Genel olarak bağışıklık cevabı patolojik bir organizma, toksik bir madde, hücresel artık yada neoplastik hücre gibi saldırgan bir durumdan vücudun kendini korumak için kullandığı bir dizi hücresel ve moleküler olayı içermektedir.
Edinilmiş ve doğal bağışıklık olmak üzere iki temel bağışıklık cevabı bulunmaktadır. Edinilmiş bağışıklık cevabı gelen belirgin bir uyarıya ona uygun bir cevap verirken doğal yada doğuştan olan bağışıklık daha evvelden belirgin ve aynı cevabı farklı olaylara karşı gösterir.

Edinilmiş Bağışıklık Sistemi: Belirgin bir uyaran yada antijene cevaben başlayan olaylardır. Antijen organizmaya yabancı bir maddeyi belirtmektedir ve vücut bu maddedeki bir moleküle karşı, daha önceden belirli bir geni olmayan bir alıcı reseptör sentezlemektedir.Organizma şu basamaklarla kendisini korumaktadır.

• Yabancı antijenik maddenin kendisinden olmadığını fark edecek
• Bağışıklık sistemi tarafından özel antijen sentezlenecek
• Görevi uyarıcı antijenik maddeyi ortadan kaldırmak olan antijene özgü etken hücreler (t ve b hücreleri) ile antijene özgü suda eriyebilen etken moleküller sentezleyecektir.

Kendisini değiştirmiş olan bir nezle virüsüne karşı vücudun verdiği yanıt buna örnektir.

Doğal Bağışıklık Sistemi: Özellikleri

• Çeşitli saldırgan uyaranları ( toksinle, hücresel atıklar) antijenden bağımsız bir şekilde tespit ederler.
• Uyaranlara karşı daha evvelden bulunan reseptörler ile önceden programlanmış bir şekilde cevap verir.
• Yabancı cisimleri fagositoz enzimatik degranülasyon gibi nonspesifik yöntemlerle ortadan kaldıran makrofaj , nötrofil gibi nonspesifik etken hücreleri çağıran biyokimyasal mediatörler ve sitokinler salgılarlar.

Daha evvelden hazır bulunan reseptörler moleküldeki belirgin bir yeri örneğin belirli bir amino asit dizilimi, lipopolisakkaritler, fosfolipidler tanırlar. Doğal bağışıklık sisteminin reseptörleri insanlarda hep aynıdır. Endoftalmideki etken bakterilerin saldığı toksinlerin ortadan kaldırılması için verilern yanıt buna örnektir.

Edinsel ve Doğal Bağışıklık Sisteminin Benzerlikleri

• Reseptör Aktivasyonu: Devamı farklı olsada başlangıç benzerdir.
• İnflamatuar yada non inflamatuar cevap: Subklinik seyretsede her ikiside inflamasyonu tetikler.
• Nonspesifik efektör hücreler ve moleküller: Edinsel bağışıklık t ve b hücrelerini aktiflesede monosit,nötrofil, eozinofiller ve nonspesifik moleküller iksinidede kullanılırlar.

Edinsel ve Doğal bağışıklık sisteminin farkları

• Tetikleyen mekanizma , Edinsel sistem genelde protein şeklindeki antijen tarafından uyarılır.Doğal bağışıklık sistemi ise karbonhidrat, fosfolipid yada protein olmayan bakteriyel toksi ve hücre artıklarınca uyarılır.
• Tanıyan reseptörler , Edineselde antibody ve t hücresi antijen reseptörleri antijene spesifiktir ve antijenin üzerindeki epitop adı verilen spesifik moleküler bölgeleri tanır. Doğal da ise temizleyici yada toksin reseptörleri ise farklı uyaranlardaki sabit moleküler dizilimleri tanırlar.
• Tetiklemeden sonra geçen zaman , Edinsel mekanizma sonradan kazanıldığı için tanınma, işleme ve etki gösterme için birkaç güne ihtiyaç duyar. Doğal bağışıklık ise önceden programlı olduğu için sadece hücrenin tetiklenmesine ihtiyaç duyar ve saatler içinde cevap oluşur.
• Hafıza , edinsel bağışıklık ile uyaran hafızaya alınır ve aynı uyaran ikinci kez tanınırsa ilkinden çok daha hızlı bir cevap verilir.Doğal bağışıklık ise her seferinde benzer şekilde cevap verir.
• Özgüllük , edinsel sistem farklı uyaranlara karşı farklı cevaplar verir. Bu antibody ve antijene özgü t ve b hücresi kullanılmasıyla sağlanmaktadır. Antijenini aminoasit diziliminde olacak değişiklikler hafızanın cevap vermesini engeliyecektir. Edinsel sistem özgül cevap vermez ve epitopda bir değişiklik olmadığı sürece moleküldeki değişiklikler verilecek cevabı etkileyemeyecektir.

Bağışıklık ve inflamasyonun farkı , Bağışıklık saldırgan bir uyaranı ortadan kaldırmak demektir, bu cevap klinik olarak ortaya çıkınca buna inflamasyon adı verilir. Daha basit olarak doğal ve edinsel bağışıklık sistemi tarafından tetiklenen ve 5 temel klinik bulguya neden olan moleküler ve hücresel olaylardır.
1. Ağrı
2. Hiperemi
3. Ödem
4. Isı
5. Fonksiyon kaybıdır.

Klinisyenler imünite tabirini edinsel bağışıklık sistemi için inflamasyonuda doğal bağışıklık sistemi için kullansada her iki sisteminde genelde subklinik bir şekilde çalışmasındır. Örneğin katarak ameliyatlarında genelde bir miktar kontamine olan lensin klinik bir bulgu vermeden temizlenmesidir.
Benzer şekilde her iki sistemde inflamasyona neden olabilmektedir. Örneğin bakteriel endoftalmide ortaya çıkan bakteriel toksinler karşı ortaya çıkan hipopiyon ile lense bağlı olarak ortaya çıkan üveitteki lens antijenlerine karşı anormal edinsel yanıtla oluşan hipopiyon klinik ve histolojik olarak birbirlerinden ayırt edilememektedir.