İslam Dininde Komşu ve Komşuluk

Asağıdaki yazılar, seyyid Alî zâdenin “rahmetullahi teâlâaleyh” (Sir’at-ül-islâm) serhinden alınmısdır. (Her müslimânın, sâlih komsular [iyi insanlar] arasında ev araması lâzımdır. Hadîs-i serîfde, (Ev satın almadan evvel, komsuların nasıl olduklarını arasdırınız! Yola çıkmadan evvel, yol arkadasınızı seçiniz!)(Komsuya hurmet etmek, anaya hurmet etmek gibi lâzımdır) buyuruldu. Komsuya hurmet, onunla iyi geçinmekdir. Onun aç oldugunu bilerek, kendisi tok yatmamakdır. Allahü teâlânın kendisine ihsân etdigi rızklardan ona da vermelidir. Onu incitecek söz ve hareketde bulunmamalıdır. buyuruldu. Hadîs-i serîfde,

Hadîs-i serîfde,(Komsusu, serrinden emîn olmıyan kimse, Allahü teâlâya îmân etmemisdir) buyuruldu. Zimmî komsusuna dahî, mümkin oldugu kadar hediyye vermelidir. Hadîsi serîfde, (Zimmî komsunun bir hakkı, müslimân komsunun iki hakkı, akrabâ olan komsunun üç hakkı vardır) buyuruldu. Komsusunun evine, pencerelerine bakmamalıdır. [Kaç ev komsu sayılır? Bu evlerin adedi, zemânın sartlarına ve insanınyardım kudretine göre degisir. Her tarafdan birer, ikiser ve nihâyet] kırk ev komsulukhakkına mâlik olur. Komsunun yapdıgı eziyyetlere ve câhilce hareketlerine sabr etmeli, karsılık vermemelidir. [Alkollü içkinin ve kadınların, kızların bası,kolları açık sokaga çıkmalarının harâm oldugunu güler yüz ve tatlı dil ile anlatmalıdır.Komsular, günâh islediklerini görüp de nasîhat vermiyen] ve kendileri ilegörüsmiyen, [Cehennemden kurtulmaları için] yardım etmiyen komsularını, Kıyâmet günü, Allahü teâlâya sikâyet edecekler, [maddî ve ma’nevî] haklarını istiyeceklerdir.Komsunun çocuklarını eli ile oksamalı, nemâz kılmaları ve günâh islememeleriiçin, tatlı dil ile nasîhat etmelidir.

Hadîs-i serîfde, (Evinizde pisen yemekden,komsunuzun hakkını veriniz!)(Sıkıntıya düsen komsusuna yardım eden, sıkıntısını gideren kimseye, Allahü teâlâ kıyâmet günü kıymetli elbise giydirecekdir) buyuruldu. Cenâzesi olunca, (Ta’ziye) etmeli, ya’nî sabr etmesini söylemeli ve cenâzesinin hizmetine kosmalıdır. Komsusu sefere, uzak vazîfeye gidince, geride kalan âilesini, çocuklarını hırsızların, ahlâksızların serlerinden,zarârlarından muhâfaza etmelidir. O yok iken, onun çoluk çocuklarına karsı davranıslarında, ona hiyânet etmekden çok sakınmalıdır. Onun evinin havasını, günesini men’ edecek kadar, evine kat çıkarmamalı, buna zarûret olursa, ona anlatıp rızâsını aldıkdan sonra yapmalıdır. Ona veremiyecegi meyve, tatlı gibi seyleri evine ondan gizli getirmelidir. Evini satacagı veyâ kirâya verecegi zemân, ona danısmalı, onun izn verdigi kimseye vermelidir. Komsunun mâl ve mülk hakları, (Mecelle) nin 1192. ci ve sonraki maddelerinde yazılıdır. Dünyâda en kıymetli sey,müslimân, sâlih, Allahü teâlânın ve mahlûkların haklarını bilen ve gözeten komsudur.Hadîs-i serîfde, (Allahü teâlâ, bir sâlih müslimânın hurmetine, komsularındanbinlerce belâyı, felâketi uzaklasdırır) buyuruldu. Hadîs-i serîfde, (Kendisininiyi mi, kötü mü oldugunu anlamak istiyen kimse, sâlih, hâlis olan komsularının kendisi hakkında ne dediklerini ögrensin! Iyi kimsedir diyorlarsa, ind-i ilâhîde iyi oldugunuanlasın!) buyuruldu.Herhangi bir kimseye yapılması harâm olan bir fenâlık, komsuya yapılırsa, günâhıkatkat dahâ fazla olur. Herhangi bir kimseye yapılması sevâb olan bir iyilik,komsuya yapılırsa, sevâbı katkat dahâ fazla olur. buyuruldu. Ödünc olarak ve âriyet olarak istedigini hemen vermelidir. Komsusu hasta olunca, ziyâretine gitmelidir. Sıkıntıya düsünce, imdâdına yetismelidir. Hadîs-i serîfde,

Zâhidâ! Aç gözün, sahraya bak da, ibret al!
Su direksiz kubbe-i semâya bak da, ibret al!
Görmek istersen, Cenâb-ı kibriyânın kudretin,
her sabâh, seher vakti, dünyâya bak da ibret al!
Pâdisâh olsan da, derler “er kisi niyyetine”,
Var, musallada yatan mevtâya bak da, ibret al!
Bir kefendir âkıbet, sermâye-i beg ve fakîr,
varlıga magrur olan, mecnûn degil de, yâ nedir

SE’ÂDET- EBEDYYE

MsXLabs Üye Girişi