Charles De Gaulle
Doğum: 1890, Lille
Ölüm: 1970, Colombey-les-Deux-Eglises
Fransız devlet adamı, asker.
1912'de Saint-Cry Askerî Okulu'nu bitirerek orduya girdi. I. Dünya Savaşı'nda Almanlara esir düştü. Fransız ordusunun kuramcıları arasında yer alan De Gaulle, 1937'de albaylığa yükseldi ve 507. Zırhlı Alay'a komutan olarak atandı. II. Dünya Savaşı sırasında Reynaud tarafından millî savunma ve savaş bakanlığı müsteşarlığına getirildi (1940). Fransa dışında bir savaş hükümeti kurulmasını önerdi, bu kabul edilmeyince Londra'ya gitti, sömürgelerdeki askerî birliklerin savaşa devam etmelerini sağlayacak olan İmparatorluk Savunma Konseyi'ni kurdu. Fransız Ekvador Afrikası'nı ve Kamerun'u Hür Fransız Kuvvetleri'ne (FFL) bağladı. Diğer sömürgelerin de katılımı ve İngiliz kuvvetleriyle birlikte elde edilen bir dizi başarıdan sonra ülke dışında ve içinde direniş hareketi iyice örgütlü bir nitelik kazanmıştı.
Ağustos 1945'te Paris'e girdi. Alsace'ı geri aldı. Yeni anayasanın halkoylaması sonucu kabulünden sonra, kurucu meclis tarafından hükümet başkanlığına seçildi. IV. Cumhuriyet'in anayasasıyla bağdaşamadığı için çekildi. Cezayir bunalımı üzerine 1958'de parlamento tarafından yeniden iktidara çağrıldı ve V. Cumhuriyet olarak adlandırılan dönem başladı.
De Gaulle, cumhurbaşkanlığı sırasında Cezayir'in bağımsızlığını tanıdı. Fransa'da bir tür başkanlık sistemini andırır yeni bir anayasa düzeni gerçekleştirdi. Güçlü bir milliyetçi olan De Gaulle, Federal Almanya Cumhuriyeti ile yakın işbirliğine girdi. Avrupa birliğini savundu. ABD ve İngiltere'nin egemenliğindeki bir Atlantik Paktı oluşturulmasını önlemek için, İngiltere'nin Ortak Pazar'a alınmasına karşı çıktı, bağımsız bir nükleer güç geliştirmeye çalıştı ve Fransız askerî birliklerini NATO'dan çekti. 1965 Ekimi'nde, güçlü bir muhalefete karşın, yedi yıllık bir süre için yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Tümüyle Fransız denetiminde olmayan bütün askerî güçlerin (NATO'nun güçleri de dahil), Fransa'dan çekilmesini istedi. 1960'ların sonlarına doğru, De Gaulle rejimine karşı gelişen muhalefet, 1968 ilkbaharında gerçekleşen işçi ve öğrenci olaylarıyla doruk noktasına ulaştı (Mayıs Olayları). Anayasada yapılması istenen değişiklikleri 27 Nisan 1969'da halkoylamasına sunan De Gaulle, oylamayı kaybedince, 28 Nisan günü istifa etti. Yerine Pompidou geçti.
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
