Bilgisayar Mühendisliği , Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimini kapsayıp, temel olarak yazılım ve donanım üzerine birçok konu ile ilgilenir. Ayrıca matematik ile ilgili birçok konu içerir. Sadece yazılım\programlama ile alakalalı Türkiye'de yanlış bilinen, aslı "Yazılım Mühendisliği" olan elektronik yada elektrikle ilgisi olmayan, dolayısıyla bilgisayarın donanımı ve teknolojisinin detaylarını bilmeyen, buna karşın bilgisayar kelimesi geçtiği için halk tarafından bilgisayar donanımı hakkında bilgisi olduğu sanılan, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik mühendisliğine göre kısıtlı olan bir bölümdür. İlk bilgisayarların yapılmasıyla birlikte bilgisayar alanına yönelen elektronik mühendisleri tarafından başlatılmış bir mühendislik dalıdır.

Bilgisayar mühendisleri, yazılım dilleri, yazılım tasarımı ve yazılım - donanım entegrasyonu eğitimi alırlar.Yazılımların neyi yapabileceği neyi yapamayacağı (bk. Hesaplanabilirlik), yazılımların belirli bir görev üzerinde nasıl etkili bir verim gösterebilecekleri (bk. algoritma ve karmaşıklık), yazılımların saklanmış bir veriyi nasıl yazıp okuyabilecekleri (bk. veri yapıları ve veritabanları), yazılımların nasıl daha akıllı çalışabilecekleri (bk. Yapay zeka),insan ve yazılımların birbirleriyle nasıl bir iletişim içerisinde olacakları (bk. insan bilgisayar etkileşimi ve kullanıcı arayüzleri) konuları üzerinde ve ASIC, FPGA, devre tasarımı ile donanım-yazılım entegrasyonu alanlarında çalışırlar.

Bilgisayar mühendisleri elektronik ve bilgisayar donanımıyla ilgili dersler de alırlar. Ancak bu eğitim sınırlıdır. Çoğu bilgisayar mühendisinin donanım bilgisi bir genel kültürden ibarettir. Donanım ve popüler bilgisayar bilgisinin bilgisayar mühendisinin verimliliğini olumlu ya da olumsuz olarak etkilediğini ispat etmenin bir yolu yoktur. Bilgisayar mühendisi bilgisayarın nasıl yapıldığından çok, nasıl işe yarar hale getirilebileceği ile ilgilenir. Mühendislik, sayısal düşünebilme kabiliyeti ile doğru orantılı olduğundan, belli bir programlama dili üzerindeki hakimiyet de yine bilgisayar mühendisinin verimliliği hakkında ölçü birimi değildir. Hazır algoritmaları program haline getirme işi bilgisayar mühendisliğinden çok bilgisayar programcılığı alanının konusudur.

