Ramsay, Sir William

(d. 2 Ekim 1852, Glasgow - ö. 23 Temmuz 1916, High Wycombe, Buckinghamshire, İngiltere)
soy gazlardan helyum, neon, argon, kripton ve ksenonu bularak 1904 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan İngiliz kimyacı.

1871’de Heidelberg Üniversitesi’nde Alman analitik kimyacı Robert Bunsen’in öğrencisi olan Ramsay, İngiltere’de 1880-87 arasında Bristol Üniversitesi’nde, 1887-1913 arasında da Londra Üniversitesi’nde profesörlük yaptı. Ramsay ilk çalışmalarını alkaloitlerin (bitkilerden elde edilen karmaşık kimyasal bileşikler) fizyolojik etkileri üzerinde yoğunlaştırdı. Araştırmaları sonucunda alkaloitlerin kimyasal yapılarında piridin (benzene çok benzeyen azotlu organik bileşik) halkaları bulunduğunu ortaya çıkardı.

İngiliz fizikçi Lord Rayleigh 1892’de kimyacıların kimyasal bileşiklerdeki azot ile atmosferde bulunan daha ağır azotun atom ağırlıkları arasındaki farkı açıklamalarını istedi. Ramsay havadan elde edilen azotta o güne değin bulunmamış olan daha ağır bir gazın yer aldığını tahmin eti. Ramsay ve Rayleigh 1894’te, havadaki azot ve oksijenin tümüyle ayrıştırıldığı bir yöntem geliştirdiler ve havanın yaklaşık yüzde birini oluşturan, daha sonra argon adı verilen eylemsiz gazı buldular. Ramsay bir yıl sonra kleveyit mineralinde helyumu buldu, 1903’te de eylemsiz gazların en hafifi olan helyumun, radyumun radyoaktif bozunması sonucunda kesintisiz olarak oluştuğunu gösterdi. Bu buluşuyla çekirdek tepkimelerinin anlaşılmasına büyük katkıda bulundu.

Helyum ve argonun periyodik tablodaki konumları, en az üç soy gazın daha var olduğuna işaret ediyordu. Ramsay ve İngiliz kimyacı M. W. Travers, neon, kripton ve ksenon olarak adlandırılan elementleri çok düşük sıcaklıkta ve yüksek basınç altında sıvılaştırılan havadan ayrıştırmayı başardılar. Ramsay 1910’da da soy gazların en sonuncusu olan nitonu (bugün radon olarak bilinir), radyumun radyoaktif bozunma ürünleri arasında belirledi.

Ramsay 1888’de Royal Society üyeliğine seçildi, 1902’de “sir” unvanı aldı.

• A System of Inorganic Chemistry (1891; Bir İnorganik Kimya Sistemi),
• The Gases ofthe Atmosphere (1896; Atmosfer Gazları),
• Modem Chemistry (1900; 2 cilt; Modern Kimya),
• Introduction to the Study of Physical Chemistry (1904; Fiziksel Kimyaya Giriş)
• Elements and Electrons (1913; Elementler ve Elektronlar) başlıca yapıtları arasındadır.