Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs

Çene

Omurgalı hayvanlarda kemik ya da kıkırdakla desteklenen, dişleri taşıyan ve ağzın açılıp kapanmasını sağlayan, omurgasız hayvanlarda da yine aynı ödevi gören benzer yapı. Omurgalılarda alt ve üstçene olmak üzere iki parçadan oluşur. Bunlardan altçene, yılanlar dışındaki tüm omurgalılarda baştaki tek hareketli kemiktir. Her iki kemik de bakışımlıdır. Üstçene oynamaz; üç çift ve bir tek kemikten oluşur, ağız, burun, şakak boşluklarını ve göz çukurlarını meydana getirir. Altçene, at nalına benzeyen, tek bir kemiktir. İki ucundan şakak kemiklerine eklemlenir ve böylece aşağı-yukarı oynayabilir. Çenenin eklemli oluşu bir kaldıraç gibi çalışmasını sağlar. İnsanlarda, altçene sıkıldığında dişler arasındaki besinin üzerine binen güç 70 kg. kadardır. Eklembacaklılarda ise çene, ağız parçalarının ikinci çiftinin adıdır.