Üniversite sınavlarına hazırlanmadan önce tek istediğim bölüm bilgisayar mühendisliğiydi. Lise yıllarında programlama ile uğraşmaya başlamam sebebiyle kendimi daha da geliştirmeyi ve bu alanda eğitim almayı planlıyordum, öyle de oldu. Fakat üniversiteye girdikten sonra Bilgisayar Mühendisliği’nin programlamadan ibaret olmadığını ve birçok iş kolunda çalışabileceğini öğrendim. Bilgisayar Mühendisliği’nde okuyan öğrenci arkadaşlarımın üniversite bitirdikten sonra ne tarz işler yapacağı konusunda çok da fikirleri yoktu. Birçok kişi bu konuda sorular yönelttiği için elimden geldiğince yardımcı olabilecek bir yazı hazırlamaya çalıştım.
Öncelikle bir mühendislik dalıdır ve bu bölümü kazanan veya okumayı düşünen insanların bunun bilincinde olması gerekir. Mühendislik bilimsel ve matematiksel verileri kullanarak insanlara faydalı ürünler ortaya çıkarmaya uğraş veren bilim dalıdır. Bu nedenle matematiksel zeka gerektirmektedir. Hızlı ve hatasıza yakın sonuçlar elde etmeye çalışır.
Bilgisayar mühendisi, mühendislik problemlerini bilgisayar teknolojisi ile modellemeye ve çözmeye çalışır. Bunu yaparken bu teknolojinin içerdiği veri saklama, veri işleme ve iletişim açılımlarını yoğun ve etkili bir şekilde kullanır.
Bilgisayar Mühendisleri dışardan genellikle program yazan kişiler olarak görülmektedir. Kısmen doğru olan bu kanı aslında tamamen gerçeği yansıtmamaktadır. Yazılım sadece Bilgisayar Mühendisliği’nin bir parçasıdır. Çoğu zamanda Bilgisayar Mühendisleri yazılım işinin ön safhası olan sistem tanımlaması ve koordinasyonu işlerini yürütmektedir. Türkiye’deki birçok bölüm aslında yurtdışında “Software Engineering” olarak adlandırılan “Yazılım Mühendisliği” derslerini okumaktadır. Eğitim süresince çeşitli işletme ve endüstri dersleri ile birlikte temel teknik dersler okutulmaktadır. Okuldaki eğitimlerde verilen teknik dersler genelde giriş ve orta düzeyde verilmektedir. Öğrencinin kendisini yakın hissettiği alanda geliştirmesi ise piyasa tecrübesi ile birlikte ortaya çıkar.
Bilgisayar Mühendisleri yazılım dışında birçok iş alanında çalışabilir. Bunlardan bir tanesi akademik kariyer yapmaktır. Yüksek lisans ve doktora ile başlayarak belirli bir alanda uzmanlaşarak eğitimci olarak öğrencilere yardımcı olmaktadırlar.
Sistem mühendisliği (System Engineering) alanında işler yapabilir. Sistem mühendisliği veri ağlarının planlama, tasarlama ve kurma işlemlerinde görev alır. Bu alanda firmaların bilgi işlemleri ile birlikte çalışmalar yürüterek kurumlarının ağlarının daha verimli ve kaliteli çalışmasını sağlayabilir.
Sistem Analisti ve Tasarımcısı (System Analyst & System Designer) olarak çalışabilir. Sistemleri geliştirmek için bilgileri derler ve bu bilgilerin analizini yapar. Sistemlerin geliştirilebilmeleri için önerilerde bulunur. Bilgi akışını ve sistemlerin işleyişlerini akış diyagramları oluşturarak işin herkes tarafından anlaşılabilmesini sağlar. Üniversite eğitiminde alınan akış diyagramları ile ilgili dersler sayesinde mezun olan öğrenciler dünyanın her yerindeki mühendislerler ortak bir dil ile anlaşabilir.
Bilgi Güvenliği Uzmanlığı (Information Security Manager) alanında faaliyetlerde bulunabilir. Kurumun bilgisayar sistemlerinin güvenli bir şekilde çalışabilmesi için güvenlik gereksinimlerini belirler ve bu konu da bir standart oluşturarak sistemlerin güvenli bir şekilde çalışması için uğraş verir. Özellikle büyük sistemlerde veriler kurumlar ve firmalar için hayati önem taşımaktadır.
Veritabanı Yöneticiliği (Database Administrator) alanı kurumlar için vazgeçilmez hale gelmiştir. Özellikle müşteri ilişkileri yönetimlerinin (CRM) yaygınlaşması ile birlikte daha da önemli olan veritabanı yöneticiliği oldukça gerekli bir iş dalı haline gelmiştir. Veritabanları için belirli bir standart oluşturulmasını ve bu standartın korunarak hazırlanacak veritabanlarının ortak bir şekilde kullanılmasını sağlar. Ayrıca veritabanlarının tasarlanması geliştirme aşamalarında bulunur. Birçok kuruluş özellikle Oracle ve MsSQL sistemlerini kullanmaktadır. Haliyle birçok eğitimli insana ihtiyaç duyulmaktadır.
Ar-Ge alanında çalışabilmektedir. Firmaların yeni ürünler ve hizmetler ortaya çıkarabilmesi için Araştırma-Geliştirme birimlerine ihtiyaç vardır. Bilgisayar Mühendisleri de bilgi birikimlerini bu alanda kullanarak çalışabilirler.
Yazıda birçok teknik terim olabilir ama Bilgisayar Mühendisliği öğrencilerinin, öğrenci adaylarının ve mezunlarının bu terimlere aşina olmaları gerekmektedir. Saydığım iş dalları ilk etap da akıla gelenlerdir. Bunların dışında İnternet’in gelişmesi ile birlikte birçok yeni iş kolu ortaya çıkmıştır.
Sevdiğiniz işi yapmak herşeyden önemlidir. Yazılımcı olmak isteyen bir kişinin illa ki Bilgisayar Mühendisliği okumasına gerek yoktur. Fakat okuması yararına olacaktır. Öğrencilik yaşamında bir şekilde piyasanın içerisine girmek en doğru iş olacaktır. Böylelikle eğitiminize şekil vererek seveceğiniz bir iş dalına geçiş yapabilirsiniz.