Genişleyen Evren
Büyük Patlama, tartışılsa da, günümüzde içinde bulunduğumuz evrenin ortaya çıkışını en iyi açıklayan kuram. Büyük Patlama kuramının temelleri, 1917 yılında, Einstein'in Genel Görelilik Kuramı'nın bir sonucu olarak ortaya çıktı. 1929'da, Edwin Hubble'ın, tüm gökadaların bizden uzaklaşmakta olduğunu keşfetmesi, evrenin genişlemekte olduğunu gösterdi. Evren, genel görelilik kuramının öne sürdüğü gibi genişliyordu. Hubble'ın gözlemleri, Samanyolu dışındaki gökadaların, bize uzaklığıyla doğru orantılı olarak bizden uzaklaştıklarını gösterdi. Bu, mayalanmış bir ekmeğin kabarırken, tüm moleküllerinin birbirinden uzaklaşmasına benzer bir durum. Ekmeğin her yeri, birim zaman içinde aynı miktarda genişlerken, iki molekül, birbirine ne kadar uzaksa birbirlerinden uzaklaşma hızları da o kadar yüksektir. Evrenin genişliyor oluşu, onun geçmişte sonsuz küçüklükte bir noktadan ortaya çıktığını düşündürüyor. İşte bu kuram Büyük Patlama kuramı olarak biliniyor.
Kaynak: biltek.tubitak.gov.tr
Evrenin Genişlemesi
Friedmann'in çözümünün önemini ilk fark eden kisi Belçikali astronom Georges Lemaitre oldu. Lemaitre, bu çözümlere dayanarak evrenin bir baslangici oldugunu ve bu baslangiçtan itibaren sürekli genisledigini öngördü. Ayrica, bu baslangiç anindan arta kalan radyasyonun da saptanabilecegini belirtti.
Bu bilim adamlarinin teorik hesaplamalari o zaman çok ilgi çekmemisti. Ancak 1929 yilinda gelen gözlemsel bir delil, bilim dünyasinda büyük yanki uyandirdi. O yil California Mount Wilson gözlemevinde, Amerikali astronom Edwin Hubble astronomi tarihinin en büyük kesiflerinden birini yapti. Hubble, kullandigi dev teleskopla gökyüzünü incelerken, yildizlarin uzakliklarina bagli olarak kizil renge dogru kayan bir isik yaydiklarini saptadi. Bu bulus, o zamana kadar kabul gören evren anlayisini temelden sarsiyordu.
Çünkü bilinen fizik kurallarina göre, gözlemin yapyldigi noktaya dogru hareket eden isiklarin tayfi mor yöne dogru, gözlemin yapıldigi noktadan uzaklasan isiklarin tayfyida kizil yöne dogru kayar. (Gözlemciden uzaklasmakta olan bir trenin düdük sesinin gittikçe incelmesi gibi.) Hubble'in gözlemi ise, bu kanuna göre, gökcisimlerinin bizden uzaklasmakta olduklarini gösteriyordu. Hubble, çok geçmeden çok önemli bir seyi daha buldu; yildizlar ve galaksiler sadece bizden degil, birbirlerinden de uzaklasiyorlardi. Her seyin birbirinden uzaklastigi bir evren karsisinda varilabilecek tek sonuç ise, "evrenin genislemekte" olduguydu. Son düzenleyen Blue Blood; 21 Kasım 2007 11:40
