URANYUM
Periyodik cetvelin aktinitler serisinde yer alan gümüş beyazı renkte radyoaktif metal element. Yumuşak bir metaldir.
Doğada başlıca peşblent (uraninit, UO2) ve karnotit [K2(UO2)2(VO4)2.3H2O] mineralleri biçiminde bulunur. Cevherleri zenginleştirilip uranyum (4) flüorüre (UF4) dönüştürülür ve buradan elektrolizle ya da kalsiyum veya magnezyumla indirgenerek elde edilir. Uranyum kimyaca aktif olup, elektropozitifliği yüksektir. Sıcak suyla tepkimeye girip asitlerde çözünür. Uranil (UOa) bileşikleri yaygındır. Üç doğal izotopu vardır. U238 (yarılanma süresi 4,5x109 yıl), U235 (yarılanma süresi 7,1x108 yıl) ve U234 (yarılanma süresi 2,5x105 yıl).
Doğal uranyumun %99'dan da fazlasını U238 oluşturur. İzotopları, uranyum (4) flüorürün ayrımsal difüzyonuyla birbirinden ayrılabilir. Nötron kapan U235 nükleer fisyona uğrar ve meydana gelen zincirleme tepkime, nükleer reaktörlerin ve atom bombasının temelidir. U238 izopotu da nötron soğurabilir ve böylece nükleer yakıt olarak kullanılan plutonyuma (Pu239) dönüşür. Uranyum, uranötesi ya da uranyum ötesi denen elementlerin sentezlenmesinde başlangıç maddesidir. Bazı bileşikleri seramik boyamada kullanılır. MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
