Publius Cornelius Tacitus (İ.S. 55 ?-120 ?),
Lâtin tarih yazarı.
Doğum yeri ve ailesi üzerine tam bir bilgi yoktur. Yaşamöyküsü kendi yapıtlarından ve bir dostuyla yürüttüğü yazışmadan derlenmiştir. Bu kaynaklara göre zengin bir ailenin oğluydu. Söz söyleme sanatı üzerine ders aldı, bir hukukçu ve devlet adamı olarak büyük başarı kazandı. Roma'nın İngiltere eyaleti valisi Agricola'nın kızıyla evlendi. Başsavcı (88) ve konsül (97) oldu.
Tacitus'un başlıca yapıtları "Historiae" (Tarihler) ve "Annales"tir (Yıllıklar). Elimize eksik olarak geçen bu yapıtlar, İsa'nın ölümünü izleyen çağın canlı ve esas olarak doğru bir görüntüsünü yansıtırlar. Yazarın üç küçük yapıtı daha vardır. "De Vita et Moribus Julii Agricolae Liber" (Julius Agricola'nın Yaşamı Üzerine Kitap, 98), kayınbabası Agricola'nın yaşamöyküsünü, insanlığı ve başarılarını dile getirir, aynı zamanda eski Britanya üzerine ilginç bilgiler içerir.
"De Origine et Situ Germaniae" (Cermenlerin Kökeni ve Yaşadıkları Yer Üzerine, 98), Ren ve Tuna ırmakları arasında yaşayan Cermen boylarına, onların özel yaşamına ve değişik boyların özelliklerine ilişkin bir incelemedir. Yazarın kısa yapıtları arasında en tanınmış olanı budur. "Dialogus de Oratoribus" (Söylevcilerin Diyalogları, 100 yılı dolayında), üç ünlü hukukçu arasında geçen bir söyleşi biçiminde yazılmıştır.
Tacitus, imparatorluk döneminde söz söyleme sanatının çöküş nedenlerini araştırır, bu arada çağının siyasî koşullarını çözümler. Tarih yazmayı bir sanat hâline getirmiş olan Tacitus'un, o çağa dek eşi görülmemiş, yoğun, kıvrak ve yüce bir üslubu vardır.
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
