)
, mısra sonlarındaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin benzerliğine denir.
1- Yarım Kafiye:
-
Tek ses benzeşmesine dayanan kafiyeye yarım kafiye denir.
-
Genellikle Halk Edebiyatında kullanılır.
Benim çektiğimi kim çe
k
er
Gözlerinden kanlı yaş dö
k
er
Bulanık bulanık a
k
ar
Dağların seliyim şimdi
(”
-er
“: Redif | “
-k
“: Yarım Kafiye)
2- Tam Kafiye:
- İki ses benzeşmesine dayanan kafiyeye tam kafiye denilir.
Orhan zamanından kalma bir duv
ar
Onunla bir yaşta ihtiyar çın
ar
(”
-ar
“: Tam Kafiye)
Zamanla nasıl değişiyor ins
an
Hangi resmime baks
**
ben değilim
Nerde o günler, o şevk, o heyec
an
Bu güler yüzlü ad
**
ben değilim
Yalandır kaygısız olduğum, yal
an
(”
-an
“: Tam Kafiye | “
-ben değilim
“: Redif | “
-**
“: Tam Kafiye)
Not:
Dilimiz
e yabancı dillerden geçmiş “â, î, û” gibi uzun sesler iki ses değerine sahiptirler. Dizeler arasında sadece bu seslerden oluşan bir benzeşme varsa bu tam kafiyedir
3- Zengin Kafiye:
-
İkiden fazla sesin benzeşmesiyle oluşan kafiyeye denir.
-
Daha çok Divan şiirinde kullanılır.
Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok s
ene
Biz sende olamazsak bile sen bizdesin g
ene
(”
-ene
“: Zengin Kafiye)
Bin bahçeli beldemizi yâd ellere bırak
tık
Gölgesinde barınacak tek ağacım yok ar
tık
(”
-tık
“: Zengin Kafiye)
4- Tunç Kafiye
- Kafiyedeki kelimelerden birinin, diğerini içinde aynen bulunması yani tekrar edilmesiyle oluşan kafiyeler tunç kafiye denir.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner,
aşarım
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, t
aşarım
(”
-aşarım
“: Tunç Kafiye)
Bursa’da bir eski cami avlu
su
Mermer şadırvanda şakırdayan
su
(”
-su
“: Tunç Kafiye)
Bir eşek var idi zâif u ni
zâr
Yük elinden katı şikeste vü
zâr
(”
-zâr
“: Tunç Kafiye)
5- Cinaslı Kafiye
-
Yazılışları ve okunuşları aynı anlamı farklı olan kelimelerle yapılan kafiyeye cinaslı kafiye denir.
-
Cinaslı kelimeler daha çok manilerde kafiye olarak kullanılır.
Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki
asmaya
Ben yârimden vazgeçmem
Götürseler
asmaya
(”
-asmaya
“: Cinaslı Kafiye)
Kararmış
kara gözler
Dermanım
kara gözler
Gemim deryada kaldı
Yelkenim
kara gözler
(”
-kara gözler
“: Cinaslı Kafiye
Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç
Bu son fasıldır ey ömrüm, nasıl geçersen geç
(”
-geç
“: Cinaslı Kafiye)
Redif:
- Şiirde kafiyeden sonra gelen yapı ve anlam bakımından benzerlik taşıyan eklere, kelimelere veya kelime gruplarına
redif
denir.
- Halk şiirimizde redife kafiyeden daha çok önem verilmiştir.
- Redif kelimesinin sözlük anlamı “arkadan gelen”dir.
Aşk bir şem-i ilahîdir benim pervânesi -si: Redif
Şevk bir zincirdir gönlüm ânın divânesi -vâne: Zengin kafiye
Efendimsin cihânda itibârım varsa sendendir - ım varsa sendendir: Redif
Meyân-ı âşıkânda iştihârım varsa sendendir -âr(aar olduğundan): Zengin Kafiye Şeyh Galib
Bizim elde bahar olur, yaz olur - olur : Redif
Göller dolu ördek olur, kaz olur - az: Tam Kafiye
Sevgi arasında yüz bin naz olur
Suçumu bağışla, ben sana kurban
…
İkinci Kaynak…
KAFİYE (UYAK):
Mısra sonlarındaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin benzerliğine
kafiye
denir.
Yanıp tutuşmadan aylarca yummadım gözümü,
Nücuma sor ki, bu kirpikler uyku görmüş mü?
1) YARIM KAFİYE:
Tek ses benzerliğine dayanan kafiyedir.
Örnek-1
Ben çektiğim kimler çeker
Gözlerim kanlı yaş döker
Bulanık bulanık akar
Dağlarım seliyim şimdi
Örnek-2
İstedim kendimi bu göle atam
Elimi uzatıp yavruyu tutam
Örnek-3
Üstümüzden gelen boran kış gibi
Şahin pençesinde yavru kuş gibi
Seher sabahında rüya düş gibi
Çağıta bağırta aldı dert beni
2) TAM KAFİYE:
İki ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür.
Örnek-1
Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum,
Kimdir o, nasıldır diye rüzgarlara sordum,
Hulyamı tutan bir büyü var onda diyordum
Örnek-2
Sen miydin o afet ki dedim, bezm-i ezelde
Bir kanlı gül ağzında ve mey kasesi elde,
Bir sofrada içtik, ikimiz aynı emelde,
Karşımda uyanmış gibi bir baktı sarardı.
Örnek-3
On atlıya karar verdim yaşını
Yenice sevdaya salmış başını
El yanında yakar gider kaşını
Tenhalarda gülüşünü sevdiğim.
3) ZENGİN KAFİYE:
Üç ya da daha çok ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür.
Örnek-1
Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk,
Soğuk bir mart sabahı.. Buz tutuyor her soluk
Örnek-2
Baygın bir ihtizaz ile bi-huş akar dere,
Sahillerinde çocuklar uzanmış çemenlere…
Örnek-3
Miskin Yunus biçareyim
Baştan ayağa yareyim
Dost ilinden avareyim
Gel gör beni aşk neyledi
4) CİNASLI KAFİYE:
Anlamları ayrı, fakat yazılış ve okunuşları aynı olan kelime ve kelime gruplarının mısra sonunda tekrarı ile oluşan kafiyedir.
Örnek-1
Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asmaya
Ben yarimden vazgeçmem
Götürseler asmaya
Örnek-2
Bilmem ki yaz mı gelmiş
Niçin açmış gül erken
Aklımı kayıp ettim
Nazlı yarim gülerken
Örnek-3
Kendin çöz kendin tara Bağ bana
Değmesin el başına Bahçe sana bağ bana
Ben yarime kavuştum Değme zincir kar etmez
Darısı el başına Zülfün teli bağ bana
REDİF:
Mısra sonlarında yazılışları, okunuşları, anlamları ve görevleri aynı olan eklerin, kelime ve kelime gruplarının tekrar edilmesine “redif” denir.
Örnek-1
Bizim elde bahar olur, yaz olur.
Göller dolu ördek olur, kaz olur.
Sevgi arasında yüz bin naz olur.
Suçumu bağışla, ben sana kurban.
Örnek-2
Bu ıslıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar,
Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar
Başını kaldırarak boşluğu dinliyordu.
Gökler bulutlanıyor, rüzgar serinliyordu.
Türkçenin Tari
BEĞEN
Paylaş
Paylaş
Cevapla
Kapat
Saat: 01:47
Hoş Geldiniz Ziyaretçi
Ücretsiz
üye olarak sohbete ve
forumlarımıza katılabilirsiniz.
Üye olmak için lütfen
tıklayınız
.
Son Mesajlar
Yenile
Yükleniyor...